9,091
edits
Changes
Jump to navigation
Jump to search
→Management of atyagni
Line 3,302:
Line 3,302:
अद्यात्तथौदकानूपपिशितानि भृतानि च|
अद्यात्तथौदकानूपपिशितानि भृतानि च|
+
मत्स्यान्विशेषतः श्लक्ष्णान्स्थिरतोयचरांस्तथा||२२४||
मत्स्यान्विशेषतः श्लक्ष्णान्स्थिरतोयचरांस्तथा||२२४||
Line 3,309:
Line 3,310:
adyāttathaudakānūpapiśitāni bhr̥tāni ca|
adyāttathaudakānūpapiśitāni bhr̥tāni ca|
+
matsyānviśēṣataḥ ślakṣṇānsthiratōyacarāṁstathā||224||
matsyānviśēṣataḥ ślakṣṇānsthiratōyacarāṁstathā||224||
āvikaṁ ca bhr̥taṁ māṁsāmadyādatyāgnināśanam [46] |
āvikaṁ ca bhr̥taṁ māṁsāmadyādatyāgnināśanam [46] |
+
pAyasaM kRusharAM snigdhaM paiShTikaM guDavaikRutam||223||
pAyasaM kRusharAM snigdhaM paiShTikaM guDavaikRutam||223||
adyAttathaudakAnUpapishitAni bhRutAni ca|
adyAttathaudakAnUpapishitAni bhRutAni ca|
+
matsyAnvisheShataH shlakShNAnsthiratoyacarAMstathA||224||
matsyAnvisheShataH shlakShNAnsthiratoyacarAMstathA||224||
Line 3,324:
Line 3,328:
गोधूमचूर्णमन्थं वा व्यधयित्वा सिरां पिबेत्|
गोधूमचूर्णमन्थं वा व्यधयित्वा सिरां पिबेत्|
+
पयो वा शर्करासर्पिर्जीवनीयौषधैः शृतम्||२२६||
पयो वा शर्करासर्पिर्जीवनीयौषधैः शृतम्||२२६||
Line 3,329:
Line 3,334:
gōdhūmacūrṇāmanthaṁ vā vyadhayitvā sirāṁ pibēt|
gōdhūmacūrṇāmanthaṁ vā vyadhayitvā sirāṁ pibēt|
+
payō vā śarkarāsarpirjīvanīyauṣadhaiḥ śr̥tam||226||
payō vā śarkarāsarpirjīvanīyauṣadhaiḥ śr̥tam||226||
Line 3,334:
Line 3,340:
godhUmacUrNamanthaM vA vyadhayitvA sirAM pibet|
godhUmacUrNamanthaM vA vyadhayitvA sirAM pibet|
+
payo vA sharkarAsarpirjIvanIyauShadhaiH shRutam||226||
payo vA sharkarAsarpirjIvanIyauShadhaiH shRutam||226||
Line 3,339:
Line 3,346:
फलानां तैलयोनीनामुत्क्रुञ्चाश्च [४७] सशर्कराः|
फलानां तैलयोनीनामुत्क्रुञ्चाश्च [४७] सशर्कराः|
+
मार्दवं जनयन्त्यग्नेः स्निग्धा मांसरसास्तथा||२२७||
मार्दवं जनयन्त्यग्नेः स्निग्धा मांसरसास्तथा||२२७||
phalānāṁ tailayōnīnāmutkruñcāśca [47] saśarkarāḥ|
phalānāṁ tailayōnīnāmutkruñcāśca [47] saśarkarāḥ|
+
mārdavaṁ janayantyagnēḥ snigdhā māṁsarasāstathā||227||
mārdavaṁ janayantyagnēḥ snigdhā māṁsarasāstathā||227||
phalAnAM tailayonInAmutkru~jcAshca [47] sasharkarAH|
phalAnAM tailayonInAmutkru~jcAshca [47] sasharkarAH|
+
mArdavaM janayantyagneH snigdhA mAMsarasAstathA||227||
mArdavaM janayantyagneH snigdhA mAMsarasAstathA||227||
Line 3,350:
Line 3,360:
पिबेच्छीताम्बुना सर्पिर्मधूच्छिष्टेन संयुतम्|
पिबेच्छीताम्बुना सर्पिर्मधूच्छिष्टेन संयुतम्|
+
गोधूमचूर्णं पयसा ससर्पिष्कं पिबेन्नरः||२२८||
गोधूमचूर्णं पयसा ससर्पिष्कं पिबेन्नरः||२२८||
आनूपरससिद्धान् वा त्रीन् स्नेहांस्तैलवर्जितान्|
आनूपरससिद्धान् वा त्रीन् स्नेहांस्तैलवर्जितान्|
+
पयसा सम्मितं [४८] चापि घनं त्रिस्नेहसंयुतम्||२२९||
पयसा सम्मितं [४८] चापि घनं त्रिस्नेहसंयुतम्||२२९||
नारिस्तन्येन संयुक्तां पिबेदौदुम्बरीं त्वचम्|
नारिस्तन्येन संयुक्तां पिबेदौदुम्बरीं त्वचम्|
+
ताभ्यां वा पायसं सिद्धमद्यादत्यग्निशान्तये||२३०||
ताभ्यां वा पायसं सिद्धमद्यादत्यग्निशान्तये||२३०||
pibēcchītāmbunā sarpirmadhūcchiṣṭēna saṁyutam|
pibēcchītāmbunā sarpirmadhūcchiṣṭēna saṁyutam|
+
gōdhūmacūrṇaṁ payasā sasarpiṣkaṁ pibēnnaraḥ||228||
gōdhūmacūrṇaṁ payasā sasarpiṣkaṁ pibēnnaraḥ||228||
ānūparasasiddhān vā trīn snēhāṁstailavarjitān|
