Changes

Jump to navigation Jump to search
154 bytes added ,  20:26, 12 October 2018
Line 775: Line 775:     
सैन्धवं तगरं कुष्ठं बृहती देवदारु च ||५८||  
 
सैन्धवं तगरं कुष्ठं बृहती देवदारु च ||५८||  
 +
 
समांशैः साधितं कल्कैस्तैलं धार्यं रुजापहम् |  
 
समांशैः साधितं कल्कैस्तैलं धार्यं रुजापहम् |  
 +
 
saindhavaṁ tagaraṁ kuṣṭhaṁ br̥hatī dēvadāru ca||58||  
 
saindhavaṁ tagaraṁ kuṣṭhaṁ br̥hatī dēvadāru ca||58||  
 +
 
samāṁśaiḥ sādhitaṁ kalkaistailaṁ dhāryaṁ rujāpaham|  
 
samāṁśaiḥ sādhitaṁ kalkaistailaṁ dhāryaṁ rujāpaham|  
    
saindhavaM tagaraM kuShThaM bRuhatI devadAru ca||58||  
 
saindhavaM tagaraM kuShThaM bRuhatI devadAru ca||58||  
 +
 
samAMshaiH sAdhitaM kalkaistailaM dhAryaM rujApaham|
 
samAMshaiH sAdhitaM kalkaistailaM dhAryaM rujApaham|
Oil should be cooked with the paste of equal parts of saindhava, tagara, kushtha, brahati and devadaru. Tamponing in vagina with this medicated oil helps to relieve the yonishula. (58)
+
 
 +
Oil should be cooked with the paste of equal parts of ''saindhava, tagara, kushtha, brahati'' and ''devadaru''. Tamponing in vagina with this medicated oil helps to relieve the ''yonishula''. [58]
 +
 
 
गुडूचीमालतीरास्नाबलामधुकचित्रकैः ||५९||  
 
गुडूचीमालतीरास्नाबलामधुकचित्रकैः ||५९||  
 +
 
निदिग्धिकादेवदारुयूथिकाभिश्च कार्षिकैः |  
 
निदिग्धिकादेवदारुयूथिकाभिश्च कार्षिकैः |  
तैलप्रस्थं गवां मूत्रे क्षीरे च द्विगुणे पचेत् ||६०||  
+
तैलप्रस्थं गवां मूत्रे क्षीरे च द्विगुणे पचेत् ||६०||
 +
 
वातार्तायाः पिचुं दद्याद्योनौ च प्रणयेत्ततः |  
 
वातार्तायाः पिचुं दद्याद्योनौ च प्रणयेत्ततः |  
 +
 
guḍūcīmālatīrāsnābalāmadhukacitrakaiḥ||59||  
 
guḍūcīmālatīrāsnābalāmadhukacitrakaiḥ||59||  
 +
 
nidigdhikādēvadāruyūthikābhiśca kārṣikaiḥ|  
 
nidigdhikādēvadāruyūthikābhiśca kārṣikaiḥ|  
 
tailaprasthaṁ gavāṁ mūtrē kṣīrē ca dviguṇē pacēt||60||  
 
tailaprasthaṁ gavāṁ mūtrē kṣīrē ca dviguṇē pacēt||60||  
 +
 
vātārtāyāḥ picuṁ dadyādyōnau ca praṇayēttataḥ|  
 
vātārtāyāḥ picuṁ dadyādyōnau ca praṇayēttataḥ|  
    
guDUcImAlatIrAsnAbalAmadhukacitrakaiH||59||  
 
guDUcImAlatIrAsnAbalAmadhukacitrakaiH||59||  
 +
 
nidigdhikAdevadAruyUthikAbhishca kArShikaiH|  
 
nidigdhikAdevadAruyUthikAbhishca kArShikaiH|  
 
tailaprasthaM gavAM mUtre kShIre ca dviguNe pacet||60||
 
tailaprasthaM gavAM mUtre kShIre ca dviguNe pacet||60||
 +
 
vAtArtAyAH picuM dadyAdyonau ca praNayettataH|
 
vAtArtAyAH picuM dadyAdyonau ca praNayettataH|
One prastha oil (approx.. 640ml) should be cooked with the paste of guduchi, jati, rasna, bala, madhuka, chitraka, kantakari, devadaru, yuthika each 1-1 karsha (10gm) along with the cow’s urine and milk each tow-two prastha (approx.. 1280ml). The vaginal tamponing should be done with this oil. After this, this oil should be used for uttarbasti. (59-60)
+
 
