9,091
edits
Changes
→Mahagandhahastinama agada
पत्रागुरुमुस्तैला निर्यासाः पञ्च चन्दनं स्पृक्का |
पत्रागुरुमुस्तैला निर्यासाः पञ्च चन्दनं स्पृक्का |
त्वङ्नलदोत्पलबालकहरेणुकोशीरवन्यनखाः ||७७||
त्वङ्नलदोत्पलबालकहरेणुकोशीरवन्यनखाः ||७७||
सुरदारुकनककुङ्कुमध्यामककुष्ठप्रियङ्गवस्तगरम् |
सुरदारुकनककुङ्कुमध्यामककुष्ठप्रियङ्गवस्तगरम् |
पञ्चाङ्गानि शिरीषाद्व्योषालमनःशिलाजाज्यः ||७८||
पञ्चाङ्गानि शिरीषाद्व्योषालमनःशिलाजाज्यः ||७८||
श्वेतकटभीकरञ्जौ रक्षोघ्नी सिन्धुवारिका रजनी |
श्वेतकटभीकरञ्जौ रक्षोघ्नी सिन्धुवारिका रजनी |
सुरसाञ्जनगैरिकमञ्जिष्ठानिम्बनिर्यासाः ||७९||
सुरसाञ्जनगैरिकमञ्जिष्ठानिम्बनिर्यासाः ||७९||
वंशत्वगश्वगन्धाहिङ्गुदधित्थाम्लवेतसं लाक्षा |
वंशत्वगश्वगन्धाहिङ्गुदधित्थाम्लवेतसं लाक्षा |
मधुमधुकसोमराजीवचारुहारोचनातगरम् ||८०||
मधुमधुकसोमराजीवचारुहारोचनातगरम् ||८०||
अगदोऽयं वैश्रवणायाख्यातस्त्र्यम्बकेण षष्ट्यङ्गः |
अगदोऽयं वैश्रवणायाख्यातस्त्र्यम्बकेण षष्ट्यङ्गः |
अप्रतिहतप्रभावः ख्यातो महागन्धहस्तीति ||८१||
अप्रतिहतप्रभावः ख्यातो महागन्धहस्तीति ||८१||
पित्तेन गवां पेष्यो गुटिकाः कार्यास्तु पुष्ययोगेन |
पित्तेन गवां पेष्यो गुटिकाः कार्यास्तु पुष्ययोगेन |
पानाञ्जनप्रलेपैः प्रसाधयेत् सर्वकर्माणि ||८२||
पानाञ्जनप्रलेपैः प्रसाधयेत् सर्वकर्माणि ||८२||
पिल्लं कण्डूं तिमिरं रात्र्यान्ध्यं काचमर्बुदं पटलम् |
पिल्लं कण्डूं तिमिरं रात्र्यान्ध्यं काचमर्बुदं पटलम् |
हन्ति सततप्रयोगाद्धितमितपथ्याशिनां पुंसाम् ||८३||
हन्ति सततप्रयोगाद्धितमितपथ्याशिनां पुंसाम् ||८३||
विषमज्वरानजीर्णान्दद्रुं कण्डूं विसूचिकां पामाम् |
विषमज्वरानजीर्णान्दद्रुं कण्डूं विसूचिकां पामाम् |
विषमूषिकलूतानां सर्वेषां पन्नगानां च |
विषमूषिकलूतानां सर्वेषां पन्नगानां च |
आशु विषं नाशयति समूलजमथ कन्दजं सर्वम् ||८४||
आशु विषं नाशयति समूलजमथ कन्दजं सर्वम् ||८४||
एतेन लिप्तगात्रः सर्पान् गृह्णाति भक्षयेच्च विषम् |
एतेन लिप्तगात्रः सर्पान् गृह्णाति भक्षयेच्च विषम् |
कालपरीतोऽपि नरो जीवति नित्यं निरातङ्कः ||८५||
कालपरीतोऽपि नरो जीवति नित्यं निरातङ्कः ||८५||
आनद्धे गुदलेपो योनौ लेपश्च मूढगर्भाणाम् |
आनद्धे गुदलेपो योनौ लेपश्च मूढगर्भाणाम् |
मूर्च्छार्तिषु च ललाटे प्रलेपनमाहुः प्रधानतमम् ||८६||
मूर्च्छार्तिषु च ललाटे प्रलेपनमाहुः प्रधानतमम् ||८६||
भेरीमृदङ्गपटहाञ्छत्राण्यमुना तथा ध्वजपताकाः |
भेरीमृदङ्गपटहाञ्छत्राण्यमुना तथा ध्वजपताकाः |
लिप्त्वाऽहिविषनिरस्त्यै प्रध्वनयेद्दर्शयेन्मतिमान् ||८७||
लिप्त्वाऽहिविषनिरस्त्यै प्रध्वनयेद्दर्शयेन्मतिमान् ||८७||
यत्र च सन्निहितोऽयं न तत्र बालग्रहा न रक्षांसि |
यत्र च सन्निहितोऽयं न तत्र बालग्रहा न रक्षांसि |
न च कार्मणवेताला वहन्ति नाथर्वणा मन्त्राः ||८८||
न च कार्मणवेताला वहन्ति नाथर्वणा मन्त्राः ||८८||
सर्वग्रहा न तत्र प्रभवन्ति न चाग्निशस्त्रनृपचौराः |
सर्वग्रहा न तत्र प्रभवन्ति न चाग्निशस्त्रनृपचौराः |
