Draksha

From Charak Samhita
Jump to navigation Jump to search

Vitis vinifera L.

Draksha
Section/Chapter Herb database/Draksha
Botanical name(s) Vitis vinifera L.
Contributors --
Year of publication 2021
Publisher Charak Samhita Research, Training and Skill Development Centre
DOI Awaited

English name

Grape

Synonyms in Charak Samhita

Mrudvika, Draksha, Svaduphala, Madhurama, Gostana

Reference in Charak Samhita and its actions

Herbs and their activities
Sr.no. Reference in Charak Samhita Activity
1 Sutra sthana 2/10 Virechana (Therapeutic purgation)
2 Sutra sthana 2/24 Pipasaghni Yavagu
3 Sutra sthana 4/9(9) Kanthyamahakashay
3 Sutra sthana 4/9(21) Snehopagmahakashay
4 Sutra sthana 4/9(24) Virechanopagmahakashay
5 Sutra sthana 4/9(36) Kasaharamahakashaya
6 Sutra sthana 4/9(39) Jwaraharamahakashaya
7 Sutra sthana 4/9(40) Shramaharmahakashaya
8 Ch Su 23/38 Madyavikatnut Mantha
9 Ch Su 25/38 Hitatam ahardravya
10 Ch Su 27/4 Natural qualities.
11 Ch Su 27/126 Phala Varga
12 Ch Su 27/132 Phala Varga
13 Ch Su 27/279 Krutanna Varga
14 Ch.Vi.8/136 Virechana Dravyani
15 Ch Vi 8/139 Madhur skanda
16 Kalpa Sthana 1/12 Vamanartha
17 Kalpa Sthana 7/20 Preparations of Trivrit
18 Kalpa Sthana 7/26 Preparations of Trivrit Avaleha
19 Kalpa Sthana 7/57 Sharadkalina Trivrit Yoga
20 Kalpa Sthana 8/8 Paediatric Use
21 Kalpa Sthana 11/07 Saptala Shankhini Yoga
22 Kalpa Sthana 12/30 Kwatha Yoga
23 Cha. Sa. Chikitsa sthana

1/1/63

In formulation of chyavanaprasha
24 Cha. Sa. Chikitsa Sthana 2/1/27 Ingredient in Bruhaniya Gutika
25 Cha. Sa. Chikitsa Sthana 2/2/6 Ingredient in Apatyakari Shashtikadi Gutika
26 Cha. Sa. Chikitsa Sthana 2/2/14 Ingredient in Apatyakar Swaras
27 Cha. Sa. Chikitsa Sthana 2/2/18 Ingredient in Vrushya Kshir
28 Cha. Sa. Chikitsa Sthana 2/2/21 Ingredient in Vrushya Ghrit
29 Cha.sa.Chi.3/186 Used as peya where jwara is associated with Constipation & Kostha shoola.
30 Cha.Sa.Chi.3/201 Used as kwatha in Anyedhyushka jwara.
31 Cha.Sa.Chi.3/206 As an ingredient of Madhookadi kashaya.
32 Cha.Sa.Chi.3/208 Pitta- Kapha nashaka, Vatanulomana.
33 Cha.Sa.Chi.3/220 As an ingredient of Pippalyadi Ghrita.
34 Cha.Sa.Chi.3/223 As an ingredient ofVasadi Ghrita.
35 Cha.Sa.Chi.3/225 As an ingredient of Baladi Ghrita.
36 Cha.Sa.Chi.3/230,232 For Virechana.
37 Cha.Sa.Chi.3/237 Used as ksheerapaka in pipasa,jwara.
38 Cha.Sa.Chi.3/258 As an ingredient of Chandanadhya Taila.
39 Cha.Sa.Chi.4/33 As a tarpana dravya in urdhvaga raktapitta after langhana.
40 Cha.Sa.

Chi.4/65

As an ingredient of Atarushakadi kwath.
Cha.Sa.

Chi.4/84

As an ingredient of Drakshadi yoga.
Cha.Sa.

Chi.4/100

Used in Nasagata raktapitta as stambhana dravya.
5/123 Ingredient in Drakshadya Ghrit for Pittaj Gulma
5/130 Virechanarth in pittaj Gulma
5/133 As a diet in Pittaj Gulma
Cha. Sa. Chikitsa Sthana 11/20 As a diet and drinks in treatment of  Kshatakshin
Cha. Sa. Chikitsa Sthana 11/21 Ingerdient in Eladi Gutika
Cha. Sa. Chikitsa Sthana 11/26 Rakt shthivan
Cha. Sa. Chikitsa Sthana 11/36 Ingredient in Amrutprash Ghrit
Cha. Sa. Chikitsa Sthana 11/46 Ingredient in Shvadamshtradi Ghrit
Cha. Sa. Chikitsa Sthana 11/48 Ingredient in Samasaktu Ghrit
Cha. Sa. Chikitsa Sthana 11/62 Ingredient in Tritiya sarpigud
Cha. Sa. Chikitsa Sthana 11/66 Ingredient in Chaturtha Sarpigud
Cha. Sa. Chikitsa Sthana 12/32 Ingredient in Ashtashatorisht
Cha Sa.