Therapeutic procedures for management of vata dominant yonivyapat:    
+
One ''prastha'' oil (approx. 640ml) should be cooked with the paste of ''guduchi, jati, rasna, bala, madhuka, chitraka, kantakari, devadaru, yuthika'' each 1-1 ''karsha'' (10gm) along with the cow’s urine and milk (two ''prastha'' each). The vaginal tamponing should be done with this oil. After this, this oil should be used for ''uttarabasti''. [59-60]
 +
 
 +
==== Therapeutic procedures for management of ''vata'' dominant ''yonivyapat'' ====
 +
    
 
वातार्तानां च योनीनां सेकाभ्यङ्गपिचुक्रियाः ||६१||  
 
वातार्तानां च योनीनां सेकाभ्यङ्गपिचुक्रियाः ||६१||  
 +
 
(उष्णाः स्निग्धाः प्रकर्तव्यास्तैलानि स्नेहनानि च [५] ) |  
 
(उष्णाः स्निग्धाः प्रकर्तव्यास्तैलानि स्नेहनानि च [५] ) |  
 +
 
vātārtānāṁ ca yōnīnāṁ sēkābhyaṅgapicukriyāḥ||61||  
 
vātārtānāṁ ca yōnīnāṁ sēkābhyaṅgapicukriyāḥ||61||  
 +
 
(uṣṇāḥ snigdhāḥ prakartavyāstailāni snēhanāni ca [5] )|  
 
(uṣṇāḥ snigdhāḥ prakartavyāstailāni snēhanāni ca [5] )|  
    
vAtArtAnAM ca yonInAM sekAbhya~ggapicukriyAH||61||  
 
vAtArtAnAM ca yonInAM sekAbhya~ggapicukriyAH||61||  
 +
 
(uShNAH snigdhAH prakartavyAstailAni snehanAni ca [5] )|  
 
(uShNAH snigdhAH prakartavyAstailAni snehanAni ca [5] )|  
The vatika disorders of the female genital tract should be treated with warm and smooth substances in the form of irrigation, massage and tampooning. The oil for unction (snehana) should be prepared and used.(61)
+
 
 +
The ''vatika'' disorders of the female genital tract should be treated with warm and smooth substances in the form of irrigation, massage and tamponing. The oil for unction (''snehana'') should be prepared and used.[61]
 +
 
 
हिंस्राकल्कं तु वातार्ता कोष्णमभ्यज्य धारयेत् |  
 
हिंस्राकल्कं तु वातार्ता कोष्णमभ्यज्य धारयेत् |  
 
पञ्चवल्कस्य पित्तार्ता श्यामादीनां कफातुरा ||६२||
 
पञ्चवल्कस्य पित्तार्ता श्यामादीनां कफातुरा ||६२||
 +
 
hiṁsrākalkaṁ tu vātārtā kōṣṇamabhyajya dhārayēt|  
 
hiṁsrākalkaṁ tu vātārtā kōṣṇamabhyajya dhārayēt|  
 
pañcavalkasya pittārtā śyāmādīnāṁ kaphāturā||62||
 
pañcavalkasya pittārtā śyāmādīnāṁ kaphāturā||62||
 +
 
hiMsrAkalkaM tu vAtArtA koShNamabhyajya dhArayet|  
 
hiMsrAkalkaM tu vAtArtA koShNamabhyajya dhArayet|  
 
pa~jcavalkasya pittArtA shyAmAdInAM kaphAturA||62||
 
pa~jcavalkasya pittArtA shyAmAdInAM kaphAturA||62||
If, the vagina is afflicted due to vata, it should be massaged with warm oil and the paste of hanspadi root should be retained.  
+
 