लक्ष्मीश्च तत्र भजते यत्र महागन्धहस्त्यस्ति ||८९||
लक्ष्मीश्च तत्र भजते यत्र महागन्धहस्त्यस्ति ||८९||
पिष्यमाण इमं चात्र सिद्धं मन्त्रमुदीरयेत् |
पिष्यमाण इमं चात्र सिद्धं मन्त्रमुदीरयेत् |
‘मम माता जया नाम जयो नामेति मे पिता ||९०||
‘मम माता जया नाम जयो नामेति मे पिता ||९०||
सोऽहं जयजयापुत्रो विजयोऽथ जयामि च |
सोऽहं जयजयापुत्रो विजयोऽथ जयामि च |
नमः पुरुषसिंहाय विष्णवे विश्वकर्मणे ||९१||
नमः पुरुषसिंहाय विष्णवे विश्वकर्मणे ||९१||
सनातनाय कृष्णाय भवाय विभवाय च |
सनातनाय कृष्णाय भवाय विभवाय च |
तेजो वृषाकपेः साक्षात्तेजो ब्रह्मेन्द्रयोर्यमे ||९२||
तेजो वृषाकपेः साक्षात्तेजो ब्रह्मेन्द्रयोर्यमे ||९२||
यथाऽहं नाभिजानामि वासुदेवपराजयम् |
यथाऽहं नाभिजानामि वासुदेवपराजयम् |
मातुश्च पाणिग्रहणं समुद्रस्य च शोषणम् ||९३||
मातुश्च पाणिग्रहणं समुद्रस्य च शोषणम् ||९३||
अनेन सत्यवाक्येन सिध्यतामगदो ह्ययम् |
अनेन सत्यवाक्येन सिध्यतामगदो ह्ययम् |
हिलिमिलिसंस्पृष्टे रक्ष सर्वभेषजोत्तमे स्वाहा ||९४||
हिलिमिलिसंस्पृष्टे रक्ष सर्वभेषजोत्तमे स्वाहा ||९४||
patrāgurumustailā niryāsāḥ pañca candanaṁ spr̥kkā|
patrāgurumustailā niryāsāḥ pañca candanaṁ spr̥kkā|
tvaṅnaladōtpalabālakaharēṇukōśīravanyanakhāḥ||77||
tvaṅnaladōtpalabālakaharēṇukōśīravanyanakhāḥ||77||
suradārukanakakuṅkumadhyāmakakuṣṭhapriyaṅgavastagaram|
suradārukanakakuṅkumadhyāmakakuṣṭhapriyaṅgavastagaram|
pañcāṅgāni śirīṣādvyōṣālamanaḥśilājājyaḥ||78||
pañcāṅgāni śirīṣādvyōṣālamanaḥśilājājyaḥ||78||
śvētakaṭabhīkarañjau [1] rakṣōghnī sindhuvārikā rajanī|
śvētakaṭabhīkarañjau [1] rakṣōghnī sindhuvārikā rajanī|
surasāñjanagairikamañjiṣṭhānimbaniryāsāḥ||79||
surasāñjanagairikamañjiṣṭhānimbaniryāsāḥ||79||
vaṁśatvagaśvagandhāhiṅgudadhitthāmlavētasaṁ lākṣā|
vaṁśatvagaśvagandhāhiṅgudadhitthāmlavētasaṁ lākṣā|
madhumadhukasōmarājīvacāruhārōcanātagaram||80||
madhumadhukasōmarājīvacāruhārōcanātagaram||80||
agadō'yaṁ vaiśravaṇāyākhyātastryambakēṇa ṣaṣṭyaṅgaḥ|
agadō'yaṁ vaiśravaṇāyākhyātastryambakēṇa ṣaṣṭyaṅgaḥ|
apratihataprabhāvaḥ khyātō mahāgandhahastīti||81||
apratihataprabhāvaḥ khyātō mahāgandhahastīti||81||
pittēna gavāṁ pēṣyō guṭikāḥ kāryāstu puṣyayōgēna|
pittēna gavāṁ pēṣyō guṭikāḥ kāryāstu puṣyayōgēna|
pānāñjanapralēpaiḥ prasādhayēt sarvakarmāṇi||82||
pānāñjanapralēpaiḥ prasādhayēt sarvakarmāṇi||82||
pillaṁ kaṇḍūṁ timiraṁ rātryāndhyaṁ kācamarbudaṁ paṭalam|
pillaṁ kaṇḍūṁ timiraṁ rātryāndhyaṁ kācamarbudaṁ paṭalam|
hanti satataprayōgāddhitamitapathyāśināṁ puṁsām||83||
hanti satataprayōgāddhitamitapathyāśināṁ puṁsām||83||
viṣamajvarānajīrṇāndadruṁ kaṇḍūṁ visūcikāṁ pāmām|
viṣamajvarānajīrṇāndadruṁ kaṇḍūṁ visūcikāṁ pāmām|
