Changes

Jump to navigation Jump to search
124 bytes added ,  16:58, 26 October 2017
Line 109: Line 109:     
ShaDatIsArA iti vAtapittakaphasannipAtabhayashokajAH, ShaDudAvartA iti vAtamUtrapurIShashukracchardikShavathujAH (3);  
 
ShaDatIsArA iti vAtapittakaphasannipAtabhayashokajAH, ShaDudAvartA iti vAtamUtrapurIShashukracchardikShavathujAH (3);  
Six types of atisara (diarrhoeal disorders) are vatika, paittika, kaphaja, sannipatika, bhayaja (caused by fear) and shokaja (caused by grief.)
  −
Six types of udavartas (abdominal diseases due to suppression of natural urges) are vataja (due to suppression of flatus), mutraja (due to suppression of urine), purishaja (due to suppression of feces), shukraja (Due to suppression of ejaculation of semen), chhardija (due to suppression of vomiting) and kshavathuja (due to suppression of sneezing). (3)
  −
Diseases with five types:
  −
पञ्च गुल्मा इति वातपित्तकफसन्निपातशोणितजाः, पञ्च प्लीहदोषा इति गुल्मैर्व्याख्याताः, पञ्च कासा इतिवातपित्तकफक्षतक्षयजाः, पञ्च श्वासा इति महोर्ध्वच्छिन्नतमकक्षुद्राः, पञ्च हिक्का इति महती गम्भीरा व्यपेता क्षुद्राऽन्नजाच, पञ्च तृष्णा इति वातपित्तामक्षयोपसर्गात्मिकाः, पञ्च छर्दय इति द्विष्टार्थसंयोगजा वातपित्तकफसन्निपातोद्रेकोत्थाश्च , पञ्च भक्तस्यानशनस्थानानीति वातपित्तकफसन्निपातद्वेषाः, पञ्च शिरोरोगा इति पूर्वोद्देशमभिसमस्यवातपित्तकफसन्निपातक्रिमिजाः, पञ्च हृद्रोगा इति शिरोरोगैर्व्याख्याताः, पञ्च पाण्डुरोगा इतिवातपित्तकफसन्निपातमृद्भक्षणजाः, पञ्चोन्मादा इति वातपित्तकफसन्निपातागन्तुनिमित्ताः (४);
  −
pañca gulmā iti vātapittakaphasannipātaśōṇitajāḥ, pañca plīhadōṣā iti gulmairvyākhyātāḥ, pañca kāsā itivātapittakaphakṣatakṣayajāḥ, pañca śvāsā iti mahōrdhvacchinnatamakakṣudrāḥ, pañca hikkā iti mahatīgambhīrā vyapētā kṣudrā'nnajā ca, pañca tr̥ṣṇā iti vātapittāmakṣayōpasargātmikāḥ, pañca chardaya itidviṣṭārthasaṁyōgajā vātapittakaphasannipātōdrēkōtthāśca , pañca bhaktasyānaśanasthānānītivātapittakaphasannipātadvēṣāḥ, pañca śirōrōgā iti pūrvōddēśamabhisamasyavātapittakaphasannipātakrimijāḥ, pañca hr̥drōgā iti śirōrōgairvyākhyātāḥ, pañca pāṇḍurōgā itivātapittakaphasannipātamr̥dbhakṣaṇajāḥ, pañcōnmādā iti vātapittakaphasannipātāgantunimittāḥ (4);
  −
pa~jca gulmA iti vAtapittakaphasannipAtashoNitajAH, pa~jca plIhadoShA iti gulmairvyAkhyAtAH, pa~jca kAsA iti vAtapittakaphakShatakShayajAH, pa~jca shvAsA itimahordhvacchinnatamakakShudrAH, pa~jca hikkA iti mahatI gambhIrA vyapetA kShudrA~annajA ca, pa~jca tRuShNA iti vAtapittAmakShayopasargAtmikAH, pa~jcachardaya iti dviShTArthasaMyogajA vAtapittakaphasannipAtodrekotthAshca [1] , pa~jca bhaktasyAnashanasthAnAnIti vAtapittakaphasannipAtadveShAH, pa~jcashirorogA iti pUrvoddeshamabhisamasya vAtapittakaphasannipAtakrimijAH, pa~jca hRudrogA iti shirorogairvyAkhyAtAH, pa~jca pANDurogA itivAtapittakaphasannipAtamRudbhakShaNajAH, pa~jconmAdA iti vAtapittakaphasannipAtAgantunimittAH (4);
      +
*Six types of ''Atisara'' (diarrhoeal disorders) are ''vatika, paittika, kaphaja, sannipatika, bhayaja'' (caused by fear) and ''shokaja'' (caused by grief.)
 +
&Six types of ''Udavartas'' (abdominal diseases due to suppression of natural urges) are ''vataja'' (due to suppression of flatus), ''mutraja'' (due to suppression of urine), ''purishaja'' (due to suppression of feces), ''shukraja'' (Due to suppression of ejaculation of semen), ''chhardija'' (due to suppression of vomiting) and ''kshavathuja'' (due to suppression of sneezing). (3)
   −
Five types of gulmas (abdominal lump/tumour) are vataja, pittaja, kaphaja, sannipataja and raktaja. Five types of pleeha doshas (splenic disorders) are of the same type as those of gulma.
+
===== Diseases of Five Types =====
Five types of kasa (cough) are vataja, pittaja, kaphaja, kshataja (caused by internal injuries in respiratory tract) and kshayaja (caused by wasting).
+
 
