Line 368:
Line 368:
यापनाश्चबस्तयःसर्वकालंदेयाः;तानुपदेक्ष्यामः
यापनाश्चबस्तयःसर्वकालंदेयाः;तानुपदेक्ष्यामः
−
मुस्तोशीरबलारग्वधरास्नामञ्जिष्ठाकटुरोहिणीत्रायमाणापुनर्नवाबिभीतकगुडूचीस्थिरादिपञ्चमूलानिपलिकानिखण्डशःक्लृप्तान्यष्टौचमदनफलानिप्रक्षाल्यजलाढकेपरिक्वाथ्यपादशेषोरसःक्षीरद्विप्रस्थसंयुक्तःपुनःशृतःक्षीरावशे
+
मुस्तोशीरबलारग्वधरास्नामञ्जिष्ठाकटुरोहिणीत्रायमाणापुनर्नवाबिभीतकगुडूचीस्थिरादिपञ्चमूलानिपलिकानिखण्डशःक्लृप्तान्यष्टौचमदनफलानिप्रक्षाल्यजलाढके
−
+
परिक्वाथ्यपादशेषोरसःक्षीरद्विप्रस्थसंयुक्तःपुनःशृतःक्षीरावशेषःपादजाङ्गलरसस्तुल्यमधुघृतःशतकुसुमामधुककुटजफलरसाञ्जनप्रियङ्गुकल्कीकृतः
−
षःपादजाङ्गलरसस्तुल्यमधुघृतःशतकुसुमामधुककुटजफलरसाञ्जनप्रियङ्गुकल्कीकृतःससैन्धवःसुखोष्णोबस्तिःशुक्रमांसबलजननःक्षतक्षीणकासगुल्मशूलविषमज्वरब्रध्न(वर्ध्म)
+
ससैन्धवःसुखोष्णोबस्तिःशुक्रमांसबलजननःक्षतक्षीणकासगुल्मशूलविषमज्वरब्रध्न(वर्ध्म)
-कुण्डलोदावर्तकुक्षिशूलमूत्रकृच्छ्रासृग्रजोविसर्पप्रवाहिकाशिरोरुजा-जानूरुजङ्घाबस्तिग्रहाश्मर्युन्मादार्शःप्रमेहाध्मानवातरक्तपित्तश्लेष्मव्याधिहरःसद्योबलजननोरसायनश्चेति(१)|
-कुण्डलोदावर्तकुक्षिशूलमूत्रकृच्छ्रासृग्रजोविसर्पप्रवाहिकाशिरोरुजा-जानूरुजङ्घाबस्तिग्रहाश्मर्युन्मादार्शःप्रमेहाध्मानवातरक्तपित्तश्लेष्मव्याधिहरःसद्योबलजननोरसायनश्चेति(१)|
Line 402:
Line 402:
बलामधुकविदारीदर्भमूलमृद्वीकायवैःकषायमाजेनपयसापक्त्वामधुकमदनकल्कितंसमधुघृतसैन्धवंज्वरार्तेभ्योबस्तिंदद्यात्(१०)|
बलामधुकविदारीदर्भमूलमृद्वीकायवैःकषायमाजेनपयसापक्त्वामधुकमदनकल्कितंसमधुघृतसैन्धवंज्वरार्तेभ्योबस्तिंदद्यात्(१०)|
−
शालिपर्णीपृश्निपर्णीगोक्षुरकमूलकाश्मर्यपरूषकखर्जूरफलमधूकपुष्पैरजाक्षीरजलप्रस्थाभ्यांसिद्धःकषायःपिप्पलीमधुकोत्पलकल्कितःसघृतसैन्धवःक्षीणेन्द्रियविषमज्वरकर्शितस्यबस्तिःशस्तः(११)|
+
शालिपर्णीपृश्निपर्णीगोक्षुरकमूलकाश्मर्यपरूषकखर्जूरफलमधूकपुष्पैरजाक्षीरजलप्रस्थाभ्यांसिद्धःकषायःपिप्पलीमधुकोत्पलकल्कितः
+
सघृतसैन्धवःक्षीणेन्द्रियविषमज्वरकर्शितस्यबस्तिःशस्तः(११)|
स्थिरादिपञ्चमूलीपञ्चपलेनशालिषष्टिकयवगोधूममाषपञ्चप्रसृतेनछागंपयःशृतंपादशेषंकुक्कुटाण्डरससममधुघृतशर्करासैन्धवसौवर्चलयुक्तोवस्तिर्वृष्यतमोबलवर्णजननश्च[५]|
स्थिरादिपञ्चमूलीपञ्चपलेनशालिषष्टिकयवगोधूममाषपञ्चप्रसृतेनछागंपयःशृतंपादशेषंकुक्कुटाण्डरससममधुघृतशर्करासैन्धवसौवर्चलयुक्तोवस्तिर्वृष्यतमोबलवर्णजननश्च[५]|
Line 479:
Line 480:
atamaḥ(9)|
atamaḥ(9)|
−
balāmadhukavidārīdarbhamūlamr̥dvīkāyavaiḥkaṣāyamājēnapayasāpaktvāmadhukamadanakalkitaṁsamadhughr̥tasaindhavaṁjvarārtēbhyōbastiṁdadyāt(10)|
+
