9,091
edits
Changes
Jump to navigation
Jump to search
Line 978:
Line 978: + + + + − + + + − + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + − + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + Line 1,147:
Line 1,204: + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + +
→External applications
अन्तःशरीरे [१] संशुद्धे दोषे त्वङ्मांससंश्रिते |
अन्तःशरीरे [१] संशुद्धे दोषे त्वङ्मांससंश्रिते |
आदितो वाऽल्पदोषाणां क्रिया बाह्या प्रवक्ष्यते ||७१||
आदितो वाऽल्पदोषाणां क्रिया बाह्या प्रवक्ष्यते ||७१||
उदुम्बरत्वङ्मधुकं पद्मकिञ्जल्कमुत्पलम् |
उदुम्बरत्वङ्मधुकं पद्मकिञ्जल्कमुत्पलम् |
नागपुष्पं प्रियङ्गुश्च प्रदेहः सघृतो हितः ||७२||
नागपुष्पं प्रियङ्गुश्च प्रदेहः सघृतो हितः ||७२||
न्यग्रोधपादास्तरुणाः कदलीगर्भसंयुताः |
न्यग्रोधपादास्तरुणाः कदलीगर्भसंयुताः |
बिसग्रन्थिश्च लेपः स्याच्छतधौतघृताप्लुतः ||७३||
बिसग्रन्थिश्च लेपः स्याच्छतधौतघृताप्लुतः ||७३||
कालीयं मधुकं हेम वन्यं चन्दनपद्मकौ |
कालीयं मधुकं हेम वन्यं चन्दनपद्मकौ |
एला मृणालं फलिनी प्रलेपः स्याद्धृताप्लुतः ||७४||
एला मृणालं फलिनी प्रलेपः स्याद्धृताप्लुतः ||७४||
शाद्वलं च मृणालं च शङ्खं चन्दनमुत्पलम् |
शाद्वलं च मृणालं च शङ्खं चन्दनमुत्पलम् |
वेतसस्य च मूलानि प्रदेहः स्यात् सतण्डुलः ||७५||
वेतसस्य च मूलानि प्रदेहः स्यात् सतण्डुलः ||७५||
सारिवा पद्मकिञ्जल्कमुशीरं नीलमुत्पलम् |
सारिवा पद्मकिञ्जल्कमुशीरं नीलमुत्पलम् |
मञ्जिष्ठा चन्दनं लोध्रमभया च प्रलेपनम् ||७६||
मञ्जिष्ठा चन्दनं लोध्रमभया च प्रलेपनम् ||७६||
नलदं च हरेणुश्च लोध्रं मधुकपद्मकौ [२] |
नलदं च हरेणुश्च लोध्रं मधुकपद्मकौ [२] |
दूर्वा सर्जरसश्चैव सघृतं स्यात् प्रलेपनम् ||७७||
दूर्वा सर्जरसश्चैव सघृतं स्यात् प्रलेपनम् ||७७||
यावकाः सक्तवश्चैव सर्पिषा सह योजिताः |
यावकाः सक्तवश्चैव सर्पिषा सह योजिताः |
प्रदेहो मधुकं वीरा सघृता यवसक्तवः ||७८||
प्रदेहो मधुकं वीरा सघृता यवसक्तवः ||७८||
बलामुत्पलशालूकं वीरामगुरुचन्दनम् |
बलामुत्पलशालूकं वीरामगुरुचन्दनम् |
कुर्यादालेपनं वैद्यो मृणालं च बिसान्वितम् ||७९||
कुर्यादालेपनं वैद्यो मृणालं च बिसान्वितम् ||७९||
यवचूर्णं समधुकं सघृतं च प्रलेपनम् |
यवचूर्णं समधुकं सघृतं च प्रलेपनम् |
हरेणवो मसुराश्च समुद्गाः श्वेतशालयः ||८०||
हरेणवो मसुराश्च समुद्गाः श्वेतशालयः ||८०||
पृथक् पृथक् प्रदेहाः स्युः सर्वे वा सर्पिषा सह |
पृथक् पृथक् प्रदेहाः स्युः सर्वे वा सर्पिषा सह |
पद्मिनीकर्दमः शीतो मौक्तिकं पिष्टमेव वा ||८१||
पद्मिनीकर्दमः शीतो मौक्तिकं पिष्टमेव वा ||८१||
शङ्खः प्रवालः शुक्तिर्वा गैरिकं वा घृताप्लुतम् |
