Changes

Jump to navigation Jump to search
Line 988: Line 988:  
''Basti'', coolant in nature, using milk processed with drugs like ''shyama'' (Cassia fistula), ''kashmari'' (Gmelina arborea), ''badara'' (Zizyphus mauritiana), ''durva'' (Cyonodon dactylon), ''usheera'' (Vetiveria zizanoides) need to be done. Or coolant ''pichchha basti'' or ''sneha basti'' with ''ghrita manda'' is effective. [78-84]
 
''Basti'', coolant in nature, using milk processed with drugs like ''shyama'' (Cassia fistula), ''kashmari'' (Gmelina arborea), ''badara'' (Zizyphus mauritiana), ''durva'' (Cyonodon dactylon), ''usheera'' (Vetiveria zizanoides) need to be done. Or coolant ''pichchha basti'' or ''sneha basti'' with ''ghrita manda'' is effective. [78-84]
   −
==== Complication of gudavibhramsha (rectum prolapse) and its management ====
+
==== Complication of ''gudavibhramsha'' (rectum prolapse) and its management ====
    
गुदं भ्रष्टं कषायैश्च स्तम्भयित्वा प्रवेशयेत्|  
 
गुदं भ्रष्टं कषायैश्च स्तम्भयित्वा प्रवेशयेत्|  
 
साम गान्धर्वशब्दांश्च सञ्ज्ञानाशेऽस्य कारयेत्||८५||  
 
साम गान्धर्वशब्दांश्च सञ्ज्ञानाशेऽस्य कारयेत्||८५||  
 +
 
यदा विरेचनं पीतं विडन्तमवतिष्ठते|  
 
यदा विरेचनं पीतं विडन्तमवतिष्ठते|  
 
वमनं भेषजान्तं वा दोषानुत्क्लिश्य नावहेत्||८६||  
 
वमनं भेषजान्तं वा दोषानुत्क्लिश्य नावहेत्||८६||  
 +
 
तदा कुर्वन्ति कण्ड्वादीन् दोषाः प्रकुपिता गदान्|  
 
तदा कुर्वन्ति कण्ड्वादीन् दोषाः प्रकुपिता गदान्|  
 
स विभ्रंशो मतस्तत्र स्याद्यथाव्याधि भेषजम्||८७||
 
स विभ्रंशो मतस्तत्र स्याद्यथाव्याधि भेषजम्||८७||
 +
 
gudaṁ bhraṣṭaṁ kaṣāyaiśca stambhayitvā pravēśayēt|  
 
gudaṁ bhraṣṭaṁ kaṣāyaiśca stambhayitvā pravēśayēt|  
 
sāma gāndharvaśabdāṁśca sañjñānāśē'sya kārayēt||85||  
 
sāma gāndharvaśabdāṁśca sañjñānāśē'sya kārayēt||85||  
 +
 
yadā virēcanaṁ pītaṁ viḍantamavatiṣṭhatē|  
 
yadā virēcanaṁ pītaṁ viḍantamavatiṣṭhatē|  
 
vamanaṁ bhēṣajāntaṁ vā dōṣānutkliśya nāvahēt||86||  
 
vamanaṁ bhēṣajāntaṁ vā dōṣānutkliśya nāvahēt||86||  
 +
 
tadā kurvanti kaṇḍvādīn dōṣāḥ prakupitā gadān|  
 
tadā kurvanti kaṇḍvādīn dōṣāḥ prakupitā gadān|  
 
sa vibhraṁśō matastatra syādyathāvyādhi bhēṣajam||87||  
 
sa vibhraṁśō matastatra syādyathāvyādhi bhēṣajam||87||  
 +
 
gudaM bhraShTaM kaShAyaishca stambhayitvA praveshayet|  
 
gudaM bhraShTaM kaShAyaishca stambhayitvA praveshayet|  
 
sAma gAndharvashabdAMshca sa~jj~jAnAshe~asya kArayet||85||  
 
sAma gAndharvashabdAMshca sa~jj~jAnAshe~asya kArayet||85||  
 +
 
yadA virecanaM pItaM viDantamavatiShThate|  
 
yadA virecanaM pItaM viDantamavatiShThate|  
 
vamanaM bheShajAntaM vA doShAnutklishya nAvahet||86||  
 
vamanaM bheShajAntaM vA doShAnutklishya nAvahet||86||  
 +
 
tadA kurvanti kaNDvAdIn doShAH prakupitA gadAn|  
 
tadA kurvanti kaNDvAdIn doShAH prakupitA gadAn|  
 
sa vibhraMsho matastatra syAdyathAvyAdhi bheShajam||87||
 
sa vibhraMsho matastatra syAdyathAvyAdhi bheShajam||87||
If there is rectal prolapse, it should be positioned by using kashaya dravya (astringent drugs) and pushed in its own location. If there is loss of consciousness, then he should be consoled and exposed to music therapy.  
+
 
If the virechana drug stops action after the elimination of the fecal matter and the emetic recipe stops action after the elimination of medicine, the excited doshas do not get properly eliminated leading to symptoms like itching etc. This spectrum is termed as vibhramsha. These should be managed as per their individual disease protocols. (85-87)
+
If there is rectal prolapse, it should be positioned by using ''kashaya dravya'' (astringent drugs) and pushed in its own location. If there is loss of consciousness, then he should be consoled and exposed to music therapy.  
 +
 
 +
If the ''virechana'' drug stops action after the elimination of the fecal matter and the emetic recipe stops action after the elimination of medicine, the excited ''doshas'' do not get properly eliminated leading to symptoms like itching etc. This spectrum is termed as ''vibhramsha''. These should be managed as per their individual disease protocols. [85-87]
    
==== Complication of stambha (stiffness) and its management ====
 
==== Complication of stambha (stiffness) and its management ====

Navigation menu