9,091
edits
Changes
→Variation in digestion as per day-night cycle
Line 3,502:
Line 3,502:
दिवा प्रबुध्यतेऽर्केण हृदयं पुण्डरीकवत्|
दिवा प्रबुध्यतेऽर्केण हृदयं पुण्डरीकवत्|
+
तस्मिन्विबुद्धे स्रोतांसि स्फुटत्वं यान्ति सर्वशः||२३८||
तस्मिन्विबुद्धे स्रोतांसि स्फुटत्वं यान्ति सर्वशः||२३८||
व्यायामाच्च विहाराच्च विक्षिप्तत्वाच्च चेतसः|
व्यायामाच्च विहाराच्च विक्षिप्तत्वाच्च चेतसः|
+
न क्लेदमुपगच्छन्ति दिवा तेनास्य धातवः||२३९||
न क्लेदमुपगच्छन्ति दिवा तेनास्य धातवः||२३९||
Line 3,510:
Line 3,512:
divā prabudhyatē'rkēṇa hr̥dayaṁ puṇḍarīkavat|
divā prabudhyatē'rkēṇa hr̥dayaṁ puṇḍarīkavat|
+
tasminvibuddhē srōtāṁsi sphuṭatvaṁ yānti sarvaśaḥ||238||
tasminvibuddhē srōtāṁsi sphuṭatvaṁ yānti sarvaśaḥ||238||
vyāyāmācca vihārācca vikṣiptatvācca cētasaḥ|
vyāyāmācca vihārācca vikṣiptatvācca cētasaḥ|
+
na klēdamupagacchanti divā tēnāsya dhātavaḥ||239||
na klēdamupagacchanti divā tēnāsya dhātavaḥ||239||
Line 3,518:
Line 3,522:
divA prabudhyate~arkeNa hRudayaM puNDarIkavat|
divA prabudhyate~arkeNa hRudayaM puNDarIkavat|
+
tasminvibuddhe srotAMsi sphuTatvaM yAnti sarvashaH||238||
tasminvibuddhe srotAMsi sphuTatvaM yAnti sarvashaH||238||
vyAyAmAcca vihArAcca vikShiptatvAcca cetasaH|
vyAyAmAcca vihArAcca vikShiptatvAcca cetasaH|
+
na kledamupagacchanti divA tenAsya dhAtavaH||239||
na kledamupagacchanti divA tenAsya dhAtavaH||239||
Line 3,526:
Line 3,532:
अक्लिन्नेष्वन्नमासिक्तमन्यत्तेषु न दुष्यति|
अक्लिन्नेष्वन्नमासिक्तमन्यत्तेषु न दुष्यति|
+
अविदग्ध इव क्षीरे क्षीरमन्यद्विमिश्रितम्||२४०||
अविदग्ध इव क्षीरे क्षीरमन्यद्विमिश्रितम्||२४०||
Line 3,531:
Line 3,538:
aklinnēṣvannamāsiktāmanyattēṣu na duṣyati|
aklinnēṣvannamāsiktāmanyattēṣu na duṣyati|
+
avidagdha iva kṣīrē kṣīrāmanyadvimiśritam||240||
avidagdha iva kṣīrē kṣīrāmanyadvimiśritam||240||
Line 3,536:
Line 3,544:
aklinneShvannamAsiktamanyatteShu na duShyati|
aklinneShvannamAsiktamanyatteShu na duShyati|
+
avidagdha iva kShIre kShIramanyadvimishritam||240||
avidagdha iva kShIre kShIramanyadvimishritam||240||
Line 3,543:
Line 3,552:
रात्रौ तु हृदये म्लाने संवृतेष्वयनेषु च|
रात्रौ तु हृदये म्लाने संवृतेष्वयनेषु च|
+
यान्ति कोष्ठे परिक्लेदं संवृते देहधातवः||२४१||
यान्ति कोष्ठे परिक्लेदं संवृते देहधातवः||२४१||
क्लिन्नेष्वन्यदपक्वेषु तेष्वासिक्तं प्रदुष्यति|
क्लिन्नेष्वन्यदपक्वेषु तेष्वासिक्तं प्रदुष्यति|
+
विदग्धेषु पयःस्वन्यत् पयस्तप्तमिवार्पितम्||२४२||
विदग्धेषु पयःस्वन्यत् पयस्तप्तमिवार्पितम्||२४२||
नैशेष्वाहारजातेषु नाविपक्वेषु बुद्धिमान्|
नैशेष्वाहारजातेषु नाविपक्वेषु बुद्धिमान्|
+
तस्मादन्यत्समश्नीयात्पालयिष्यन्बलायुषी||२४३||
तस्मादन्यत्समश्नीयात्पालयिष्यन्बलायुषी||२४३||
rātrau tu hr̥dayē mlānē saṁvr̥tēṣvayanēṣu ca|
rātrau tu hr̥dayē mlānē saṁvr̥tēṣvayanēṣu ca|
+
yānti kōṣṭhē pariklēdaṁ saṁvr̥tē dēhadhātavaḥ||241||
yānti kōṣṭhē pariklēdaṁ saṁvr̥tē dēhadhātavaḥ||241||
klinnēṣvanyadapakvēṣu tēṣvāsiktaṁ praduṣyati|
klinnēṣvanyadapakvēṣu tēṣvāsiktaṁ praduṣyati|
+
vidagdhēṣu payaḥsvanyat payastaptamivārpitam||242||
vidagdhēṣu payaḥsvanyat payastaptamivārpitam||242||
naiśēṣvāhārajātēṣu nāvipakvēṣu buddhimān|
naiśēṣvāhārajātēṣu nāvipakvēṣu buddhimān|
+
tasmādanyatsāmaśnīyātpālayiṣyanbalāyuṣī||243||
tasmādanyatsāmaśnīyātpālayiṣyanbalāyuṣī||243||
rAtrau tu hRudaye mlAne saMvRuteShvayaneShu ca|
rAtrau tu hRudaye mlAne saMvRuteShvayaneShu ca|
+
yAnti koShThe parikledaM saMvRute dehadhAtavaH||241||
yAnti koShThe parikledaM saMvRute dehadhAtavaH||241||
klinneShvanyadapakveShu teShvAsiktaM praduShyati|
klinneShvanyadapakveShu teShvAsiktaM praduShyati|
+
vidagdheShu payaHsvanyat payastaptamivArpitam||242||
vidagdheShu payaHsvanyat payastaptamivArpitam||242||
naisheShvAhArajAteShu nAvipakveShu buddhimAn|
naisheShvAhArajAteShu nAvipakveShu buddhimAn|
+
tasmAdanyatsamashnIyAtpAlayiShyanbalAyuShI||243||
tasmAdanyatsamashnIyAtpAlayiShyanbalAyuShI||243||