Five types of shwasa (dyspnoea) are mahashwasa, urdhwashwasa, chhinna shwasa, tamaka shwasa and kshudra shwasa (dyspnoea due to exertion).
+
पञ्च गुल्मा इति वातपित्तकफसन्निपातशोणितजाः, पञ्च प्लीहदोषा इति गुल्मैर्व्याख्याताः, पञ्च कासा इतिवातपित्तकफक्षतक्षयजाः, पञ्च श्वासा इति महोर्ध्वच्छिन्नतमकक्षुद्राः, पञ्च हिक्का इति महती गम्भीरा व्यपेता क्षुद्राऽन्नजाच, पञ्च तृष्णा इति वातपित्तामक्षयोपसर्गात्मिकाः, पञ्च छर्दय इति द्विष्टार्थसंयोगजा वातपित्तकफसन्निपातोद्रेकोत्थाश्च , पञ्च भक्तस्यानशनस्थानानीति वातपित्तकफसन्निपातद्वेषाः, पञ्च शिरोरोगा इति पूर्वोद्देशमभिसमस्यवातपित्तकफसन्निपातक्रिमिजाः, पञ्च हृद्रोगा इति शिरोरोगैर्व्याख्याताः, पञ्च पाण्डुरोगा इतिवातपित्तकफसन्निपातमृद्भक्षणजाः, पञ्चोन्मादा इति वातपित्तकफसन्निपातागन्तुनिमित्ताः (४)
Five types of hikka (hiccup) are mahati, gambhira, vyapeta, kshudra and annaja.
+
 
Five types of trishna (thirst) are vataja, pittaja, amaja, kshayaja (due to wasting) and upsargaja (secondary to other diseases).
+
pañca gulmā iti vātapittakaphasannipātaśōṇitajāḥ, pañca plīhadōṣā iti gulmairvyākhyātāḥ, pañca kāsā itivātapittakaphakṣatakṣayajāḥ, pañca śvāsā iti mahōrdhvacchinnatamakakṣudrāḥ, pañca hikkā iti mahatīgambhīrā vyapētā kṣudrā'nnajā ca, pañca tr̥ṣṇā iti vātapittāmakṣayōpasargātmikāḥ, pañca chardaya itidviṣṭārthasaṁyōgajā vātapittakaphasannipātōdrēkōtthāśca , pañca bhaktasyānaśanasthānānītivātapittakaphasannipātadvēṣāḥ, pañca śirōrōgā iti pūrvōddēśamabhisamasyavātapittakaphasannipātakrimijāḥ, pañca hr̥drōgā iti śirōrōgairvyākhyātāḥ, pañca pāṇḍurōgā itivātapittakaphasannipātamr̥dbhakṣaṇajāḥ, pañcōnmādā iti vātapittakaphasannipātāgantunimittāḥ (4)
 +
 
 +
pa~jca gulmA iti vAtapittakaphasannipAtashoNitajAH, pa~jca plIhadoShA iti gulmairvyAkhyAtAH, pa~jca kAsA iti vAtapittakaphakShatakShayajAH, pa~jca shvAsA itimahordhvacchinnatamakakShudrAH, pa~jca hikkA iti mahatI gambhIrA vyapetA kShudrA~annajA ca, pa~jca tRuShNA iti vAtapittAmakShayopasargAtmikAH, pa~jcachardaya iti dviShTArthasaMyogajA vAtapittakaphasannipAtodrekotthAshca [1] , pa~jca bhaktasyAnashanasthAnAnIti vAtapittakaphasannipAtadveShAH, pa~jcashirorogA iti pUrvoddeshamabhisamasya vAtapittakaphasannipAtakrimijAH, pa~jca hRudrogA iti shirorogairvyAkhyAtAH, pa~jca pANDurogA itivAtapittakaphasannipAtamRudbhakShaNajAH, pa~jconmAdA iti vAtapittakaphasannipAtAgantunimittAH (4)
 +
 
 +
*Five types of ''gulmas'' (abdominal lump/tumour) are ''vataja, pittaja, kaphaja, sannipataja'' and ''raktaja''.  
 +
*Five types of ''pleeha doshas'' (splenic disorders) are of the same type as those of ''gulma''.
 +
*Five types of ''kasa'' (cough) are ''vataja, pittaja, kaphaja, kshataja'' (caused by internal injuries in respiratory tract) and ''kshayaja'' (caused by wasting).
 +
*Five types of ''shwasa'' (dyspnoea) are ''mahashwasa, urdhwashwasa, chhinna shwasa, tamaka shwasa'' and ''kshudra shwasa'' (dyspnoea due to exertion).
 +
*Five types of ''hikka'' (hiccup) are ''mahati, gambhira, vyapeta, kshudra'' and ''annaja''.
 +
*Five types of ''trishna'' (thirst) are ''vataja, pittaja, amaja, kshayaja'' (due to wasting) and ''upsargaja'' (secondary to other diseases).
 
Five types of chhardi (vomiting) are vataja, pittaja, kaphaja, sannipataja and dwistarthsangyogaja (by coming in contact with obnoxious articles).
 
Five types of chhardi (vomiting) are vataja, pittaja, kaphaja, sannipataja and dwistarthsangyogaja (by coming in contact with obnoxious articles).
 
Five types of bhaktasyanasana (anorexia) are vataja, pittaja, kaphaja, sannipataja and dweshaja (repugnance)
 
Five types of bhaktasyanasana (anorexia) are vataja, pittaja, kaphaja, sannipataja and dweshaja (repugnance)

Navigation menu