balāmadhukavidārīdarbhamūlamr̥dvīkāyavaiḥkaṣāyamājēnapayasāpaktvāmadhukamadanakalkitaṁsamadhughr̥ta
+
saindhavaṁjvarārtēbhyōbastiṁdadyāt(10)|
−
śāliparṇīpr̥śniparṇīgōkṣurakamūlakāśmaryaparūṣakakharjūraphalamadhūkapuṣpairajākṣīrajalaprasthābhyāṁsiddhaḥkaṣāyaḥpippalīmadhukōtpalakalkitaḥ
+
śāliparṇīpr̥śniparṇīgōkṣurakamūlakāśmaryaparūṣakakharjūraphalamadhūkapuṣpairajākṣīrajalaprasthābhyāṁsiddhaḥkaṣāyaḥ
+
pippalīmadhukōtpalakalkitaḥ
saghr̥tasaindhavaḥkṣīṇēndriyaviṣamajvarakarśitasyabastiḥśastaḥ(11)|
saghr̥tasaindhavaḥkṣīṇēndriyaviṣamajvarakarśitasyabastiḥśastaḥ(11)|
−
sthirādipañcamūlīpañcapalēnaśāliṣaṣṭikayavagōdhūmamāṣapañcaprasr̥tēnachāgaṁpayaḥśr̥taṁpādaśēṣaṁkukkuṭāṇḍarasasamamadhughr̥taśarkarāsaindhavasau
+
sthirādipañcamūlīpañcapalēnaśāliṣaṣṭikayavagōdhūmamāṣapañcaprasr̥tēnachāgaṁpayaḥśr̥taṁpādaśēṣaṁkukkuṭāṇḍarasasamamadhu
+
ghr̥taśarkarāsaindhavasau
varcalayuktōvastirvr̥ṣyatamōbalavarṇajananaśca[5]|
varcalayuktōvastirvr̥ṣyatamōbalavarṇajananaśca[5]|
Line 495:
Line 499:
yApanAshcabastayaHsarvakAlaMdeyAH;tAnupadekShyAmaH
yApanAshcabastayaHsarvakAlaMdeyAH;tAnupadekShyAmaH
−
mustoshIrabalAragvadharAsnAma~jjiShThAkaTurohiNItrAyamANApunarnavAbibhItakaguDUcIsthirAdipa~jcamUlAnipalikAnikhaNDashaHklRuptAnyaShTaucamada
+
mustoshIrabalAragvadharAsnAma~jjiShThAkaTurohiNItrAyamANApunarnavAbibhItakaguDUcIsthirAdipa~jcamUlAni
+
palikAnikhaNDashaHklRuptAnyaShTaucamada
−
naphalAniprakShAlyajalADhakeparikvAthyapAdasheShorasaHkShIradviprasthasaMyuktaHpunaHshRutaHkShIrAvasheShaHpAdajA~ggalarasastulyamadhughRutaH
+
naphalAniprakShAlyajalADhakeparikvAthyapAdasheShorasaHkShIradviprasthasaMyuktaHpunaHshRutaHkShIrAvasheShaH
+
pAdajA~ggalarasastulyamadhughRutaH
−
shatakusumAmadhukakuTajaphalarasA~jjanapriya~ggukalkIkRutaHsasaindhavaHsukhoShNobastiHshukramAMsabalajananaHkShatakShINakAsagulmashUlaviSham
+
shatakusumAmadhukakuTajaphalarasA~jjanapriya~ggukalkIkRutaHsasaindhavaHsukhoShNobastiHshukramAMsabalajananaHk
+
ShatakShINakAsagulmashUlaviSham
ajvarabradhna(vardhma)-kuNDalodAvartakukShishUlamUtrakRucchrAsRugrajovisarpapravAhikAshirorujA-
ajvarabradhna(vardhma)-kuNDalodAvartakukShishUlamUtrakRucchrAsRugrajovisarpapravAhikAshirorujA-
Line 505:
Line 512:
jAnUruja~gghAbastigrahAshmaryunmAdArshaHpramehAdhmAnavAtaraktapittashleShmavyAdhiharaHsadyobalajananorasAyanashceti(1)|
