9,091
edits
Changes
→Overall effects of madya
प्रेत्य चेह च यच्छ्रेयः श्रेयो मोक्षे च यत् परम् |
प्रेत्य चेह च यच्छ्रेयः श्रेयो मोक्षे च यत् परम् |
मनःसमाधौ तत् सर्वमायत्तं सर्वदेहिनाम् ||५२||
मनःसमाधौ तत् सर्वमायत्तं सर्वदेहिनाम् ||५२||
मद्येन मनसश्चास्य सङ्क्षोभः क्रियते महान् |
मद्येन मनसश्चास्य सङ्क्षोभः क्रियते महान् |
महामारुतवेगेन तटस्थस्येव शाखिनः ||५३||
महामारुतवेगेन तटस्थस्येव शाखिनः ||५३||
मद्यप्रसङ्गं तं चाज्ञा महादोषं महागदम् |
मद्यप्रसङ्गं तं चाज्ञा महादोषं महागदम् |
सुखमित्यधिगच्छन्ति रजोमोहपराजिताः ||५४||
सुखमित्यधिगच्छन्ति रजोमोहपराजिताः ||५४||
मद्योपहतविज्ञाना वियुक्ताः सात्त्विकैर्गुणैः |
मद्योपहतविज्ञाना वियुक्ताः सात्त्विकैर्गुणैः |
श्रेयोभिर्विप्रयुज्यन्ते मदान्धा मदलालसाः ||५५||
श्रेयोभिर्विप्रयुज्यन्ते मदान्धा मदलालसाः ||५५||
मद्ये मोहो भयं शोकः क्रोधो मृत्युश्च संश्रितः |
मद्ये मोहो भयं शोकः क्रोधो मृत्युश्च संश्रितः |
सोन्मादमदमूर्च्छायाः सापस्मारापतानकाः ||५६||
सोन्मादमदमूर्च्छायाः सापस्मारापतानकाः ||५६||
यत्रैकः स्मृतिविभ्रंशस्तत्र सर्वमसाधुवत् |
यत्रैकः स्मृतिविभ्रंशस्तत्र सर्वमसाधुवत् |
इत्येवं मद्यदोषज्ञा मद्यं गर्हन्ति यत्नतः ||५७||
इत्येवं मद्यदोषज्ञा मद्यं गर्हन्ति यत्नतः ||५७||
सत्यमेते महादोषा मद्यस्योक्ता न संशयः |
सत्यमेते महादोषा मद्यस्योक्ता न संशयः |
अहितस्यातिमात्रस्य पीतस्य विधिवर्जितम् ||५८||
अहितस्यातिमात्रस्य पीतस्य विधिवर्जितम् ||५८||
किन्तु मद्यं स्वभावेन यथैवान्नं तथा स्मृतम् |
किन्तु मद्यं स्वभावेन यथैवान्नं तथा स्मृतम् |
अयुक्तियुक्तं रोगाय युक्तियुक्तं यथाऽमृतम् ||५९||
अयुक्तियुक्तं रोगाय युक्तियुक्तं यथाऽमृतम् ||५९||
प्राणाः प्राणभृतामन्नं तदयुक्त्या निहन्त्यसून् |
प्राणाः प्राणभृतामन्नं तदयुक्त्या निहन्त्यसून् |
विषं प्राणहरं तच्च युक्तियुक्तं रसायनम् ||६०||
विषं प्राणहरं तच्च युक्तियुक्तं रसायनम् ||६०||
prētya cēha ca yacchrēyaḥ śrēyō mōkṣē ca yat param|
prētya cēha ca yacchrēyaḥ śrēyō mōkṣē ca yat param|
manaḥsamādhau tat sarvamāyattaṁ sarvadēhinām||52||
manaḥsamādhau tat sarvamāyattaṁ sarvadēhinām||52||
madyēna manasaścāsya saṅkṣōbhaḥ kriyatē mahān|
madyēna manasaścāsya saṅkṣōbhaḥ kriyatē mahān|
mahāmārutavēgēna taṭasthasyēva śākhinaḥ||53||
mahāmārutavēgēna taṭasthasyēva śākhinaḥ||53||
madyaprasaṅgaṁ taṁ cājñā mahādōṣaṁ mahāgadam|
madyaprasaṅgaṁ taṁ cājñā mahādōṣaṁ mahāgadam|
sukhamityadhigacchanti rajōmōhaparājitāḥ||54||
sukhamityadhigacchanti rajōmōhaparājitāḥ||54||
madyōpahatavijñānā viyuktāḥ sāttvikairguṇaiḥ|
madyōpahatavijñānā viyuktāḥ sāttvikairguṇaiḥ|
śrēyōbhirviprayujyantē madāndhā madalālasāḥ||55||
śrēyōbhirviprayujyantē madāndhā madalālasāḥ||55||
madyē mōhō bhayaṁ śōkaḥ krōdhō mr̥tyuśca saṁśritaḥ|
madyē mōhō bhayaṁ śōkaḥ krōdhō mr̥tyuśca saṁśritaḥ|
sōnmādamadamūrcchāyāḥ sāpasmārāpatānakāḥ||56||
sōnmādamadamūrcchāyāḥ sāpasmārāpatānakāḥ||56||
