Madatyaya Chikitsa: Difference between revisions

Line 1,277: Line 1,277:


तीक्ष्णोष्णं मद्यमम्लं च योऽतिमात्रं निषेवते |  
तीक्ष्णोष्णं मद्यमम्लं च योऽतिमात्रं निषेवते |  
अम्लोष्णतीक्ष्णभोजी च क्रोधनोऽग्न्यातपप्रियः ||९२||  
अम्लोष्णतीक्ष्णभोजी च क्रोधनोऽग्न्यातपप्रियः ||९२||  


तस्योपजायते पित्ताद्विशेषेण मदात्ययः |  
तस्योपजायते पित्ताद्विशेषेण मदात्ययः |  
स [१] तु वातोल्बणस्याशु प्रशमं याति हन्ति वा ||९३||  
स [१] तु वातोल्बणस्याशु प्रशमं याति हन्ति वा ||९३||  


तृष्णादाहज्वरस्वेदमूर्च्छातीसारविभ्रमैः |  
तृष्णादाहज्वरस्वेदमूर्च्छातीसारविभ्रमैः |  
विद्याद्धरितवर्णस्य पित्तप्रायं मदात्ययम् ||९४||  
विद्याद्धरितवर्णस्य पित्तप्रायं मदात्ययम् ||९४||  


tīkṣṇōṣṇaṁ madyamamlaṁ ca yō'timātraṁ niṣēvatē|  
tīkṣṇōṣṇaṁ madyamamlaṁ ca yō'timātraṁ niṣēvatē|  
amlōṣṇatīkṣṇabhōjī ca krōdhanō'gnyātapapriyaḥ||92||  
amlōṣṇatīkṣṇabhōjī ca krōdhanō'gnyātapapriyaḥ||92||  


tasyōpajāyatē pittādviśēṣēṇa madātyayaḥ|  
tasyōpajāyatē pittādviśēṣēṇa madātyayaḥ|  
sa [1] tu vātōlbaṇasyāśu praśamaṁ yāti hanti vā||93||  
sa [1] tu vātōlbaṇasyāśu praśamaṁ yāti hanti vā||93||  


tr̥ṣṇādāhajvarasvēdamūrcchātīsāravibhramaiḥ|  
tr̥ṣṇādāhajvarasvēdamūrcchātīsāravibhramaiḥ|  
vidyāddharitavarṇasya pittaprāyaṁ madātyayam||94||  
vidyāddharitavarṇasya pittaprāyaṁ madātyayam||94||  


tIkShNoShNaM madyamamlaM ca yo~atimAtraM niShevate |  
tIkShNoShNaM madyamamlaM ca yo~atimAtraM niShevate |  
amloShNatIkShNabhojI ca krodhano~agnyAtapapriyaH ||92||  
amloShNatIkShNabhojI ca krodhano~agnyAtapapriyaH ||92||  


tasyopajAyate pittAdvisheSheNa madAtyayaH |  
tasyopajAyate pittAdvisheSheNa madAtyayaH |  
sa [1] tu vAtolbaNasyAshu prashamaM yAti hanti vA ||93||  
sa [1] tu vAtolbaNasyAshu prashamaM yAti hanti vA ||93||  


tRuShNAdAhajvarasvedamUrcchAtIsAravibhramaiH |  
tRuShNAdAhajvarasvedamUrcchAtIsAravibhramaiH |  
vidyAddharitavarNasya pittaprAyaM madAtyayam ||94||
vidyAddharitavarNasya pittaprAyaM madAtyayam ||94||