jAnUruja~gghAbastigrahAshmaryunmAdArshaHpramehAdhmAnavAtaraktapittashleShmavyAdhiharaHsadyobalajananorasAyanashceti(1)|
−
eraNDamUlapalAshAtShaTpalaMshAliparNIpRushniparNIbRuhatIkaNTakArikAgokShurakorAsnA~ashvagandhAguDUcIvarShAbhUrAragvadhodevadArvitipalikAnikh
+
eraNDamUlapalAshAtShaTpalaMshAliparNIpRushniparNIbRuhatIkaNTakArikAgokShurakorAsnA~ashvagandhAguDUcI
+
varShAbhUrAragvadhodevadArvitipalikAnikh
aNDashaHklRuptAniphalAnicAShTauprakShAlyajalADhakekShIrapAdepacet|
aNDashaHklRuptAniphalAnicAShTauprakShAlyajalADhakekShIrapAdepacet|
−
pAdasheShaMkaShAyaMpUtaMshatakusumAkuShThamustapippalIhapuShAbilvavacAvatsakaphalarasA~jjanapriya~gguyavAniprakShepakalkitaM[1]
+
pAdasheShaMkaShAyaMpUtaMshatakusumAkuShThamustapippalIhapuShAbilvavacAvatsakaphalarasA~jjana
+
priya~gguyavAniprakShepakalkitaM[1]
madhughRutatailasaindhavayuktaMsukhoShNaMnirUhamekaMdvautrInvAdadyAt|
madhughRutatailasaindhavayuktaMsukhoShNaMnirUhamekaMdvautrInvAdadyAt|
Line 519:
Line 528:
tathAbRuhatIkaNTakArIshatAvarIcchinnaruhAshRutenapayasAmadhukamadanapippalIkalkitenapUrvavadvastiH(4)|
tathAbRuhatIkaNTakArIshatAvarIcchinnaruhAshRutenapayasAmadhukamadanapippalIkalkitenapUrvavadvastiH(4)|
−
tathAbalAtibalAvidArIshAliparNIpRushniparNIbRuhatIkaNTakArikAdarbhamUlaparUShakakAshmaryabilvaphalayavasiddhenapayasAmadhukamadanakalkitenam
+
tathAbalAtibalAvidArIshAliparNIpRushniparNIbRuhatIkaNTakArikAdarbhamUlaparUShakakAshmaryabilvaphala
+
yavasiddhenapayasAmadhukamadanakalkitenam
adhughRutasauvarcalayuktenakAsajvaragulmaplIhArditastrImadyakliShTAnAMsadyobalajananorasAyanashca(5)|
adhughRutasauvarcalayuktenakAsajvaragulmaplIhArditastrImadyakliShTAnAMsadyobalajananorasAyanashca(5)|
Line 527:
Line 537:
palikAniyavakolakulatthadviprasRutaMshuShkamUlakAnAM[4]
palikAniyavakolakulatthadviprasRutaMshuShkamUlakAnAM[4]
−
cajaladroNasiddhaMnirUhapramANAvasheShaMkaShAyaMpUtaMmadhukamadanashatapuShpAkuShThapippalIvacAvatsakaphalarasA~jjanapriya~gguyavAnIkalkikRu
+
cajaladroNasiddhaMnirUhapramANAvasheShaMkaShAyaMpUtaMmadhukamadanashatapuShpAkuShThapippalI
+
vacAvatsakaphalarasA~jjanapriya~gguyavAnIkalkikRu
−
taMguDaghRutatailakShaudrakShIramAMsarasAmlakA~jjikasaindhavayuktaMsukhoShNaMbastiMdadyAcchukramUtravarcaHsa~gge~anilajegulmahRudrogAdhmAnab
+
taMguDaghRutatailakShaudrakShIramAMsarasAmlakA~jjikasaindhavayuktaMsukhoShNaMbastiMdadyAcchukramUtravarcaHsa
+
