Changes

9 bytes removed ,  07:51, 7 October 2018
Line 1,902: Line 1,902:  
Take 400 ''tolas'' (4.8 kg) of ''bala'', fourth part of ''guduchi'' and one eighth quantity of ''rasna'' and cook in 1 ''adhaka'' (307.2 l) of water till it is reduced to one tenth of the quantity. Prepare 256 ''tolas'' (3.072 l) of oil with this decoction adding equal quantities of whey, sugarcane juice and vinegar along with half the quantity of goat’s milk and the paste of four ''tolas'' (48 gm) of the leaves of each of the following drugs:- ''shathi, sarala, darvi, ela, manjishtha, agaru, chandana, padmaka, ativisha, musta, surpaparni, harenu, yashthimadhu, surasa, vyaghranakha, rshabhaka, jeevakaih,'' juice of ''palasha, kastūrī, nalika,'' buds of jasmine, ''sprrikka, kunkuma, shaileya, jati phala, kathuphala, ambu, tvak, kunduru, karpura, aturushka, shrinivasa, lavanga, nakha, kakkoli, kushtha, mamsi, priyangu, sthauneya, tagara, dhyama, vacha,''  leaves of ''madana'' and ''nagakesar''. This should then be strained and the paste of fragrant drugs are added to it and administered duly. This excellent ''bala'' oil is curative of ''vata'' disorders in general. It can be used in dyspnea, cough, fever, hiccup, vomiting, ''gulma'', pectoral lesions, cachexia, splenic disorders, emaciation, epilepsy and lack of lustre. [148-154]
 
Take 400 ''tolas'' (4.8 kg) of ''bala'', fourth part of ''guduchi'' and one eighth quantity of ''rasna'' and cook in 1 ''adhaka'' (307.2 l) of water till it is reduced to one tenth of the quantity. Prepare 256 ''tolas'' (3.072 l) of oil with this decoction adding equal quantities of whey, sugarcane juice and vinegar along with half the quantity of goat’s milk and the paste of four ''tolas'' (48 gm) of the leaves of each of the following drugs:- ''shathi, sarala, darvi, ela, manjishtha, agaru, chandana, padmaka, ativisha, musta, surpaparni, harenu, yashthimadhu, surasa, vyaghranakha, rshabhaka, jeevakaih,'' juice of ''palasha, kastūrī, nalika,'' buds of jasmine, ''sprrikka, kunkuma, shaileya, jati phala, kathuphala, ambu, tvak, kunduru, karpura, aturushka, shrinivasa, lavanga, nakha, kakkoli, kushtha, mamsi, priyangu, sthauneya, tagara, dhyama, vacha,''  leaves of ''madana'' and ''nagakesar''. This should then be strained and the paste of fragrant drugs are added to it and administered duly. This excellent ''bala'' oil is curative of ''vata'' disorders in general. It can be used in dyspnea, cough, fever, hiccup, vomiting, ''gulma'', pectoral lesions, cachexia, splenic disorders, emaciation, epilepsy and lack of lustre. [148-154]
   −
===== Amritadi tailam =====
+
===== ''Amritadi tailam'' =====
    