शङ्खः प्रवालः शुक्तिर्वा गैरिकं वा घृताप्लुतम् |
(पृथगेते प्रदेहाश्च हिता ज्ञेया विसर्पिणाम् [३] ) |
(पृथगेते प्रदेहाश्च हिता ज्ञेया विसर्पिणाम् [३] ) |
प्रपौण्डरीकं मधुकं बला शालूकमुत्पलम् ||८२||
प्रपौण्डरीकं मधुकं बला शालूकमुत्पलम् ||८२||
न्यग्रोधपत्रदुग्धीके सघृतं स्यात् प्रलेपनम् |
न्यग्रोधपत्रदुग्धीके सघृतं स्यात् प्रलेपनम् |
बिसानि च मृणालं च सघृताश्च कशेरुकाः ||८३||
बिसानि च मृणालं च सघृताश्च कशेरुकाः ||८३||
शतावरीविदार्योश्च कन्दौ धौतघृताप्लुतौ |
शतावरीविदार्योश्च कन्दौ धौतघृताप्लुतौ |
शैवालं नलमूलानि गोजिह्वा वृषकर्णिका ||८४||
शैवालं नलमूलानि गोजिह्वा वृषकर्णिका ||८४||
इन्द्राणिशाकं सघृतं शिरीषत्वग्बलाघृतम् [४] |
इन्द्राणिशाकं सघृतं शिरीषत्वग्बलाघृतम् [४] |
न्यग्रोधोदुम्बरप्लक्षवेतसाश्वत्थपल्लवैः ||८५||
न्यग्रोधोदुम्बरप्लक्षवेतसाश्वत्थपल्लवैः ||८५||
त्वक्कल्कैर्बहुसर्पिर्भिः शीतैरालेपनं हितम् |
त्वक्कल्कैर्बहुसर्पिर्भिः शीतैरालेपनं हितम् |
प्रदेहाः सर्व एवैते वातपित्तोल्बणे [५] शुभाः ||८६||
प्रदेहाः सर्व एवैते वातपित्तोल्बणे [५] शुभाः ||८६||
सकफे [६] तु प्रवक्ष्यामि प्रदेहानपरान् हितान् |
सकफे [६] तु प्रवक्ष्यामि प्रदेहानपरान् हितान् |
त्रिफलां पद्मकोशीरं समङ्गां करवीरकम् ||८७||
त्रिफलां पद्मकोशीरं समङ्गां करवीरकम् ||८७||
नलमूलान्यनन्तां च प्रदेहमुपकल्पयेत् |
नलमूलान्यनन्तां च प्रदेहमुपकल्पयेत् |
खदिरं सप्तपर्णं च मुस्तमारग्वधं धवम् ||८८||
खदिरं सप्तपर्णं च मुस्तमारग्वधं धवम् ||८८||
कुरण्टकं देवदारु दद्यादालेपनं भिषक् |
कुरण्टकं देवदारु दद्यादालेपनं भिषक् |
आरग्वधस्य पत्राणि त्वचं श्लेष्मातकस्य च ||८९||
आरग्वधस्य पत्राणि त्वचं श्लेष्मातकस्य च ||८९||
इन्द्राणिशाकं काकाह्वां शिरीषकुसुमानि च |
इन्द्राणिशाकं काकाह्वां शिरीषकुसुमानि च |
शैवालं नलमूलानि वीरां गन्धप्रियङ्गुकाम् ||९०||
शैवालं नलमूलानि वीरां गन्धप्रियङ्गुकाम् ||९०||
त्रिफलां मधुकं वीरां शिरीषकुसुमानि च |
त्रिफलां मधुकं वीरां शिरीषकुसुमानि च |
प्रपौण्डरीकं ह्रीबेरं दार्वीत्वङ्मधुकं बलाम् ||९१||
प्रपौण्डरीकं ह्रीबेरं दार्वीत्वङ्मधुकं बलाम् ||९१||
पृथगालेपनं कुर्याद्द्वन्द्वशः सर्वशोऽपि वा |
पृथगालेपनं कुर्याद्द्वन्द्वशः सर्वशोऽपि वा |
प्रदेहाः सर्व एवैते देयाः स्वल्पघृताप्लुताः ||९२||
प्रदेहाः सर्व एवैते देयाः स्वल्पघृताप्लुताः ||९२||
वातपित्तोल्बणे ये तु प्रदेहास्ते घृताधिकाः |
वातपित्तोल्बणे ये तु प्रदेहास्ते घृताधिकाः |
घृतेन शतधौतेन प्रदिह्यात् केवलेन वा ||९३||
घृतेन शतधौतेन प्रदिह्यात् केवलेन वा ||९३||
घृतमण्डेन शीतेन पयसा मधुकाम्बुना |
घृतमण्डेन शीतेन पयसा मधुकाम्बुना |
पञ्चवल्ककषायेण सेचयेच्छीतलेन वा ||९४||
पञ्चवल्ककषायेण सेचयेच्छीतलेन वा ||९४||
