Madatyaya Chikitsa: Difference between revisions

Line 1,221: Line 1,221:


ऊर्ध्वं मदात्ययस्यातः सम्भवं स्वस्वलक्षणम् |  
ऊर्ध्वं मदात्ययस्यातः सम्भवं स्वस्वलक्षणम् |  
अग्निवेश! चिकित्सां च प्रवक्ष्यामि यथाक्रमम् ||८८||  
अग्निवेश! चिकित्सां च प्रवक्ष्यामि यथाक्रमम् ||८८||  


स्त्रीशोकभयभाराध्वकर्मभिर्योऽतिकर्शितः |  
स्त्रीशोकभयभाराध्वकर्मभिर्योऽतिकर्शितः |  
रूक्षाल्पप्रमिताशी च यः पिबत्यतिमात्रया ||८९||  
रूक्षाल्पप्रमिताशी च यः पिबत्यतिमात्रया ||८९||  


रूक्षं परिणतं मद्यं निशि निद्रां विहत्य च |  
रूक्षं परिणतं मद्यं निशि निद्रां विहत्य च |  
करोति तस्य तच्छीघ्रं वातप्रायं मदात्ययम् ||९०||  
करोति तस्य तच्छीघ्रं वातप्रायं मदात्ययम् ||९०||  


हिक्काश्वासशिरःकम्पपार्श्वशूलप्रजागरैः |  
हिक्काश्वासशिरःकम्पपार्श्वशूलप्रजागरैः |  
विद्याद्बहुप्रलापस्य वातप्रायं मदात्ययम् ||९१||  
विद्याद्बहुप्रलापस्य वातप्रायं मदात्ययम् ||९१||  


ūrdhvaṁ madātyayasyātaḥ sambhavaṁ svasvalakṣaṇam|  
ūrdhvaṁ madātyayasyātaḥ sambhavaṁ svasvalakṣaṇam|  
agnivēśa! cikitsāṁ ca pravakṣyāmi yathākramam||88||  
agnivēśa! cikitsāṁ ca pravakṣyāmi yathākramam||88||  


strīśōkabhayabhārādhvakarmabhiryō'tikarśitaḥ|  
strīśōkabhayabhārādhvakarmabhiryō'tikarśitaḥ|  
rūkṣālpapramitāśī ca yaḥ pibatyatimātrayā||89||  
rūkṣālpapramitāśī ca yaḥ pibatyatimātrayā||89||  


rūkṣaṁ pariṇataṁ madyaṁ niśi nidrāṁ vihatya ca|  
rūkṣaṁ pariṇataṁ madyaṁ niśi nidrāṁ vihatya ca|  
karōti tasya tacchīghraṁ vātaprāyaṁ madātyayam||90||  
karōti tasya tacchīghraṁ vātaprāyaṁ madātyayam||90||  


hikkāśvāsaśiraḥkampapārśvaśūlaprajāgaraiḥ|  
hikkāśvāsaśiraḥkampapārśvaśūlaprajāgaraiḥ|  
vidyādbahupralāpasya vātaprāyaṁ madātyayam||91||  
vidyādbahupralāpasya vātaprāyaṁ madātyayam||91||  


UrdhvaM madAtyayasyAtaH sambhavaM svasvalakShaNam |  
UrdhvaM madAtyayasyAtaH sambhavaM svasvalakShaNam |  
agnivesha! cikitsAM ca pravakShyAmi yathAkramam ||88||  
agnivesha! cikitsAM ca pravakShyAmi yathAkramam ||88||  


strIshokabhayabhArAdhvakarmabhiryo~atikarshitaH |  
strIshokabhayabhArAdhvakarmabhiryo~atikarshitaH |  
rUkShAlpapramitAshI ca yaH pibatyatimAtrayA ||89||  
rUkShAlpapramitAshI ca yaH pibatyatimAtrayA ||89||  


rUkShaM pariNataM madyaM nishi nidrAM vihatya ca |  
rUkShaM pariNataM madyaM nishi nidrAM vihatya ca |  
karoti tasya tacchIghraM vAtaprAyaM madAtyayam ||90||  
karoti tasya tacchIghraM vAtaprAyaM madAtyayam ||90||  


hikkAshvAsashiraHkampapArshvashUlaprajAgaraiH |  
hikkAshvAsashiraHkampapArshvashUlaprajAgaraiH |  
vidyAdbahupralApasya vAtaprAyaM madAtyayam ||91||  
vidyAdbahupralApasya vAtaprAyaM madAtyayam ||91||