ānūparasasiddhān vā trīn snēhāṁstailavarjitān|
+
payasā sammitaṁ [48] cāpi ghanaṁ trisnēhasaṁyutam||229||
payasā sammitaṁ [48] cāpi ghanaṁ trisnēhasaṁyutam||229||
nāristanyēna saṁyuktāṁ pibēdaudumbarīṁ tvacam|
nāristanyēna saṁyuktāṁ pibēdaudumbarīṁ tvacam|
+
tābhyāṁ vā pāyasaṁ siddhāmadyādatyāgniśāntayē||230||
tābhyāṁ vā pāyasaṁ siddhāmadyādatyāgniśāntayē||230||
pibecchItAmbunA sarpirmadhUcchiShTena saMyutam|
pibecchItAmbunA sarpirmadhUcchiShTena saMyutam|
+
godhUmacUrNaM payasA sasarpiShkaM pibennaraH||228||
godhUmacUrNaM payasA sasarpiShkaM pibennaraH||228||
AnUparasasiddhAn vA trIn snehAMstailavarjitAn|
AnUparasasiddhAn vA trIn snehAMstailavarjitAn|
+
payasA sammitaM [48] cApi ghanaM trisnehasaMyutam||229||
payasA sammitaM [48] cApi ghanaM trisnehasaMyutam||229||
nAristanyena saMyuktAM pibedaudumbarIM tvacam|
nAristanyena saMyuktAM pibedaudumbarIM tvacam|
+
tAbhyAM vA pAyasaM siddhamadyAdatyagnishAntaye||230||
tAbhyAM vA pAyasaM siddhamadyAdatyagnishAntaye||230||
Line 3,381:
Line 3,400:
श्यामात्रिवृद्विपक्वं वा पयो दद्याद्विरेचनम्|
श्यामात्रिवृद्विपक्वं वा पयो दद्याद्विरेचनम्|
+
असकृत् पित्तशान्त्यर्थं पायसप्रतिभोजनम्||२३१||
असकृत् पित्तशान्त्यर्थं पायसप्रतिभोजनम्||२३१||
Line 3,386:
Line 3,406:
śyāmātrivr̥dvipakvaṁ vā payō dadyādvirēcanam|
śyāmātrivr̥dvipakvaṁ vā payō dadyādvirēcanam|
+
asakr̥t Pitta śāntyarthaṁ pāyasapratibhōjanam||231||
asakr̥t Pitta śāntyarthaṁ pāyasapratibhōjanam||231||
Line 3,391:
Line 3,412:
shyAmAtrivRudvipakvaM vA payo dadyAdvirecanam|
shyAmAtrivRudvipakvaM vA payo dadyAdvirecanam|
+
asakRut pittashAntyarthaM pAyasapratibhojanam||231||
asakRut pittashAntyarthaM pAyasapratibhojanam||231||
Line 3,400:
Line 3,422:
सर्वं तदत्यग्निहितं भुक्त्वा प्रस्वपनं दिवा|
सर्वं तदत्यग्निहितं भुक्त्वा प्रस्वपनं दिवा|
+
मेद्यान्यन्नानि योऽत्यग्नावप्रतान्तः [४९] समश्नुते||२३३||
मेद्यान्यन्नानि योऽत्यग्नावप्रतान्तः [४९] समश्नुते||२३३||
न तन्निमित्तं व्यसनं लभते पुष्टिमेव च|
न तन्निमित्तं व्यसनं लभते पुष्टिमेव च|
+
कफे वृद्धे जिते पित्ते मारुते चानलः समः||२३४||
कफे वृद्धे जिते पित्ते मारुते चानलः समः||२३४||
Line 3,408:
Line 3,432:
sarvaṁ tadatyāgnihitaṁ bhuktvā prasvapanaṁ divā|
sarvaṁ tadatyāgnihitaṁ bhuktvā prasvapanaṁ divā|
+
mēdyānyannāni yō'tyagnāvapratāntaḥ [49] sāmaśnutē||233||
mēdyānyannāni yō'tyagnāvapratāntaḥ [49] sāmaśnutē||233||
na tannimittaṁ vyasanaṁ labhatē puṣṭimēva ca|
na tannimittaṁ vyasanaṁ labhatē puṣṭimēva ca|
+
kaphē vr̥ddhē jitē pittē mārutē cānalaḥ sāmaḥ||234||
kaphē vr̥ddhē jitē pittē mārutē cānalaḥ sāmaḥ||234||
sāmadhātōḥ pacatyannaṁ puṣṭyāyurbalavr̥ddhayē|
sāmadhātōḥ pacatyannaṁ puṣṭyāyurbalavr̥ddhayē|
+
yatki~jcinmadhuraM medyaM shleShmalaM gurubhojanam||232||
yatki~jcinmadhuraM medyaM shleShmalaM gurubhojanam||232||
sarvaM tadatyagnihitaM bhuktvA prasvapanaM divA|
sarvaM tadatyagnihitaM bhuktvA prasvapanaM divA|
+
medyAnyannAni yo~atyagnAvapratAntaH [49] samashnute||233||
medyAnyannAni yo~atyagnAvapratAntaH [49] samashnute||233||
na tannimittaM vyasanaM labhate puShTimeva ca|
na tannimittaM vyasanaM labhate puShTimeva ca|
+
kaphe vRuddhe jite pitte mArute cAnalaH samaH||234||
kaphe vRuddhe jite pitte mArute cAnalaH samaH||234||