वातासृक्पित्तबहुलं विसर्पं बहुशो भिषक् |
वातासृक्पित्तबहुलं विसर्पं बहुशो भिषक् |
सेचनास्ते प्रदेहा ये त एव घृतसाधनाः ||९५||
सेचनास्ते प्रदेहा ये त एव घृतसाधनाः ||९५||
ते चूर्णयोगा वीसर्पव्रणानामवचूर्णनाः |
ते चूर्णयोगा वीसर्पव्रणानामवचूर्णनाः |
दूर्वास्वरससिद्धं च घृतं स्याद्व्रणरोपणम् ||९६||
दूर्वास्वरससिद्धं च घृतं स्याद्व्रणरोपणम् ||९६||
दार्वीत्वङूमधुकं लोध्रं केशरं चावचूर्णनम् |
दार्वीत्वङूमधुकं लोध्रं केशरं चावचूर्णनम् |
पटोलः पिचुमर्दश्च त्रिफला मधुकोत्पले ||९७||
पटोलः पिचुमर्दश्च त्रिफला मधुकोत्पले ||९७||
एतत् प्रक्षालनं सर्पिर्व्रणचूर्णं प्रलेपनम् |
एतत् प्रक्षालनं सर्पिर्व्रणचूर्णं प्रलेपनम् |
प्रदेहाः सर्व एवैते कर्तव्याः सम्प्रसादनाः [१] ||९८||
प्रदेहाः सर्व एवैते कर्तव्याः सम्प्रसादनाः [१] ||९८||
antaḥśarīrē [1] saṁśuddhē dōṣē tvaṅmāṁsasaṁśritē|
antaḥśarīrē [1] saṁśuddhē dōṣē tvaṅmāṁsasaṁśritē|
āditō vā'lpadōṣāṇāṁ kriyā bāhyā pravakṣyatē||71||
āditō vā'lpadōṣāṇāṁ kriyā bāhyā pravakṣyatē||71||
udumbaratvaṅmadhukaṁ padmakiñjalkamutpalam|
udumbaratvaṅmadhukaṁ padmakiñjalkamutpalam|
nāgapuṣpaṁ priyaṅguśca pradēhaḥ saghr̥tō hitaḥ||72||
nāgapuṣpaṁ priyaṅguśca pradēhaḥ saghr̥tō hitaḥ||72||
nyagrōdhapādāstaruṇāḥ kadalīgarbhasaṁyutāḥ|
nyagrōdhapādāstaruṇāḥ kadalīgarbhasaṁyutāḥ|
bisagranthiśca lēpaḥ syācchatadhautaghr̥tāplutaḥ||73||
bisagranthiśca lēpaḥ syācchatadhautaghr̥tāplutaḥ||73||
kālīyaṁ madhukaṁ hēma vanyaṁ candanapadmakau|
kālīyaṁ madhukaṁ hēma vanyaṁ candanapadmakau|
ēlā mr̥ṇālaṁ phalinī pralēpaḥ syāddhr̥tāplutaḥ||74||
ēlā mr̥ṇālaṁ phalinī pralēpaḥ syāddhr̥tāplutaḥ||74||
śādvalaṁ ca mr̥ṇālaṁ ca śaṅkhaṁ candanamutpalam|
śādvalaṁ ca mr̥ṇālaṁ ca śaṅkhaṁ candanamutpalam|
vētasasya ca mūlāni pradēhaḥ syāt sataṇḍulaḥ||75||
vētasasya ca mūlāni pradēhaḥ syāt sataṇḍulaḥ||75||
sārivā padmakiñjalkamuśīraṁ nīlamutpalam|
sārivā padmakiñjalkamuśīraṁ nīlamutpalam|
mañjiṣṭhā candanaṁ lōdhramabhayā ca pralēpanam||76||
mañjiṣṭhā candanaṁ lōdhramabhayā ca pralēpanam||76||
naladaṁ ca harēṇuśca lōdhraṁ madhukapadmakau [2] |
naladaṁ ca harēṇuśca lōdhraṁ madhukapadmakau [2] |
dūrvā sarjarasaścaiva saghr̥taṁ syāt pralēpanam||77||
dūrvā sarjarasaścaiva saghr̥taṁ syāt pralēpanam||77||
yāvakāḥ saktavaścaiva sarpiṣā saha yōjitāḥ|
yāvakāḥ saktavaścaiva sarpiṣā saha yōjitāḥ|
pradēhō madhukaṁ vīrā saghr̥tā yavasaktavaḥ||78||
pradēhō madhukaṁ vīrā saghr̥tā yavasaktavaḥ||78||