अमृतायास्तुलाः पञ्च द्रोणेष्वष्टस्वपां पचेत् ||१५७||  
 
अमृतायास्तुलाः पञ्च द्रोणेष्वष्टस्वपां पचेत् ||१५७||  
 +
 
पादशेषे समक्षीरं तैलस्य द्व्याढकं पचेत् |  
 
पादशेषे समक्षीरं तैलस्य द्व्याढकं पचेत् |  
 
एलामांसीनतोशीरसारिवाकुष्ठचन्दनैः ||१५८||  
 
एलामांसीनतोशीरसारिवाकुष्ठचन्दनैः ||१५८||  
 +
 
बलातामलकीमेदाशतपुष्पर्धिजीवकैः [१] |  
 
बलातामलकीमेदाशतपुष्पर्धिजीवकैः [१] |  
 
काकोलीक्षीरकाकोलीश्रावण्यतिबलानखैः ||१५९||  
 
काकोलीक्षीरकाकोलीश्रावण्यतिबलानखैः ||१५९||  
 +
 
महाश्रावणिजीवन्तीविदारीकपिकच्छुभिः |  
 
महाश्रावणिजीवन्तीविदारीकपिकच्छुभिः |  
 
शतावरीमहामेदाकर्कटाख्याहरेणुभिः ||१६०||  
 
शतावरीमहामेदाकर्कटाख्याहरेणुभिः ||१६०||  
 +
 
वचागोक्षुरकैरण्डरास्नाकालासहाचरैः |  
 
वचागोक्षुरकैरण्डरास्नाकालासहाचरैः |  
 
वीराशल्लकिमुस्तत्वक्पत्रर्षभकबालकैः ||१६१||  
 
वीराशल्लकिमुस्तत्वक्पत्रर्षभकबालकैः ||१६१||  
 +
 
सहैलाकुङ्कुमस्पृक्कात्रिदशाह्वैश्च कार्षिकैः |  
 
सहैलाकुङ्कुमस्पृक्कात्रिदशाह्वैश्च कार्षिकैः |  
 
मञ्जिष्ठायास्त्रिकर्षेण मधुकाष्टपलेन च ||१६२||  
 
मञ्जिष्ठायास्त्रिकर्षेण मधुकाष्टपलेन च ||१६२||  
 +
 
कल्कैस्तत् क्षीणवीर्याग्निबलसम्मूढचेतसः |  
 
कल्कैस्तत् क्षीणवीर्याग्निबलसम्मूढचेतसः |  
 
उन्मादारत्यपस्मारैरार्तांश्च प्रकृतिं नयेत् ||१६३||  
 
उन्मादारत्यपस्मारैरार्तांश्च प्रकृतिं नयेत् ||१६३||  
 +
 
वातव्याधिहरं श्रेष्ठं तैलाग्र्यममृताह्वयम् |  
 
वातव्याधिहरं श्रेष्ठं तैलाग्र्यममृताह्वयम् |  
 
(कृष्णात्रेयेण [२] गुरुणा भाषितं वैद्यपूजितम्) ||१६४||  
 
(कृष्णात्रेयेण [२] गुरुणा भाषितं वैद्यपूजितम्) ||१६४||  
 +
 
इत्यमृताद्यं तैलम् |
 
इत्यमृताद्यं तैलम् |
 +
 
amRutAyAstulAH pa~jca droNeShvaShTasvapAM pacet ||157||  
 
amRutAyAstulAH pa~jca droNeShvaShTasvapAM pacet ||157||  
 +
 
pAdasheShe samakShIraM tailasya dvyADhakaM pacet |  
 
pAdasheShe samakShIraM tailasya dvyADhakaM pacet |  
 
elAmAMsInatoshIrasArivAkuṣṭhacandanaiH ||158||  
 
elAmAMsInatoshIrasArivAkuṣṭhacandanaiH ||158||  
 +
 
balAtAmalakImedAshatapuShpardhijIvakaiH [1] |  
 
balAtAmalakImedAshatapuShpardhijIvakaiH [1] |  
 
kAkolIkShIrakAkolIshrAvaNyatibalAnakhaiH ||159||  
 
kAkolIkShIrakAkolIshrAvaNyatibalAnakhaiH ||159||  
 +
 
mahAshrAvaNijIvantIvidArIkapikacchubhiH |  
 
mahAshrAvaNijIvantIvidArIkapikacchubhiH |  
 
shatAvarImahAmedAkarkaTAkhyAhareNubhiH ||160||  
 
shatAvarImahAmedAkarkaTAkhyAhareNubhiH ||160||  
 +
 
vacAgokShurakairaNDarāsnākAlAsahAcaraiH |  
 
vacAgokShurakairaNDarāsnākAlAsahAcaraiH |  
 
vIrAshallakimustatvakpatrarShabhakabAlakaiH ||161||  
 
vIrAshallakimustatvakpatrarShabhakabAlakaiH ||161||  
 +
 
sahailAku~gkumaspRukkAtridashAhvaishca kArShikaiH |  
 
sahailAku~gkumaspRukkAtridashAhvaishca kArShikaiH |  
 
ma~jjiShThAyAstrikarSheNa madhukAShTapalena ca ||162||  
 
ma~jjiShThAyAstrikarSheNa madhukAShTapalena ca ||162||  
 +
 
kalkaistat kShINavIryAgnibalasammUDhacetasaH |  
 
kalkaistat kShINavIryAgnibalasammUDhacetasaH |  
 
unmAdAratyapasmArairArtAMshca prakRutiM nayet ||163||  
 
unmAdAratyapasmArairArtAMshca prakRutiM nayet ||163||  
 +
 
VātavyādhiharaM shreShThaM tailAgryamamRutAhvayam |  
 
VātavyādhiharaM shreShThaM tailAgryamamRutAhvayam |  
 
(kRuShNAtreyeNa [2] guruNA bhAShitaM vaidyapUjitam) ||164||  
 
(kRuShNAtreyeNa [2] guruNA bhAShitaM vaidyapUjitam) ||164||  
 +
 
ityamRutAdyaM tailam |  
 
ityamRutAdyaM tailam |  
 +
 
amr̥tāyāstulāḥ pañca drōṇēṣvaṣṭasvapāṁ pacēt||157||  
 
amr̥tāyāstulāḥ pañca drōṇēṣvaṣṭasvapāṁ pacēt||157||  
 +
 
pādaśēṣē samakṣīraṁ tailasya dvyāḍhakaṁ pacēt|  
 
pādaśēṣē samakṣīraṁ tailasya dvyāḍhakaṁ pacēt|  
 
