Changes

156 bytes added ,  11:54, 18 December 2019
Line 4,174: Line 4,174:  
====Class on food articles:====
 
====Class on food articles:====
 
  <div class="mw-collapsible mw-collapsed">
 
  <div class="mw-collapsible mw-collapsed">
 
+
<poem>
 
कषायानुरसं  स्वादुसूक्ष्ममुष्णंव्यवायिच।
 
कषायानुरसं  स्वादुसूक्ष्ममुष्णंव्यवायिच।
 
पित्तलंबद्धविण्मूत्रंनचश्लेष्माभिवर्धनम्॥२८६॥
 
पित्तलंबद्धविण्मूत्रंनचश्लेष्माभिवर्धनम्॥२८६॥
Line 4,192: Line 4,192:  
विदाहिचविशेषेणसर्वदोषप्रकोपणम्॥२९३॥
 
विदाहिचविशेषेणसर्वदोषप्रकोपणम्॥२९३॥
 
फलानांयानिचान्यानितैलान्याहारसंविधौ  
 
फलानांयानिचान्यानितैलान्याहारसंविधौ  
युज्यन्तेगुणकर्मभ्यांतानिब्रूयाद्यथाफलम्॥२९४॥
+
युज्यन्तेगुणकर्मभ्यांतानिब्रूयाद्यथाफलम्॥२९४॥</poem>
 
<div class="mw-collapsible-content">
 
<div class="mw-collapsible-content">
 
+
<poem>
 
kaṣāyānurasaṁ [1] svādu sūkṣmamuṣṇaṁ vyavāyi ca|  
 
kaṣāyānurasaṁ [1] svādu sūkṣmamuṣṇaṁ vyavāyi ca|  
 
pittalaṁ baddhaviṇmūtraṁ na ca ślēṣmābhivardhanam||286||  
 
pittalaṁ baddhaviṇmūtraṁ na ca ślēṣmābhivardhanam||286||  
Line 4,230: Line 4,230:  
kusumBatailamuShNaM ca vipAke kaTukaM guru|
 
kusumBatailamuShNaM ca vipAke kaTukaM guru|
 
vidAhi ca viSeSheNa sarvadoShaprakopaNam||293||
 
vidAhi ca viSeSheNa sarvadoShaprakopaNam||293||
PalAnAM yAni cAnyAni tailAnyAhArasaMvidhau yujyante guNakarmaByAM tAni brUyAdyathAPalam||294||
+
PalAnAM yAni cAnyAni tailAnyAhArasaMvidhau yujyante guNakarmaByAM tAni brUyAdyathAPalam||294||</poem>
 
</div></div>
 
</div></div>
   Line 4,251: Line 4,251:  
</div>
 
</div>
 
<div class="mw-collapsible mw-collapsed">
 
<div class="mw-collapsible mw-collapsed">
 
+
<poem>
 
मधुरोबृंहणोवृष्योबल्योमज्जातथावसा।
 
मधुरोबृंहणोवृष्योबल्योमज्जातथावसा।
यथासत्त्वंतुशैत्योष्णेवसामज्ज्ञोर्विनिर्दिशेत्॥२९५॥
+
यथासत्त्वंतुशैत्योष्णेवसामज्ज्ञोर्विनिर्दिशेत्॥२९५॥</poem>
 
<div class="mw-collapsible-content">
 
<div class="mw-collapsible-content">
 
+
<poem>
 
madhurō br̥ṁhaṇō vr̥ṣyō balyō majjā tathā vasā|  
 
madhurō br̥ṁhaṇō vr̥ṣyō balyō majjā tathā vasā|  
 
yathāsattvaṁ tu śaityōṣṇē vasāmajjñōrvinirdiśēt||295||
 
yathāsattvaṁ tu śaityōṣṇē vasāmajjñōrvinirdiśēt||295||
    
madhuro bRuMhaNo vRuShyo balyo majjA tathA vasA|
 
madhuro bRuMhaNo vRuShyo balyo majjA tathA vasA|
yathAsattvaM tu SaityoShNe vasAmajj~jorvinirdiSet||295||
+
yathAsattvaM tu SaityoShNe vasAmajj~jorvinirdiSet||295||</poem>
 
</div></div>
 
</div></div>
    
Animal marrow and fat are sweet, nourishing, aphrodisiac, strengthening, and hot or cool depending upon the nature or type of the animal. [295]
 