balāmutpalaśālūkaṁ vīrāmagurucandanam|
balāmutpalaśālūkaṁ vīrāmagurucandanam|
kuryādālēpanaṁ vaidyō mr̥ṇālaṁ ca bisānvitam||79||
kuryādālēpanaṁ vaidyō mr̥ṇālaṁ ca bisānvitam||79||
yavacūrṇaṁ samadhukaṁ saghr̥taṁ ca pralēpanam|
yavacūrṇaṁ samadhukaṁ saghr̥taṁ ca pralēpanam|
harēṇavō masurāśca samudgāḥ śvētaśālayaḥ||80||
harēṇavō masurāśca samudgāḥ śvētaśālayaḥ||80||
pr̥thak pr̥thak pradēhāḥ syuḥ sarvē vā sarpiṣā saha|
pr̥thak pr̥thak pradēhāḥ syuḥ sarvē vā sarpiṣā saha|
padminīkardamaḥ śītō mauktikaṁ piṣṭamēva vā||81||
padminīkardamaḥ śītō mauktikaṁ piṣṭamēva vā||81||
śaṅkhaḥ pravālaḥ śuktirvā gairikaṁ vā ghr̥tāplutam|
śaṅkhaḥ pravālaḥ śuktirvā gairikaṁ vā ghr̥tāplutam|
(pr̥thagētē pradēhāśca hitā jñēyā visarpiṇām [3] )|
(pr̥thagētē pradēhāśca hitā jñēyā visarpiṇām [3] )|
prapauṇḍarīkaṁ madhukaṁ balā śālūkamutpalam||82||
prapauṇḍarīkaṁ madhukaṁ balā śālūkamutpalam||82||
nyagrōdhapatradugdhīkē saghr̥taṁ syāt pralēpanam|
nyagrōdhapatradugdhīkē saghr̥taṁ syāt pralēpanam|
bisāni ca mr̥ṇālaṁ ca saghr̥tāśca kaśērukāḥ||83||
bisāni ca mr̥ṇālaṁ ca saghr̥tāśca kaśērukāḥ||83||
śatāvarīvidāryōśca kandau dhautaghr̥tāplutau|
śatāvarīvidāryōśca kandau dhautaghr̥tāplutau|
śaivālaṁ nalamūlāni gōjihvā vr̥ṣakarṇikā||84||
śaivālaṁ nalamūlāni gōjihvā vr̥ṣakarṇikā||84||
indrāṇiśākaṁ saghr̥taṁ śirīṣatvagbalāghr̥tam [4] |
indrāṇiśākaṁ saghr̥taṁ śirīṣatvagbalāghr̥tam [4] |
nyagrōdhōdumbaraplakṣavētasāśvatthapallavaiḥ||85||
nyagrōdhōdumbaraplakṣavētasāśvatthapallavaiḥ||85||
tvakkalkairbahusarpirbhiḥ śītairālēpanaṁ hitam|
tvakkalkairbahusarpirbhiḥ śītairālēpanaṁ hitam|
pradēhāḥ sarva ēvaitē vātapittōlbaṇē [5] śubhāḥ||86||
pradēhāḥ sarva ēvaitē vātapittōlbaṇē [5] śubhāḥ||86||
sakaphē [6] tu pravakṣyāmi pradēhānaparān hitān|
sakaphē [6] tu pravakṣyāmi pradēhānaparān hitān|
triphalāṁ padmakōśīraṁ samaṅgāṁ karavīrakam||87||
triphalāṁ padmakōśīraṁ samaṅgāṁ karavīrakam||87||
nalamūlānyanantāṁ ca pradēhamupakalpayēt|
nalamūlānyanantāṁ ca pradēhamupakalpayēt|
khadiraṁ saptaparṇaṁ ca mustāmāragvadhaṁ dhavam||88||
khadiraṁ saptaparṇaṁ ca mustāmāragvadhaṁ dhavam||88||
kuraṇṭakaṁ dēvadāru dadyādālēpanaṁ bhiṣak|
kuraṇṭakaṁ dēvadāru dadyādālēpanaṁ bhiṣak|
āragvadhasya patrāṇi tvacaṁ ślēṣmātakasya ca||89||
āragvadhasya patrāṇi tvacaṁ ślēṣmātakasya ca||89||
indrāṇiśākaṁ kākāhvāṁ śirīṣakusumāni ca|
indrāṇiśākaṁ kākāhvāṁ śirīṣakusumāni ca|