yatraikaḥ smr̥tivibhraṁśastatra sarvamasādhuvat|
yatraikaḥ smr̥tivibhraṁśastatra sarvamasādhuvat|
ityēvaṁ madyadōṣajñā madyaṁ garhanti yatnataḥ||57||
ityēvaṁ madyadōṣajñā madyaṁ garhanti yatnataḥ||57||
satyamētē mahādōṣā madyasyōktā na saṁśayaḥ|
satyamētē mahādōṣā madyasyōktā na saṁśayaḥ|
ahitasyātimātrasya pītasya vidhivarjitam||58||
ahitasyātimātrasya pītasya vidhivarjitam||58||
kintu madyaṁ svabhāvēna yathaivānnaṁ tathā smr̥tam|
kintu madyaṁ svabhāvēna yathaivānnaṁ tathā smr̥tam|
ayuktiyuktaṁ rōgāya yuktiyuktaṁ yathā'mr̥tam||59||
ayuktiyuktaṁ rōgāya yuktiyuktaṁ yathā'mr̥tam||59||
prāṇāḥ prāṇabhr̥tāmannaṁ tadayuktyā nihantyasūn|
prāṇāḥ prāṇabhr̥tāmannaṁ tadayuktyā nihantyasūn|
viṣaṁ prāṇaharaṁ tacca yuktiyuktaṁ rasāyanam||60||
viṣaṁ prāṇaharaṁ tacca yuktiyuktaṁ rasāyanam||60||
pretya ceha ca yacchreyaH shreyo mokShe ca yat param |
pretya ceha ca yacchreyaH shreyo mokShe ca yat param |
manaHsamAdhau tat sarvamAyattaM sarvadehinAm ||52||
manaHsamAdhau tat sarvamAyattaM sarvadehinAm ||52||
madyena manasashcAsya sa~gkShobhaH kriyate mahAn |
madyena manasashcAsya sa~gkShobhaH kriyate mahAn |
mahAmArutavegena taTasthasyeva shAkhinaH ||53||
mahAmArutavegena taTasthasyeva shAkhinaH ||53||
madyaprasa~ggaM taM cAj~jA mahAdoShaM mahAgadam |
madyaprasa~ggaM taM cAj~jA mahAdoShaM mahAgadam |
sukhamityadhigacchanti rajomohaparAjitAH ||54||
sukhamityadhigacchanti rajomohaparAjitAH ||54||
madyopahatavij~jAnA viyuktAH sAttvikairguNaiH |
madyopahatavij~jAnA viyuktAH sAttvikairguNaiH |
shreyobhirviprayujyante madAndhA madalAlasAH ||55||
shreyobhirviprayujyante madAndhA madalAlasAH ||55||
madye moho bhayaM shokaH krodho mRutyushca saMshritaH |
madye moho bhayaM shokaH krodho mRutyushca saMshritaH |
sonmAdamadamUrcchAyAH sApasmArApatAnakAH ||56||
sonmAdamadamUrcchAyAH sApasmArApatAnakAH ||56||
yatraikaH smRutivibhraMshastatra sarvamasAdhuvat |
yatraikaH smRutivibhraMshastatra sarvamasAdhuvat |
ityevaM madyadoShaj~jA madyaM garhanti yatnataH ||57||
ityevaM madyadoShaj~jA madyaM garhanti yatnataH ||57||
satyamete mahAdoShA madyasyoktA na saMshayaH |
satyamete mahAdoShA madyasyoktA na saMshayaH |
ahitasyAtimAtrasya pItasya vidhivarjitam ||58||
ahitasyAtimAtrasya pItasya vidhivarjitam ||58||
kintu madyaM svabhAvena yathaivAnnaM tathA smRutam |
kintu madyaM svabhAvena yathaivAnnaM tathA smRutam |
ayuktiyuktaM rogAya yuktiyuktaM yathA~amRutam ||59||
ayuktiyuktaM rogAya yuktiyuktaM yathA~amRutam ||59||
prANAH prANabhRutAmannaM tadayuktyA nihantyasUn |
prANAH prANabhRutAmannaM tadayuktyA nihantyasUn |
viShaM prANaharaM tacca yuktiyuktaM rasAyanam ||60||
viShaM prANaharaM tacca yuktiyuktaM rasAyanam ||60||