viṣamūṣikalūtānāṁ sarvēṣāṁ pannagānāṁ ca|
viṣamūṣikalūtānāṁ sarvēṣāṁ pannagānāṁ ca|
āśu viṣaṁ nāśayati samūlajamatha kandajaṁ sarvam||84||
āśu viṣaṁ nāśayati samūlajamatha kandajaṁ sarvam||84||
ētēna liptagātraḥ sarpān gr̥hṇāti bhakṣayēcca viṣam|
ētēna liptagātraḥ sarpān gr̥hṇāti bhakṣayēcca viṣam|
kālaparītō'pi [2] narō jīvati nityaṁ nirātaṅkaḥ||85||
kālaparītō'pi [2] narō jīvati nityaṁ nirātaṅkaḥ||85||
ānaddhē gudalēpō yōnau lēpaśca mūḍhagarbhāṇām|
ānaddhē gudalēpō yōnau lēpaśca mūḍhagarbhāṇām|
mūrcchārtiṣu ca lalāṭē pralēpanamāhuḥ pradhānatamam||86||
mūrcchārtiṣu ca lalāṭē pralēpanamāhuḥ pradhānatamam||86||
bhērīmr̥daṅgapaṭahāñchatrāṇyamunā tathā dhvajapatākāḥ|
bhērīmr̥daṅgapaṭahāñchatrāṇyamunā tathā dhvajapatākāḥ|
liptvā'hiviṣanirastyai pradhvanayēddarśayēnmatimān||87||
liptvā'hiviṣanirastyai pradhvanayēddarśayēnmatimān||87||
yatra ca sannihitō'yaṁ na tatra bālagrahā na rakṣāṁsi|
yatra ca sannihitō'yaṁ na tatra bālagrahā na rakṣāṁsi|
na ca kārmaṇavētālā vahanti [3] nātharvaṇā mantrāḥ||88||
na ca kārmaṇavētālā vahanti [3] nātharvaṇā mantrāḥ||88||
sarvagrahā na tatra prabhavanti na cāgniśastranr̥pacaurāḥ|
sarvagrahā na tatra prabhavanti na cāgniśastranr̥pacaurāḥ|
lakṣmīśca tatra bhajatē yatra mahāgandhahastyasti||89||
lakṣmīśca tatra bhajatē yatra mahāgandhahastyasti||89||
piṣyamāṇa imaṁ cātra siddhaṁ mantramudīrayēt|
piṣyamāṇa imaṁ cātra siddhaṁ mantramudīrayēt|
‘mama mātā jayā nāma jayō [4] nāmēti mē pitā||90||
‘mama mātā jayā nāma jayō [4] nāmēti mē pitā||90||
sō'haṁ jayajayāputrō vijayō'tha jayāmi ca|
sō'haṁ jayajayāputrō vijayō'tha jayāmi ca|
namaḥ puruṣasiṁhāya viṣṇavē viśvakarmaṇē||91||
namaḥ puruṣasiṁhāya viṣṇavē viśvakarmaṇē||91||
sanātanāya kr̥ṣṇāya bhavāya vibhavāya ca|
sanātanāya kr̥ṣṇāya bhavāya vibhavāya ca|
tējō vr̥ṣākapēḥ sākṣāttējō brahmēndrayōryamē||92||
tējō vr̥ṣākapēḥ sākṣāttējō brahmēndrayōryamē||92||
yathā'haṁ nābhijānāmi vāsudēvaparājayam|
yathā'haṁ nābhijānāmi vāsudēvaparājayam|
mātuśca pāṇigrahaṇaṁ samudrasya ca śōṣaṇam||93||
mātuśca pāṇigrahaṇaṁ samudrasya ca śōṣaṇam||93||
anēna satyavākyēna sidhyatāmagadō hyayam|
anēna satyavākyēna sidhyatāmagadō hyayam|
hilimilisaṁspr̥ṣṭē rakṣa sarvabhēṣajōttamē svāhā [5] ||94||
hilimilisaṁspr̥ṣṭē rakṣa sarvabhēṣajōttamē svāhā [5] ||94||
patrAgurumustailA niryAsAH pa~jca candanaM spRukkA |
patrAgurumustailA niryAsAH pa~jca candanaM spRukkA |
tva~gnaladotpalabAlakahareNukoshIravanyanakhAH ||77||
tva~gnaladotpalabAlakahareNukoshIravanyanakhAH ||77||
suradArukanakaku~gkumadhyAmakakuShThapriya~ggavastagaram |