śaivālaṁ nalamūlāni vīrāṁ gandhapriyaṅgukām||90||
śaivālaṁ nalamūlāni vīrāṁ gandhapriyaṅgukām||90||
triphalāṁ madhukaṁ vīrāṁ śirīṣakusumāni ca|
triphalāṁ madhukaṁ vīrāṁ śirīṣakusumāni ca|
prapauṇḍarīkaṁ hrībēraṁ dārvītvaṅmadhukaṁ balām||91||
prapauṇḍarīkaṁ hrībēraṁ dārvītvaṅmadhukaṁ balām||91||
pr̥thagālēpanaṁ kuryāddvandvaśaḥ sarvaśō'pi vā|
pr̥thagālēpanaṁ kuryāddvandvaśaḥ sarvaśō'pi vā|
pradēhāḥ sarva ēvaitē dēyāḥ svalpaghr̥tāplutāḥ||92||
pradēhāḥ sarva ēvaitē dēyāḥ svalpaghr̥tāplutāḥ||92||
vātapittōlbaṇē yē tu pradēhāstē ghr̥tādhikāḥ|
vātapittōlbaṇē yē tu pradēhāstē ghr̥tādhikāḥ|
ghr̥tēna śatadhautēna pradihyāt kēvalēna vā||93||
ghr̥tēna śatadhautēna pradihyāt kēvalēna vā||93||
ghr̥tamaṇḍēna śītēna payasā madhukāmbunā|
ghr̥tamaṇḍēna śītēna payasā madhukāmbunā|
pañcavalkakaṣāyēṇa sēcayēcchītalēna vā||94||
pañcavalkakaṣāyēṇa sēcayēcchītalēna vā||94||
vātāsr̥kpittabahulaṁ visarpaṁ bahuśō bhiṣak|
vātāsr̥kpittabahulaṁ visarpaṁ bahuśō bhiṣak|
sēcanāstē pradēhā yē ta ēva ghr̥tasādhanāḥ||95||
sēcanāstē pradēhā yē ta ēva ghr̥tasādhanāḥ||95||
tē cūrṇayōgā vīsarpavraṇānāmavacūrṇanāḥ|
tē cūrṇayōgā vīsarpavraṇānāmavacūrṇanāḥ|
dūrvāsvarasasiddhaṁ ca ghr̥taṁ syādvraṇarōpaṇam||96||
dūrvāsvarasasiddhaṁ ca ghr̥taṁ syādvraṇarōpaṇam||96||
dārvītvaṅmadhukaṁ lōdhraṁ kēśaraṁ cāvacūrṇanam|
dārvītvaṅmadhukaṁ lōdhraṁ kēśaraṁ cāvacūrṇanam|
paṭōlaḥ picumardaśca triphalā madhukōtpalē||97||
paṭōlaḥ picumardaśca triphalā madhukōtpalē||97||
antaHsharIre [1] saMshuddhe doShe tva~gmAMsasaMshrite|
antaHsharIre [1] saMshuddhe doShe tva~gmAMsasaMshrite|
Adito vA~alpadōṣaNAM kriyA bAhyA pravakShyate||71||
Adito vA~alpadōṣaNAM kriyA bAhyA pravakShyate||71||
udumbaratva~gmadhukaM padmaki~jjalkamutpalam|
udumbaratva~gmadhukaM padmaki~jjalkamutpalam|
nAgapuShpaM priya~ggushca pradehaH saghRuto hitaH||72||
nAgapuShpaM priya~ggushca pradehaH saghRuto hitaH||72||
nyagrodhapAdAstaruNAH kadalIgarbhasaMyutAH|
nyagrodhapAdAstaruNAH kadalIgarbhasaMyutAH|
bisagranthishca lepaH syAcchatadhautaghRutAplutaH||73||
bisagranthishca lepaH syAcchatadhautaghRutAplutaH||73||
kAlIyaM madhukaM hema vanyaM candanapadmakau|
kAlIyaM madhukaM hema vanyaM candanapadmakau|
elA mRuNAlaM phalinI pralepaH syAddhRutAplutaH||74||
elA mRuNAlaM phalinI pralepaH syAddhRutAplutaH||74||
shAdvalaM ca mRuNAlaM ca sha~gkhaM candanamutpalam|