~gge~anilajegulmahRudrogAdhmAnab
radhnapArshvapRuShThakaTIgrahasa~jj~jAnAshabalakShayeShuca(6)|
radhnapArshvapRuShThakaTIgrahasa~jj~jAnAshabalakShayeShuca(6)|
−
hapuShArdhakuDavodviguNArdhakShuNNayavaHkShIrodakasiddhaHkShIrasheShomadhughRutatailalavaNayuktaHsarvA~ggavisRutavAtaraktasaktaviNmUtrastrIk
+
hapuShArdhakuDavodviguNArdhakShuNNayavaHkShIrodakasiddhaHkShIrasheShomadhughRutatailalavaNayuktaHsarvA~ggavi
+
sRutavAtaraktasaktaviNmUtrastrIk
heditahitovAtaharobuddhimedhAgnibalajananashca(7)|
heditahitovAtaharobuddhimedhAgnibalajananashca(7)|
−
hrasvapa~jcamUlIkaShAyaHkShIrodakasiddhaHpippalImadhukamadanakalkIkRutaHsaguDaghRutatailalavaNaHkShINaviShamajvarakarshitasyabastiH(8)|
+
hrasvapa~jcamUlIkaShAyaHkShIrodakasiddhaHpippalImadhukamadanakalkIkRutaHsaguDaghRutatailalavaNaHkShINa
+
viShamajvarakarshitasyabastiH(8)|
−
balAtibalApAmArgAtmaguptAShTapalArdhakShuNNayavA~jjalikaShAyaHsaguDaghRutatailalavaNayuktaHpUrvavadbastiHsthaviradurbalakShINashukrarudhirAN
+
balAtibalApAmArgAtmaguptAShTapalArdhakShuNNayavA~jjalikaShAyaHsaguDaghRutatailalavaNayuktaHpUrvavadbasti
+
HsthaviradurbalakShINashukrarudhirAN
AMpathyatamaH(9)|
AMpathyatamaH(9)|
−
balAmadhukavidArIdarbhamUlamRudvIkAyavaiHkaShAyamAjenapayasApaktvAmadhukamadanakalkitaMsamadhughRutasaindhavaMjvarArtebhyobastiMdadyAt(10)|
+
balAmadhukavidArIdarbhamUlamRudvIkAyavaiHkaShAyamAjenapayasApaktvAmadhukamadanakalkitaMsamadhughRuta
+
saindhavaMjvarArtebhyobastiMdadyAt(10)|
−
shAliparNIpRushniparNIgokShurakamUlakAshmaryaparUShakakharjUraphalamadhUkapuShpairajAkShIrajalaprasthAbhyAMsiddhaHkaShAyaHpippalImadhukotpal
+
shAliparNIpRushniparNIgokShurakamUlakAshmaryaparUShakakharjUraphalamadhUkapuShpairajAkShIrajalaprasthAbhyAM
+
siddhaHkaShAyaHpippalImadhukotpal
akalkitaHsaghRutasaindhavaHkShINendriyaviShamajvarakarshitasyabastiHshastaH(11)|
akalkitaHsaghRutasaindhavaHkShINendriyaviShamajvarakarshitasyabastiHshastaH(11)|
−
sthirAdipa~jcamUlIpa~jcapalenashAliShaShTikayavagodhUmamAShapa~jcaprasRutenachAgaMpayaHshRutaMpAdasheShaMkukkuTANDarasasamamadhughRutasharka
+
sthirAdipa~jcamUlIpa~jcapalenashAliShaShTikayavagodhUmamAShapa~jcaprasRutenachAgaMpayaHshRutaMpAdashe
+
ShaMkukkuTANDarasasamamadhughRutasharka
rAsaindhavasauvarcalayuktovastirvRuShyatamobalavarNajananashca[5]|
rAsaindhavasauvarcalayuktovastirvRuShyatamobalavarNajananashca[5]|