9,091
edits
Changes
→Treatment of acute madatyaya
तीक्षोष्णेनातिमात्रेण पीतेनाम्लविदाहिना |
तीक्षोष्णेनातिमात्रेण पीतेनाम्लविदाहिना |
मद्येनान्नरसोत्क्लेदो विदग्धः क्षारतां गतः ||११२||
मद्येनान्नरसोत्क्लेदो विदग्धः क्षारतां गतः ||११२||
अन्तर्दाहं ज्वरं तृष्णां प्रमोहं विभ्रमं मदम् |
अन्तर्दाहं ज्वरं तृष्णां प्रमोहं विभ्रमं मदम् |
जनयत्याशु तच्छान्त्यै मद्यमेव प्रदापयेत् ||११३||
जनयत्याशु तच्छान्त्यै मद्यमेव प्रदापयेत् ||११३||
क्षारो हि याति माधुर्यं शीघ्रमम्लोपसंहितः |
क्षारो हि याति माधुर्यं शीघ्रमम्लोपसंहितः |
श्रेष्ठमम्लेषु मद्यं च यैर्गुणैस्तान् परं शृणु ||११४||
श्रेष्ठमम्लेषु मद्यं च यैर्गुणैस्तान् परं शृणु ||११४||
मद्यस्याम्लस्वभावस्य चत्वारोऽनुरसाः स्मृताः |
मद्यस्याम्लस्वभावस्य चत्वारोऽनुरसाः स्मृताः |
मधुरश्च कषायश्च तिक्तः कटुक एव च ||११५||
मधुरश्च कषायश्च तिक्तः कटुक एव च ||११५||
गुणाश्च दश पूर्वोक्तास्तैश्चतुर्दशभिर्गुणैः |
गुणाश्च दश पूर्वोक्तास्तैश्चतुर्दशभिर्गुणैः |
सर्वेषां मद्यमम्लानामुपर्युपरि तिष्ठति ||११६||
सर्वेषां मद्यमम्लानामुपर्युपरि तिष्ठति ||११६||
tīkṣōṣṇēnātimātrēṇa pītēnāmlavidāhinā|
tīkṣōṣṇēnātimātrēṇa pītēnāmlavidāhinā|
madyēnānnarasōtklēdō vidagdhaḥ kṣāratāṁ gataḥ||112||
madyēnānnarasōtklēdō vidagdhaḥ kṣāratāṁ gataḥ||112||
antardāhaṁ jvaraṁ tr̥ṣṇāṁ pramōhaṁ vibhramaṁ madam|
antardāhaṁ jvaraṁ tr̥ṣṇāṁ pramōhaṁ vibhramaṁ madam|
janayatyāśu tacchāntyai madyamēva pradāpayēt||113||
janayatyāśu tacchāntyai madyamēva pradāpayēt||113||
kṣārō hi yāti mādhuryaṁ śīghramamlōpasaṁhitaḥ|
kṣārō hi yāti mādhuryaṁ śīghramamlōpasaṁhitaḥ|
śrēṣṭhamamlēṣu madyaṁ ca yairguṇaistān paraṁ śr̥ṇu||114||
śrēṣṭhamamlēṣu madyaṁ ca yairguṇaistān paraṁ śr̥ṇu||114||
madyasyāmlasvabhāvasya catvārō'nurasāḥ smr̥tāḥ|
madyasyāmlasvabhāvasya catvārō'nurasāḥ smr̥tāḥ|
madhuraśca kaṣāyaśca tiktaḥ kaṭuka ēva ca||115||
madhuraśca kaṣāyaśca tiktaḥ kaṭuka ēva ca||115||
guṇāśca daśa pūrvōktāstaiścaturdaśabhirguṇaiḥ|
guṇāśca daśa pūrvōktāstaiścaturdaśabhirguṇaiḥ|
sarvēṣāṁ madyamamlānāmuparyupari tiṣṭhati||116||
sarvēṣāṁ madyamamlānāmuparyupari tiṣṭhati||116||
tIkShoShNenAtimAtreNa pItenAmlavidAhinA |
tIkShoShNenAtimAtreNa pItenAmlavidAhinA |
madyenAnnarasotkledo vidagdhaH kShAratAM gataH ||112||
madyenAnnarasotkledo vidagdhaH kShAratAM gataH ||112||
antardAhaM jvaraM tRuShNAM pramohaM vibhramaM madam |
antardAhaM jvaraM tRuShNAM pramohaM vibhramaM madam |
janayatyAshu tacchAntyai madyameva pradApayet ||113||
janayatyAshu tacchAntyai madyameva pradApayet ||113||
kShAro hi yAti mAdhuryaM shIghramamlopasaMhitaH |
kShAro hi yAti mAdhuryaM shIghramamlopasaMhitaH |
shreShThamamleShu madyaM ca yairguNaistAn paraM shRuNu ||114||
shreShThamamleShu madyaM ca yairguNaistAn paraM shRuNu ||114||
madyasyAmlasvabhAvasya catvAro~anurasAH smRutAH |
madyasyAmlasvabhAvasya catvAro~anurasAH smRutAH |
madhurashca kaShAyashca tiktaH kaTuka eva ca ||115||
madhurashca kaShAyashca tiktaH kaTuka eva ca ||115||
guNAshca dasha pUrvoktAstaishcaturdashabhirguNaiH |
guNAshca dasha pUrvoktAstaishcaturdashabhirguNaiH |
sarveShAM madyamamlAnAmuparyupari tiShThati ||116||
sarveShAM madyamamlAnAmuparyupari tiShThati ||116||