shAdvalaM ca mRuNAlaM ca sha~gkhaM candanamutpalam|
vetasasya ca mUlAni pradehaH syAt sataNDulaH||75||
vetasasya ca mUlAni pradehaH syAt sataNDulaH||75||
sArivA padmaki~jjalkamushIraM nIlamutpalam|
sArivA padmaki~jjalkamushIraM nIlamutpalam|
ma~jjiShThA candanaM lōdhramabhayA ca pralepanam||76||
ma~jjiShThA candanaM lōdhramabhayA ca pralepanam||76||
naladaM ca hareNushca lōdhraM madhukapadmakau [2] |
naladaM ca hareNushca lōdhraM madhukapadmakau [2] |
dUrvA sarjarasashcaiva saghRutaM syAt pralepanam||77||
dUrvA sarjarasashcaiva saghRutaM syAt pralepanam||77||
yAvakAH saktavashcaiva sarpiShA saha yojitAH|
yAvakAH saktavashcaiva sarpiShA saha yojitAH|
pradeho madhukaM vIrA saghRutA yavasaktavaH||78||
pradeho madhukaM vIrA saghRutA yavasaktavaH||78||
balAmutpalashAlUkaM vIrAmagurucandanam|
balAmutpalashAlUkaM vIrAmagurucandanam|
kuryAdAlepanaM vaidyo mRuNAlaM ca bisAnvitam||79||
kuryAdAlepanaM vaidyo mRuNAlaM ca bisAnvitam||79||
yavacUrNaM samadhukaM saghRutaM ca pralepanam|
yavacUrNaM samadhukaM saghRutaM ca pralepanam|
hareNavo masurAshca samudgAH shvetashAlayaH||80||
hareNavo masurAshca samudgAH shvetashAlayaH||80||
pRuthak pRuthak pradehAH syuH sarve vA sarpiShA saha|
pRuthak pRuthak pradehAH syuH sarve vA sarpiShA saha|
padminIkardamaH shIto mauktikaM piShTameva vA||81||
padminIkardamaH shIto mauktikaM piShTameva vA||81||
sha~gkhaH pravAlaH shuktirvA gairikaM vA ghRutAplutam|
sha~gkhaH pravAlaH shuktirvA gairikaM vA ghRutAplutam|
(pRuthagete pradehAshca hitA j~jeyA visarpiNAm [3] )|
(pRuthagete pradehAshca hitA j~jeyA visarpiNAm [3] )|
prapauNDarIkaM madhukaM balA shAlUkamutpalam||82||
prapauNDarIkaM madhukaM balA shAlUkamutpalam||82||
nyagrodhapatradugdhIke saghRutaM syAt pralepanam|
nyagrodhapatradugdhIke saghRutaM syAt pralepanam|
bisAni ca mRuNAlaM ca saghRutAshca kasherukAH||83||
bisAni ca mRuNAlaM ca saghRutAshca kasherukAH||83||
shatAvarIvidAryoshca kandau dhautaghRutAplutau|
shatAvarIvidAryoshca kandau dhautaghRutAplutau|
shaivAlaM nalamUlAni gojihvA vRuShakarNikA||84||
shaivAlaM nalamUlAni gojihvA vRuShakarNikA||84||
indrANishAkaM saghRutaM shirIShatvagbalAghRutam [4] |
indrANishAkaM saghRutaM shirIShatvagbalAghRutam [4] |
nyagrodhodumbaraplakShavetasAshvatthapallavaiH||85||
nyagrodhodumbaraplakShavetasAshvatthapallavaiH||85||
tvakkalkairbahusarpirbhiH shItairAlepanaM hitam|