Animal marrow and fat are sweet, nourishing, aphrodisiac, strengthening, and hot or cool depending upon the nature or type of the animal. [295]
 
<div class="mw-collapsible mw-collapsed">
 
<div class="mw-collapsible mw-collapsed">
 
+
<poem>
 
सस्नेहंदीपनंवृष्यमुष्णंवातकफापहम्।
 
सस्नेहंदीपनंवृष्यमुष्णंवातकफापहम्।
 
विपाकेमधुरंहृद्यंरोचनंविश्वभेषजम्॥२९६॥
 
विपाकेमधुरंहृद्यंरोचनंविश्वभेषजम्॥२९६॥
Line 4,283: Line 4,283:  
नकाललवणेगन्धःसौवर्चलगुणाश्चते॥३०३॥
 
नकाललवणेगन्धःसौवर्चलगुणाश्चते॥३०३॥
 
सामुद्रकंसमधुरं, सतिक्तंकटुपांशुजम्।
 
सामुद्रकंसमधुरं, सतिक्तंकटुपांशुजम्।
रोचनंलवणंसर्वंपाकिस्रंस्यनिलापहम्॥३०४॥
+
रोचनंलवणंसर्वंपाकिस्रंस्यनिलापहम्॥३०४॥</poem>
 
<div class="mw-collapsible-content">
 
<div class="mw-collapsible-content">
 
+
<poem>
 
sasnēhaṁ dīpanaṁ vr̥ṣyamuṣṇaṁ vātakaphāpaham|  
 
sasnēhaṁ dīpanaṁ vr̥ṣyamuṣṇaṁ vātakaphāpaham|  
 
vipākē madhuraṁ hr̥dyaṁ rōcanaṁ viśvabhēṣajam||296||  
 
vipākē madhuraṁ hr̥dyaṁ rōcanaṁ viśvabhēṣajam||296||  
Line 4,318: Line 4,318:  
na kAlalavaNe gandhaH sauvarcalaguNASca te||303||
 
na kAlalavaNe gandhaH sauvarcalaguNASca te||303||
 
sAmudrakaM samadhuraM, satiktaM kaTu pAMSujam|
 
sAmudrakaM samadhuraM, satiktaM kaTu pAMSujam|
rocanaM lavaNaM sarvaM pAki sraMsyanilApaham||304||
+
rocanaM lavaNaM sarvaM pAki sraMsyanilApaham||304||</poem>
 
</div></div>
 
</div></div>
   Line 4,342: Line 4,342:  
</div>
 
</div>
 
<div class="mw-collapsible mw-collapsed">
 
<div class="mw-collapsible mw-collapsed">
 
+
<poem>
 
हृत्पाण्डुग्रहणीरोगप्लीहानाहगलग्रहान्।
 
हृत्पाण्डुग्रहणीरोगप्लीहानाहगलग्रहान्।
 
कासंकफजमर्शांसियावशूकोव्यपोहति॥३०५॥
 
कासंकफजमर्शांसियावशूकोव्यपोहति॥३०५॥
 
तीक्ष्णोष्णोलघुरूक्षश्चक्लेदीपक्ता  विदारणः।
 
तीक्ष्णोष्णोलघुरूक्षश्चक्लेदीपक्ता  विदारणः।
दाहनोदीपनश्छेत्तासर्वःक्षारोऽग्निसन्निभः ॥३०६॥
+
दाहनोदीपनश्छेत्तासर्वःक्षारोऽग्निसन्निभः ॥३०६॥</poem>
 
<div class="mw-collapsible-content">
 
<div class="mw-collapsible-content">
 
+
<poem>
 
hr̥tpāṇḍugrahaṇīrōgaplīhānāhagalagrahān|  
 
hr̥tpāṇḍugrahaṇīrōgaplīhānāhagalagrahān|  
 
kāsaṁ kaphajamarśāṁsi yāvaśūkō vyapōhati||305||  
 
kāsaṁ kaphajamarśāṁsi yāvaśūkō vyapōhati||305||  
Line 4,357: Line 4,357:  
kAsaM kaPajamarSAMsi yAvaSUko vyapohati||305||
 
kAsaM kaPajamarSAMsi yAvaSUko vyapohati||305||
 
tIkShNoShNo laGurUkShaSca kledI paktA  vidAraNaH|
 
tIkShNoShNo laGurUkShaSca kledI paktA  vidAraNaH|
dAhano dIpanaSCettA sarvaH kShAro&gnisanniBaH ||306||
+
dAhano dIpanaSCettA sarvaH kShAro&gnisanniBaH ||306||</poem>
 
