Changes

Jump to navigation Jump to search
Line 302: Line 302:     
प्रयोगादस्य शाम्यन्ति रोगाः सन्तर्पणोत्थिताः|  
 
प्रयोगादस्य शाम्यन्ति रोगाः सन्तर्पणोत्थिताः|  
 +
 
प्रमेहा मूढवाताश्च कुष्ठान्यर्शांसि कामलाः||२२||  
 
प्रमेहा मूढवाताश्च कुष्ठान्यर्शांसि कामलाः||२२||  
    
प्लीहा पाण्ड्वामयः शोफो मूत्रकृच्छ्रमरोचकः|  
 
प्लीहा पाण्ड्वामयः शोफो मूत्रकृच्छ्रमरोचकः|  
 +
 
हृद्रोगो राजयक्ष्मा च कासः श्वासो गलग्रहः||२३||  
 
हृद्रोगो राजयक्ष्मा च कासः श्वासो गलग्रहः||२३||  
    
क्रिमयो ग्रहणीदोषाः श्वैत्र्यं स्थौल्यमतीव च|  
 
क्रिमयो ग्रहणीदोषाः श्वैत्र्यं स्थौल्यमतीव च|  
 +
 
नराणां दीप्यते चाग्निः स्मृतिर्बुद्धिश्च वर्धते||२४||  
 
नराणां दीप्यते चाग्निः स्मृतिर्बुद्धिश्च वर्धते||२४||  
    
prayōgādasya śāmyanti rōgāḥ santarpaṇōtthitāḥ|  
 
prayōgādasya śāmyanti rōgāḥ santarpaṇōtthitāḥ|  
 +
 
pramēhā mūḍhavātāśca kuṣṭhānyarśāṁsi kāmalāḥ||22||  
 
pramēhā mūḍhavātāśca kuṣṭhānyarśāṁsi kāmalāḥ||22||  
    
plīhā pāṇḍvāmayaḥ śōphō mūtrakr̥cchramarōcakaḥ|  
 
plīhā pāṇḍvāmayaḥ śōphō mūtrakr̥cchramarōcakaḥ|  
 +
 
hr̥drōgō rājayakṣmā ca kāsaḥ śvāsō galagrahaḥ||23||  
 
hr̥drōgō rājayakṣmā ca kāsaḥ śvāsō galagrahaḥ||23||  
    
krimayō grahaṇīdōṣāḥ śvaitryaṁ sthaulyamatīva ca|  
 
krimayō grahaṇīdōṣāḥ śvaitryaṁ sthaulyamatīva ca|  
 +
 
narāṇāṁ dīpyatē cāgniḥ smr̥tirbuddhiśca vardhatē||24||  
 
narāṇāṁ dīpyatē cāgniḥ smr̥tirbuddhiśca vardhatē||24||  
    
prayogAdasya shAmyanti rogAH santarpaNotthitAH|  
 
prayogAdasya shAmyanti rogAH santarpaNotthitAH|  
 +
 
pramehA mUDhavAtAshca kuShThAnyarshAMsi kAmalAH||22||  
 
pramehA mUDhavAtAshca kuShThAnyarshAMsi kAmalAH||22||  
    
plIhA pANDvAmayaH shopho mUtrakRucchramarocakaH|  
 
plIhA pANDvAmayaH shopho mUtrakRucchramarocakaH|  
 +
 
hRudrogo rAjayakShmA ca kAsaH shvAso galagrahaH||23||  
 
hRudrogo rAjayakShmA ca kAsaH shvAso galagrahaH||23||  
    
krimayo grahaNIdoShAH shvaitryaM sthaulyamatIva ca|  
 
krimayo grahaNIdoShAH shvaitryaM sthaulyamatIva ca|  
 +
 
narANAM dIpyate cAgniH smRutirbuddhishca vardhate||24||  
 
narANAM dIpyate cAgniH smRutirbuddhishca vardhate||24||  
 
<div style="text-align:justify;">
 
<div style="text-align:justify;">
The above preparation is useful in the treatment of obstinate urinary disorders including diabetes mellitus, ''mudhavata'' (sluggishness of the bowels), obstinate skin diseases including leprosy, piles, jaundice-like hepatobiliary diseases, diseases of the spleen, anemia-like hematological disorders, oedema, dysuria, anorexia, heart disease, tuberculosis-like immune-compromised conditions, cough, respiratory disorders, spasmodic obstruction of the throat, parasitic infestation, ''grahani'' (digestive disorders), vitiligo and morbid obesity caused by overnutrition. This also stimulates the power of digestion and enhances memory and intellect. [22-24]
+
The above preparation is useful in the treatment of obstinate urinary disorders including diabetes mellitus, ''mudhavata'' (sluggishness of the bowels), obstinate skin diseases including leprosy, piles, jaundice-like hepatobiliary diseases, diseases of the spleen, anemia-like hematological disorders, edema, dysuria, anorexia, heart disease, tuberculosis-like immune-compromised conditions, cough, respiratory disorders, spasmodic obstruction of the throat, parasitic infestation, ''grahani'' (digestive disorders), vitiligo and morbid obesity caused by overnutrition. This also stimulates the power of digestion and enhances memory and intellect. [22-24]
 
</div>
 
</div>
 
व्यायामनित्यो जीर्णाशी यवगोधूमभोजनः|  
 
व्यायामनित्यो जीर्णाशी यवगोधूमभोजनः|  
 +
 
सन्तर्पणकृतैर्दोषैः स्थौल्यं  मुक्त्वा विमुच्यते||२५||  
 
सन्तर्पणकृतैर्दोषैः स्थौल्यं  मुक्त्वा विमुच्यते||२५||  
   Line 336: Line 346:     
vyāyāmanityō jīrṇāśī yavagōdhūmabhōjanaḥ|  
 
vyāyāmanityō jīrṇāśī yavagōdhūmabhōjanaḥ|  
 +
 
santarpaṇakr̥tairdōṣaiḥ sthaulyaṁ  muktvā vimucyatē||25||
 
santarpaṇakr̥tairdōṣaiḥ sthaulyaṁ  muktvā vimucyatē||25||
   Line 341: Line 352:     
vyAyAmanityo jIrNAshI yavagodhUmabhojanaH|  
 
vyAyAmanityo jIrNAshI yavagodhUmabhojanaH|  
 +
 
santarpaNakRutairdoShaiH sthaulyaM  muktvA vimucyate||25||  
 
santarpaNakRutairdoShaiH sthaulyaM  muktvA vimucyate||25||  
   Line 347: Line 359:  
Regular exercise, intake of food only after complete digestion of the previous meal, and regular consumption of barley and wheat are some of the ways for management of obesity and diseases due to overnutrition. In the next verses, formulations and regimen required for the management of malnourishment has been described. [25-26]
 
Regular exercise, intake of food only after complete digestion of the previous meal, and regular consumption of barley and wheat are some of the ways for management of obesity and diseases due to overnutrition. In the next verses, formulations and regimen required for the management of malnourishment has been described. [25-26]
 
</div>
 
</div>
 +
 
==== Diseases due to ''apatarpana''(under-nutrition) and their treatment ====
 
==== Diseases due to ''apatarpana''(under-nutrition) and their treatment ====
 
    
 
    

Navigation menu