tvakkalkairbahusarpirbhiH shItairAlepanaM hitam|
pradehAH sarva evaite vātapittolbaNe [5] shubhAH||86||
pradehAH sarva evaite vātapittolbaNe [5] shubhAH||86||
sakaphe [6] tu pravakShyAmi pradehAnaparAn hitAn|
sakaphe [6] tu pravakShyAmi pradehAnaparAn hitAn|
triphalAM padmakoshIraM sama~ggAM karavIrakam||87||
triphalAM padmakoshIraM sama~ggAM karavIrakam||87||
nalamUlAnyanantAM ca pradehamupakalpayet|
nalamUlAnyanantAM ca pradehamupakalpayet|
khadiraM saptaparNaM ca mustāmAragvadhaM dhavam||88||
khadiraM saptaparNaM ca mustāmAragvadhaM dhavam||88||
kuraNTakaM devadAru dadyAdAlepanaM bhiShak|
kuraNTakaM devadAru dadyAdAlepanaM bhiShak|
Aragvadhasya patrANi tvacaM shleShmAtakasya ca||89||
Aragvadhasya patrANi tvacaM shleShmAtakasya ca||89||
indrANishAkaM kAkAhvAM shirIShakusumAni ca|
indrANishAkaM kAkAhvAM shirIShakusumAni ca|
shaivAlaM nalamUlAni vIrAM gandhapriya~ggukAm||90||
shaivAlaM nalamUlAni vIrAM gandhapriya~ggukAm||90||
triphalAM madhukaM vIrAM shirIShakusumAni ca|
triphalAM madhukaM vIrAM shirIShakusumAni ca|
prapauNDarIkaM hrIberaM dArvItva~gmadhukaM balAm||91||
prapauNDarIkaM hrIberaM dArvItva~gmadhukaM balAm||91||
pRuthagAlepanaM kuryAddvandvashaH sarvasho~api vA|
pRuthagAlepanaM kuryAddvandvashaH sarvasho~api vA|
pradehAH sarva evaite deyAH svalpaghRutAplutAH||92||
pradehAH sarva evaite deyAH svalpaghRutAplutAH||92||
vātapittolbaNe ye tu pradehAste ghRutAdhikAH|
vātapittolbaNe ye tu pradehAste ghRutAdhikAH|
ghRutena shatadhautena pradihyAt kevalena vA||93||
ghRutena shatadhautena pradihyAt kevalena vA||93||
ghRutamaNDena shItena payasA madhukAmbunA|
ghRutamaNDena shItena payasA madhukAmbunA|
pa~jcavalkakaShAyeNa secayecchItalena vA||94||
pa~jcavalkakaShAyeNa secayecchItalena vA||94||
vātasRukpittabahulaM visarpaM bahusho bhiShak|
vātasRukpittabahulaM visarpaM bahusho bhiShak|
secanAste pradehA ye ta eva ghRutasAdhanAH||95||
secanAste pradehA ye ta eva ghRutasAdhanAH||95||
te cUrNayōga vIsarpavraNAnAmavacUrNanAH|
te cUrNayōga vIsarpavraNAnAmavacUrNanAH|
dUrvAsvarasasiddhaM ca ghRutaM syAdvraNaropaNam||96||
dUrvAsvarasasiddhaM ca ghRutaM syAdvraNaropaNam||96||
dArvItva~gmadhukaM lōdhraM kesharaM cAvacUrNanam|
dArvItva~gmadhukaM lōdhraM kesharaM cAvacUrNanam|
patōlaH picumardashca triphalA madhukotpale||97||
patōlaH picumardashca triphalA madhukotpale||97||