suradArukanakaku~gkumadhyAmakakuShThapriya~ggavastagaram |
pa~jcA~ggAni shirIShAdvyoShAlamanaHshilAjAjyaH ||78||
pa~jcA~ggAni shirIShAdvyoShAlamanaHshilAjAjyaH ||78||
shvetakaTabhIkara~jjau rakShoghnI sindhuvArikA rajanI |
shvetakaTabhIkara~jjau rakShoghnI sindhuvArikA rajanI |
surasA~jjanagairikama~jjiShThAnimbaniryAsAH ||79||
surasA~jjanagairikama~jjiShThAnimbaniryAsAH ||79||
vaMshatvagashvagandhAhi~ggudadhitthAmlavetasaM lAkShA |
vaMshatvagashvagandhAhi~ggudadhitthAmlavetasaM lAkShA |
madhumadhukasomarAjIvacAruhArocanAtagaram ||80||
madhumadhukasomarAjIvacAruhArocanAtagaram ||80||
agado~ayaM vaishravaNAyAkhyAtastryambakeNa ShaShTya~ggaH |
agado~ayaM vaishravaNAyAkhyAtastryambakeNa ShaShTya~ggaH |
apratihataprabhAvaH khyAto mahAgandhahastIti ||81||
apratihataprabhAvaH khyAto mahAgandhahastIti ||81||
pittena gavAM peShyo guTikAH kAryAstu puShyayogena |
pittena gavAM peShyo guTikAH kAryAstu puShyayogena |
pAnA~jjanapralepaiH prasAdhayet sarvakarmANi ||82||
pAnA~jjanapralepaiH prasAdhayet sarvakarmANi ||82||
pillaM kaNDUM timiraM rAtryAndhyaM kAcamarbudaM paTalam |
pillaM kaNDUM timiraM rAtryAndhyaM kAcamarbudaM paTalam |
hanti satataprayogAddhitamitapathyAshinAM puMsAm ||83||
hanti satataprayogAddhitamitapathyAshinAM puMsAm ||83||
viShamajvarAnajIrNAndadruM kaNDUM visUcikAM pAmAm |
viShamajvarAnajIrNAndadruM kaNDUM visUcikAM pAmAm |
viShamUShikalUtAnAM sarveShAM pannagAnAM ca |
viShamUShikalUtAnAM sarveShAM pannagAnAM ca |
Ashu viShaM nAshayati samUlajamatha kandajaM sarvam ||84||
Ashu viShaM nAshayati samUlajamatha kandajaM sarvam ||84||
etena liptagAtraH sarpAn gRuhNAti bhakShayecca viSham |
etena liptagAtraH sarpAn gRuhNAti bhakShayecca viSham |
kAlaparIto~api naro jIvati nityaM nirAta~gkaH ||85||
kAlaparIto~api naro jIvati nityaM nirAta~gkaH ||85||
Anaddhe gudalepo yonau lepashca mUDhagarbhANAm |
Anaddhe gudalepo yonau lepashca mUDhagarbhANAm |
mUrcchArtiShu ca lalATe pralepanamAhuH pradhAnatamam ||86||
mUrcchArtiShu ca lalATe pralepanamAhuH pradhAnatamam ||86||
bherImRuda~ggapaTahA~jchatrANyamunA tathA dhvajapatAkAH |
bherImRuda~ggapaTahA~jchatrANyamunA tathA dhvajapatAkAH |
liptvA~ahiviShanirastyai pradhvanayeddarshayenmatimAn ||87||
liptvA~ahiviShanirastyai pradhvanayeddarshayenmatimAn ||87||
yatra ca sannihito~ayaM na tatra bAlagrahA na rakShAMsi |
yatra ca sannihito~ayaM na tatra bAlagrahA na rakShAMsi |
na ca kArmaNavetAlA vahanti nAtharvaNA mantrAH ||88||
na ca kArmaNavetAlA vahanti nAtharvaNA mantrAH ||88||
sarvagrahA na tatra prabhavanti na cAgnishastranRupacaurAH |