ēlāmāṁsīnatōśīrasārivākuṣṭhacandanaiḥ||158||  
 
ēlāmāṁsīnatōśīrasārivākuṣṭhacandanaiḥ||158||  
 +
 
balātāmalakīmēdāśatapuṣpardhijīvakaiḥ [1] |  
 
balātāmalakīmēdāśatapuṣpardhijīvakaiḥ [1] |  
 
kākōlīkṣīrakākōlīśrāvaṇyatibalānakhaiḥ||159||  
 
kākōlīkṣīrakākōlīśrāvaṇyatibalānakhaiḥ||159||  
 +
 
mahāśrāvaṇijīvantīvidārīkapikacchubhiḥ|  
 
mahāśrāvaṇijīvantīvidārīkapikacchubhiḥ|  
 
śatāvarīmahāmēdākarkaṭākhyāharēṇubhiḥ||160||  
 
śatāvarīmahāmēdākarkaṭākhyāharēṇubhiḥ||160||  
 +
 
vacāgōkṣurakairaṇḍarāsnākālāsahācaraiḥ|  
 
vacāgōkṣurakairaṇḍarāsnākālāsahācaraiḥ|  
 
vīrāśallakimustatvakpatrarṣabhakabālakaiḥ||161||  
 
vīrāśallakimustatvakpatrarṣabhakabālakaiḥ||161||  
 +
 
sahailākuṅkumaspr̥kkātridaśāhvaiśca kārṣikaiḥ|  
 
sahailākuṅkumaspr̥kkātridaśāhvaiśca kārṣikaiḥ|  
 
mañjiṣṭhāyāstrikarṣēṇa madhukāṣṭapalēna ca||162||  
 
mañjiṣṭhāyāstrikarṣēṇa madhukāṣṭapalēna ca||162||  
 +
 
kalkaistat kṣīṇavīryāgnibalasammūḍhacētasaḥ|  
 
kalkaistat kṣīṇavīryāgnibalasammūḍhacētasaḥ|  
 
unmādāratyapasmārairārtāṁśca prakr̥tiṁ nayēt||163||  
 
unmādāratyapasmārairārtāṁśca prakr̥tiṁ nayēt||163||  
 +
 
vātavyādhiharaṁ śrēṣṭhaṁ tailāgryamamr̥tāhvayam|  
 
vātavyādhiharaṁ śrēṣṭhaṁ tailāgryamamr̥tāhvayam|  
 
(kr̥ṣṇātrēyēṇa [2] guruṇā bhāṣitaṁ vaidyapūjitam)||164||  
 
(kr̥ṣṇātrēyēṇa [2] guruṇā bhāṣitaṁ vaidyapūjitam)||164||  
 +
 
ityamr̥tādyaṁ tailam  
 
ityamr̥tādyaṁ tailam  
   −
Prepare decoction of 2000 tolas (24 kg) of guḍūchi in 5 drōṇē (98.304 l) of water by reducing to ¼th its quantity. Later add 512 tolas (60144 l) of sesame oil and equal quantity of milk in this decoction, along with paste of 1 tola (12 gm) each of cardamom, ēlā, māṁsī, nata, uśīra, sārivā, kuṣṭha, candana, balā, tāmalakī, mēdā, śatapuṣpa, ridhi, jīvaka, kākōlī, kṣīrakākōlī, śrāvaṇy, atibalā, nakha, mahāśrāvaṇi, jīvantī,vidārī, kapikacchu, śatāvarī, mahāmēdā, karkaṭā, harēṇu, , vacā, gōkṣura, eraṇḍa, rāsnā, kālā, sahācara, bāla, vīrā, śallaki, musta, tvak, patra, rṣabhaka, balaka, elā, kuṅkuma, spr̥kkā and three tolas (36 gm) of mañjiṣṭhā and 32 tolas (384 gm) of yashtimadhu. It restores the health of those affected with reduced semen, digestive power and vitality. Normalises individuals with insanity and epilepsy and is excellent to cure vāta disorder. This is the amr̥tādya taila propounded by preceptor Kr̥ṣṇātrēya who was respected by reverent physicians. (157- 164)
+
Prepare decoction of 2000 ''tolas'' (24 kg) of ''guduchi'' in 5 ''drone'' (98.304 l) of water by reducing to ¼th its quantity. Later add 512 ''tolas'' (60144 l) of sesame oil and equal quantity of milk in this decoction, along with paste of 1 ''tola'' (12 gm) each of cardamom, ''ela, mamsi, nata, ushira, sariva, kushtha, chandana, bala, tamalaki, meda, shatapushpa, riddhi, jeevaka, kakoli, ksheerakakoli, shravani, atibala, nakha, mahashravani, jeevanti,vidari, kapikacchu, shatavari, mahameda, karkata, harenu, vacha, gokshura, eranda, rasna, kala, sahachara, bala, veera, shallaki, musta, tvak, patra, rishabhaka, balaka, ela, kunkuma, sprikka'' and three ''tolas'' (36 gm) of manjishtha and 32 ''tolas'' (384 gm) of ''yashtimadhu''. It restores the health of those affected with reduced semen, digestive power and vitality. Normalizes individuals with insanity and epilepsy and is excellent to cure ''vata'' disorder. This is the ''amritadya taila'' propounded by preceptor ''krishnatreya'' who was respected by reverent physicians. [157- 164]
    
===== Rasna taila =====
 
===== Rasna taila =====