Chikitsa

Sthan

14/162

As an ingredient of kanakarist


a

15/151

As an ingredient of Madhookasava
Cha.Sa. Chi. 16/52


As an ingredient of Draksha Ghrita
Cha.Sa. Chi. 16/100 As an ingredient of Dhatryavleha
Cha.Sa. Chi. 16/105 As an ingredient of Gaud Arishta
Cha.Sa. Chi. 16/114 As an ingredient of Peya Dravya
Cha. Sa. Chikitsa Sthana

17/130

Swarasa is used for nasya in hikka svasa.
Cha. Sa. Chikitsa Sthana17/136 Used as lihya.
Cha.sa.chi.19/80 As an ingredient of darvyadi ghrita.
Cha.Sa.

Chi.20/26


For Anulomana in Pittaja chhardi.
Cha.Sa.

Chi.20/28

As an ingredient of lehya  prayoga in Pittaja chhardi.
Cha.Sa.

Chi.20/30

As a pana yoga in Pittaja chhardi.
Cha.Sa.

Chi.20/36

As an ingredient of pana yoga in kaphja chhardi.
Cha.Sa.

Chi.21/58

For kashaya pana.
Cha.Sa

Chi.21/85

For pradeha prayoga in Vata-pittaja visarpa.
Cha.Sa.

Chi.21/112

Draksha rasa siddha mamsarasa is used.
Cha.Sa.

Chi.21/64


For virechana mixed with Trivruta churna.
Cha.Sa.

Chi.21/109

As a pathya ahara.
Cha.Sa.

Chi.22/42

As a pana yoga.
Cha.Sa.

Chi.22/41

Used in the treatment of Pittaja trushna.
Cha.Sa.

Chi.23/223

Used in the treatment of shanka visha.
Cha.sa.

chi.24/136

Used as churna mixed with Sarkara in Pittaja madatyaya.
Cha.sa.

chi.24/140

Used as yusha, Tarpana & rasa in Pittaja madatyaya.
Cha.sa.

chi.24/142

Used as Vaman dravya in pittaja madatyaya.
Cha.sa.

chi.24/146

Used as Doshanulomaka & in Trushna.
Cha.sa.

chi.24/180

Used as raga in kaphaja madatyaya.
Cha.sa.

Chi.26/52

Used in Sarva mutrakruchhra.
Cha.sa.

Chi.26/87

As an ingredient of

Trushanadi Ghrita.

Cha.sa.

Chi.26/90, 95

Used for pittaja hrudroga.
Cha.sa.

Chi.26/93

As an ingredient of

Dhrakshadi Ghrita for pittaja hrudroga.

Cha.sa.

Chi.26/161

As an ingredient of

Baladi taila for Vataja sirahshoola.

Cha.sa.

Chi.26/167

As an ingredient of

Mahamayur Ghrita.

Cha.sa.

Chi.26/198

As an ingredient of Mrudvikadi churna.
Cha.sa.

Chi.26/205

Used for mukhadhavna.
Cha.sa.

Chi.26/219

Used in arochaka nashaka vati.
Cha.sa.

Chi.26/288

Used for Raktaja Swarbheda.
Cha.Sa.

Chi.28/121

As an ingredient of Dashamuladi ghrita.
Cha.Sa.

chi.29/59

Bhavana dravya of Parushaka Ghrita.
Cha.Sa.

chi.29/71

As an ingredient of

Drakshadi Ghrita.

Cha.Sa.

chi.29/84

Used with Ksheera anupana for Virechana.
Cha.Sa.

chi.29/85

As an ingredient of Kashmaryadi kwath for Virechana karma.
Cha.Sa.

chi.29/96

As an ingredient of Sukumaraka taila.
Cha.Sa.

chi.29/127

Used as Parishechana dravya.
Cha.Sa.

Chi.30/52

As an ingredient of Kashmaryadi ghrita, used in the treatment of Vataja yoni.
Cha.Sa.

Chi.30/263

Used in the treatment of Stanya Vairasya.
Cha.Sa.

Chi.30/272

Used in the treatment of Vaivarnya stanya dosha, As an ingredient of Draksha – Madhuka lepa.
Cha.Sa.

Chi.30/65

As an ingredient of Bruhad Satavari ghrita.
Cha.Sa.

Chi.30/92

As an ingredient of Pushyanuga churna.
Cha.Sa.

Chi.30/271

Used in the treatment of Vaivarnya stanya dosha, As an ingredient of Jivakadya lepa.

Ayurvedic pharmacological properties

Properties
Sr.no. Pharmacological criteria Properties
1 Taste (rasa) Sweet (madhura)
2 Potency (veerya) Cold (sheeta)
3 Post digestion effect (vipaka) Sweet (madhura)
4 Qualities (guna) Unctuous (snigdha), Heavy (guru), Soft (mridu)
5 Actions (karma) Pacify vata and pitta

Current availability

Available

Current researches

 This article is under development ..