The yoni suffering from pitta, the paste of panchvalkala should be retained in vagina and in that which is suffering from kapha, the paste of shyamadi drugs should be used. (62)
+
If the vagina is afflicted due to ''vata'', it should be massaged with warm oil and the paste of hanspadi root should be retained.  
Therapeutic procedures for management of pitta dominant yonivyapat:
+
The ''yoni'' suffering from ''pitta'', the paste of ''panchavalkala'' should be retained in vagina and in that which is suffering from ''kapha'', the paste of ''shyamadi'' drugs should be used. [62]
 +
 
 +
==== Therapeutic procedures for management of ''pitta'' dominant ''yonivyapat'' ====
 +
 
 
पित्तलानां तु योनीनां सेकाभ्यङ्गपिचुक्रियाः |  
 
पित्तलानां तु योनीनां सेकाभ्यङ्गपिचुक्रियाः |  
 
शीताः पित्तहराः कार्याः स्नेहनार्थं घृतानि च ||६३||  
 
शीताः पित्तहराः कार्याः स्नेहनार्थं घृतानि च ||६३||  
 +
 
(पित्तघ्नौषधसिद्धानि कार्याणि भिषजा तथा [१] ) |
 
(पित्तघ्नौषधसिद्धानि कार्याणि भिषजा तथा [१] ) |
 +
 
pittalānāṁ tu yōnīnāṁ sēkābhyaṅgapicukriyāḥ|  
 
pittalānāṁ tu yōnīnāṁ sēkābhyaṅgapicukriyāḥ|  
 
śītāḥ pittaharāḥ kāryāḥ snēhanārthaṁ ghr̥tāni ca||63||  
 
śītāḥ pittaharāḥ kāryāḥ snēhanārthaṁ ghr̥tāni ca||63||  
 +
 
(pittaghnauṣadhasiddhāni kāryāṇi bhiṣajā tathā [1] )|  
 
(pittaghnauṣadhasiddhāni kāryāṇi bhiṣajā tathā [1] )|  
 
   
 
   
 
pittalAnAM tu yonInAM sekAbhya~ggapicukriyAH|  
 
pittalAnAM tu yonInAM sekAbhya~ggapicukriyAH|  
 
shItAH pittaharAH kAryAH snehanArthaM ghRutAni ca||63||  
 
shItAH pittaharAH kAryAH snehanArthaM ghRutAni ca||63||  
 +
 
(pittaghnauShadhasiddhAni kAryANi bhiShajA tathA [1] )|  
 
(pittaghnauShadhasiddhAni kAryANi bhiShajA tathA [1] )|  
In gynaecological disorders (disorders of the genital tract) which are caused by pitta then cold, pitta alleviating irrigation, massage and tamponing etc. should be done. Vaidya should use the ghrita (prcessed with vata alleviating drugs) for unction (snehana). (63)
+
 
Various formulations in management of pittaja yonivyapat:
+
In gynaecological disorders (disorders of the genital tract) which are caused by ''pitta'' then cold, pitta alleviating irrigation, massage and tamponing etc. should be done. A vaidya should use the ''ghrita'' (processed with ''vata'' alleviating drugs) for unction (''snehana''). [63]
Brihat shatavari ghritam:
+
 
 +
==== Various formulations in management of ''pittaja yonivyapat'' ====
 +
 
 +
==== ''Brihat shatavari ghritam'' ====
 +
 
 
शतावरीमूलतुलाश्चतस्रः सम्प्रपीडयेत् ||६४||  
 
शतावरीमूलतुलाश्चतस्रः सम्प्रपीडयेत् ||६४||  
 
रसेन क्षीरतुल्येन पचेत्तेन घृताढकम् |  
 
रसेन क्षीरतुल्येन पचेत्तेन घृताढकम् |  

Navigation menu