Changes

Line 748: Line 748:     
सर्वेष्वेतेषु संसर्गं पित्ताद्यैरुपलक्षयेत् ||५८||  
 
सर्वेष्वेतेषु संसर्गं पित्ताद्यैरुपलक्षयेत् ||५८||  
 +
 
वायोर्धातुक्षयात् कोपो मार्गस्यावरणेन च (वा) |  
 
वायोर्धातुक्षयात् कोपो मार्गस्यावरणेन च (वा) |  
 
वातपित्तकफा देहे सर्वस्रोतोऽनुसारिणः ||५९||  
 
वातपित्तकफा देहे सर्वस्रोतोऽनुसारिणः ||५९||  
 +
 
वायुरेव हि सूक्ष्मत्वाद्द्वयोस्तत्राप्युदीरणः [१] |  
 
वायुरेव हि सूक्ष्मत्वाद्द्वयोस्तत्राप्युदीरणः [१] |  
 
कुपितस्तौ समुद्धूय तत्र तत्र क्षिपन् गदान् ||६०||  
 
कुपितस्तौ समुद्धूय तत्र तत्र क्षिपन् गदान् ||६०||  
 +
 
करोत्यावृतमार्गत्वाद्रसादींश्चोपशोषयेत् |६१|
 
करोत्यावृतमार्गत्वाद्रसादींश्चोपशोषयेत् |६१|
 +
 
sarveShveteShu saMsargaM pittAdyairupalakṣayaet ||58||  
 
sarveShveteShu saMsargaM pittAdyairupalakṣayaet ||58||  
 +
 
vAyordhātukṣayat kopo mArgasyĀvaranaena ca (vA) |  
 
vAyordhātukṣayat kopo mArgasyĀvaranaena ca (vA) |  
 
vātapittakaphA dehe sarvasroto~anusAriNaH ||59||  
 
vātapittakaphA dehe sarvasroto~anusAriNaH ||59||  
 +
 
Vāyu reva hi sUkShmatvAddvayostatrApyudIraNaH [1] |  
 
Vāyu reva hi sUkShmatvAddvayostatrApyudIraNaH [1] |  
 
kupitastau samuddhUya tatra tatra kShipan gadAn ||60||  
 
kupitastau samuddhUya tatra tatra kShipan gadAn ||60||  
 +
 
karotyAvRutamArgatvAdrasAdIMshcopashoShayet |61|
 
karotyAvRutamArgatvAdrasAdIMshcopashoShayet |61|
 +
 
sarvēṣvētēṣu saṁsargaṁ pittādyairupalakṣayēt||58||  
 
sarvēṣvētēṣu saṁsargaṁ pittādyairupalakṣayēt||58||  
 +
 
vāyōrdhātukṣayāt kōpō mārgasyāvaraṇēna ca (vā)|  
 
vāyōrdhātukṣayāt kōpō mārgasyāvaraṇēna ca (vā)|  
 
vātapittakaphā dēhē sarvasrōtō'nusāriṇaḥ||59||  
 
vātapittakaphā dēhē sarvasrōtō'nusāriṇaḥ||59||  
 +
 
vāyurēva hi sūkṣmatvāddvayōstatrāpyudīraṇaḥ [1] |  
 
vāyurēva hi sūkṣmatvāddvayōstatrāpyudīraṇaḥ [1] |  
 
kupitastau samuddhūya tatra tatra kṣipan gadān||60||  
 
kupitastau samuddhūya tatra tatra kṣipan gadān||60||  
 +
 
karōtyāvr̥tamārgatvādrasādīṁścōpaśōṣayēt|61|  
 
karōtyāvr̥tamārgatvādrasādīṁścōpaśōṣayēt|61|  
In all these disorders, the association of other dōṣha like pitta etc. is to be considered.  
+
 
The provocation of vāta is either due to ‘dhātukṣaya’, means diminution of tissue elements and/ or due to ‘āvarana’ means obstruction to its pathway. The vāta, pitta and kapha, always circulate through all the body channels. The vāta, owing to its quality of subtleness is really the impeller of the other two. When the vāta is provoked, it propels the other two doshas and dislodges them about here and there, causing various diseases. Due to ‘āvarana’ (obstruction in its path), it further causes diminution of the body nutrient fluid and other body elements. (59-61)
+
In all these disorders, the association of other ''dosha'' like ''pitta'' etc. is to be considered.  
 +
 
 +
The provocation of ''vata'' is either due to ''dhatukshaya'', means diminution of tissue elements and/ or due to ''avarana'' means obstruction to its pathway. The ''vata, pitta'' and ''kapha'', always circulate through all the body channels. The ''vata'', owing to its subtle characteristics is really the impeller of the other two. When the ''vata'' is provoked, it propels the other two ''doshas'' and dislodges them about here and there, causing various diseases. Due to ''avarana'' (obstruction in its path), it further causes diminution of the body nutrient fluid and other body elements. [59-61]
    
==== Avrita vata (conditions due to obstructed vata) ====
 
==== Avrita vata (conditions due to obstructed vata) ====