</div></div>
 
</div></div>
   Line 4,364: Line 4,364:  
All alkalis are like fiery, sharp, hot, light, dry, liquefacient, digestive, corrosive, caustic, stimulates digestion and destructive of tissues. [306]
 
All alkalis are like fiery, sharp, hot, light, dry, liquefacient, digestive, corrosive, caustic, stimulates digestion and destructive of tissues. [306]
 
<div class="mw-collapsible mw-collapsed">
 
<div class="mw-collapsible mw-collapsed">
 
+
<poem>
 
कारवीकुञ्चिकाऽजाजीयवानीधान्यतुम्बुरु।
 
कारवीकुञ्चिकाऽजाजीयवानीधान्यतुम्बुरु।
रोचनंदीपनंवातकफदौर्गन्ध्यनाशनम्॥३०७॥
+
रोचनंदीपनंवातकफदौर्गन्ध्यनाशनम्॥३०७॥</poem>
 
<div class="mw-collapsible-content">
 
<div class="mw-collapsible-content">
 
+
<poem>
 
kāravī kuñcikā'jājī yavānī dhānyatumburu|  
 
kāravī kuñcikā'jājī yavānī dhānyatumburu|  
 
rōcanaṁ dīpanaṁ vātakaphadaurgandhyanāśanam||307||
 
rōcanaṁ dīpanaṁ vātakaphadaurgandhyanāśanam||307||
    
kAravI ku~jcikA&jAjI yavAnI dhAnyatumburu|
 
kAravI ku~jcikA&jAjI yavAnI dhAnyatumburu|
rocanaM dIpanaM vAtakaPadaurgandhyanASanam||307||
+
rocanaM dIpanaM vAtakaPadaurgandhyanASanam||307||</poem>
 
</div></div>
 
</div></div>
    
Celery seeds (''karavi'', Carum bulbocastanum W.Koch.), black cumin (''kunchika'', Nigella sativa Linn.), cumin (''ajaji'', Cuminum cyminum Linn.), bishops weed (''yavani'', Trachyspermum ammi Linn.), coriander (''dhanyaka'', Coriandrum sativum) and Indian tooth-ache (''tumburu'', Zanthoxylum armatum DC) are appetizing, stimulate digestion, alleviate ''vata'' and ''kapha'',  and remove foul odour.[307]
 
Celery seeds (''karavi'', Carum bulbocastanum W.Koch.), black cumin (''kunchika'', Nigella sativa Linn.), cumin (''ajaji'', Cuminum cyminum Linn.), bishops weed (''yavani'', Trachyspermum ammi Linn.), coriander (''dhanyaka'', Coriandrum sativum) and Indian tooth-ache (''tumburu'', Zanthoxylum armatum DC) are appetizing, stimulate digestion, alleviate ''vata'' and ''kapha'',  and remove foul odour.[307]
 
<div class="mw-collapsible mw-collapsed">
 
<div class="mw-collapsible mw-collapsed">
 
+
<poem>
 
आहारयोगिनांभक्तिनिश्चयोनतुविद्यते।
 
आहारयोगिनांभक्तिनिश्चयोनतुविद्यते।
समाप्तो द्वादशश्चायंवर्गआहारयोगिनाम्॥३०८॥
+
समाप्तो द्वादशश्चायंवर्गआहारयोगिनाम्॥३०८॥</poem>
 
<div class="mw-collapsible-content">
 
<div class="mw-collapsible-content">
 
+
<poem>
 
āhārayōgināṁ bhaktiniścayō na tu vidyatē|  
 
āhārayōgināṁ bhaktiniścayō na tu vidyatē|  
 
samāptō [1] dvādaśaścāyaṁ varga āhārayōginām||308||  
 
samāptō [1] dvādaśaścāyaṁ varga āhārayōginām||308||  
    
AhArayoginAM BaktiniScayo na tu vidyate|
 
AhArayoginAM BaktiniScayo na tu vidyate|
samApto  dvAdaSaScAyaM varga AhArayoginAm||308||
+
samApto  dvAdaSaScAyaM varga AhArayoginAm||308||</poem>
 
</div></div>
 
</div></div>