sarvagrahA na tatra prabhavanti na cAgnishastranRupacaurAH |
lakShmIshca tatra bhajate yatra mahAgandhahastyasti ||89||
lakShmIshca tatra bhajate yatra mahAgandhahastyasti ||89||
piShyamANa imaM cAtra siddhaM mantramudIrayet |
piShyamANa imaM cAtra siddhaM mantramudIrayet |
‘mama mAtA jayA nAma jayo nAmeti me pitA ||90||
‘mama mAtA jayA nAma jayo nAmeti me pitA ||90||
so~ahaM jayajayAputro vijayo~atha jayAmi ca |
so~ahaM jayajayAputro vijayo~atha jayAmi ca |
namaH puruShasiMhAya viShNave vishvakarmaNe ||91||
namaH puruShasiMhAya viShNave vishvakarmaNe ||91||
sanAtanAya kRuShNAya bhavAya vibhavAya ca |
sanAtanAya kRuShNAya bhavAya vibhavAya ca |
tejo vRuShAkapeH sAkShAttejo brahmendrayoryame ||92||
tejo vRuShAkapeH sAkShAttejo brahmendrayoryame ||92||
yathA~ahaM nAbhijAnAmi vAsudevaparAjayam |
yathA~ahaM nAbhijAnAmi vAsudevaparAjayam |
mAtushca pANigrahaNaM samudrasya ca shoShaNam ||93||
mAtushca pANigrahaNaM samudrasya ca shoShaNam ||93||
anena satyavAkyena sidhyatAmagado hyayam |
anena satyavAkyena sidhyatAmagado hyayam |
hilimilisaMspRuShTe rakSha sarvabheShajottame svAhA ||94||
hilimilisaMspRuShTe rakSha sarvabheShajottame svAhA ||94||
The recipe called ''mahagandhahasti'' comprises sixty ingredients, viz.,
The recipe called ''mahagandhahasti'' comprises sixty ingredients, viz.,
#patra (Cinnamomum tamala)
#''patra'' (Cinnamomum tamala)
#aguru (Aquilaria agallocha),
#'''aguru''' (Aquilaria agallocha),
#musta (Cyperus rotundus)
#''musta'' (Cyperus rotundus)
#ela (Elettaria cardamomum)
#''ela'' (Elettaria cardamomum)
#Five types of exudates
#Five types of exudates
#chandana (Santalam album),
#''chandana'' (Santalam album),
#sprikka (Delphinium zalil)
#''sprikka'' (Delphinium zalil)
#tvak (Cinnamomum zeylanicum)
#''tvak'' (Cinnamomum zeylanicum)
#nalada (Vetiveria zinzanioides)
#''nalada'' (Vetiveria zinzanioides)
#utpala (Nymphaea stellata)
#''utpala'' (Nymphaea stellata)
#balaka (Valeriana wallichii )
#''balaka'' (Valeriana wallichii )
#harenuka (Vitex negundo),
#''harenuka'' (Vitex negundo),
#usheera (Vetiveria zizanoides)
#''usheera'' (Vetiveria zizanoides)
#vanya (Cyperus rotundus)
#''vanya'' (Cyperus rotundus)
#nakha (Nails of tiger)
#''nakha'' (Nails of tiger)
#devadaru (Cedrus deodara)
#''devadaru'' (Cedrus deodara)
#kanaka (Mesua ferrea)
#''kanaka'' (Mesua ferrea)
#kunkuma (Crocus sativus)
#''kunkuma'' (Crocus sativus)
#dhyamaka (Cymbopogon martini)
#''dhyamaka'' (Cymbopogon martini)
#kushtha (Saussurea lappa)
#kushtha (Saussurea lappa)
#priyangu (Setaria italic)
#priyangu (Setaria italic)