Changes

Line 1,518: Line 1,518:  
In salt group (lavana skandha) the drugs mentioned are – saindhava, sauvarchala, kala, vida, pakya, anupa, valukaila, maulaka, samudra, romaka, audbhida, aushara, pateyaka, pamshuja and others.These drugs added with sour or warm water along with fatty substance in lukewarm condition should be used for enema in vatika disorders according to procedure by the expert. Thus, the salt group gets end. [141]       
 
In salt group (lavana skandha) the drugs mentioned are – saindhava, sauvarchala, kala, vida, pakya, anupa, valukaila, maulaka, samudra, romaka, audbhida, aushara, pateyaka, pamshuja and others.These drugs added with sour or warm water along with fatty substance in lukewarm condition should be used for enema in vatika disorders according to procedure by the expert. Thus, the salt group gets end. [141]       
 
                            
 
                            
==== Katu skandha [group of pungent drugs] ====
+
==== ''Katu skandha'' (group of pungent drugs) ====
    
पिप्पलीपिप्पलीमूलहस्तिपिप्पलीचव्यचित्रकशृङ्गवेरमरिचाजमोदार्द्रकविडङ्गकुस्तुम्बुरुपीलुतेजवत्येलाकुष्ठभल्लातकास्थिहिङ्गुनिर्यासकिलिममूलकसर्षपलशुनकरञ्जशिग्रुकमधुशिग्रुकखरपुष्पभूस्तृणसुमखसुरसकुठेरकार्जक- गण्डीरकालमालकपर्णासक्षवकफणिज्झकक्षारमूत्रपित्तानीति; एषामेवंविधानांचान्येषांकटुकवर्गपरिसङ्ख्यातानामौषधद्रव्याणांछेद्यानिखण्डशश्छेदयित्वाभेद्यानिचाणुशोभेदयित्वागोमूत्रेणसहसाधयित्वोपसंस्कृत्ययथावन्मधुतैललवणोपहितंसुखोष्णंबस्तिंश्लेष्मविकारिणेविधिज्ञोविधिवद्दद्यात्| इतिकटुकस्कन्धः||१४२||
 
पिप्पलीपिप्पलीमूलहस्तिपिप्पलीचव्यचित्रकशृङ्गवेरमरिचाजमोदार्द्रकविडङ्गकुस्तुम्बुरुपीलुतेजवत्येलाकुष्ठभल्लातकास्थिहिङ्गुनिर्यासकिलिममूलकसर्षपलशुनकरञ्जशिग्रुकमधुशिग्रुकखरपुष्पभूस्तृणसुमखसुरसकुठेरकार्जक- गण्डीरकालमालकपर्णासक्षवकफणिज्झकक्षारमूत्रपित्तानीति; एषामेवंविधानांचान्येषांकटुकवर्गपरिसङ्ख्यातानामौषधद्रव्याणांछेद्यानिखण्डशश्छेदयित्वाभेद्यानिचाणुशोभेदयित्वागोमूत्रेणसहसाधयित्वोपसंस्कृत्ययथावन्मधुतैललवणोपहितंसुखोष्णंबस्तिंश्लेष्मविकारिणेविधिज्ञोविधिवद्दद्यात्| इतिकटुकस्कन्धः||१४२||
pippalīpippalīmūlahastipippalīcavyacitrakaśr̥ṅgavēramaricājamōdārdrakaviḍaṅgakustumburupīlutējōvatyēlākuṣṭhabhallātakāsthihiṅguniryāsakilimamūlakasarṣapalaśunakarañjaśigrukamadhuśigrukakharapupabhūstr̥ṇasumukhasurasakuṭhērakārjaka- gaṇḍīrakālamālakaparṇāsakṣavakaphaṇijjhakakṣāramūtrapittānīti; ēṣāmēvaṁvidhānāṁ cānyēṣāṁ kaṭukavargaparisaṅkhyātānāmauṣadhadravyāṇāṁ chēdyāni khaṇḍaśaśchēdayitvā bhēdyāni cāṇuśō bhēdayitvā gōmūtrēṇa saha sādhayitvōpasaṁskr̥tya yathāvanmadhutailalavaṇōpahitaṁ sukhōṣṇaṁ bastiṁ ślēṣmavikāriṇē vidhijñō vidhivaddadyāt| iti kaṭukaskandhaḥ||142||  
+
 
 +
pippalīpippalīmūlahastipippalīcavyacitrakaśr̥ṅgavēramaricājamōdārdrakaviḍaṅgakustumburupīlutējōvatyēlākuṣṭhabhallātakāsthihiṅguniryāsakilimamūlakasarṣapalaśunakarañjaśigrukamadhuśigrukakharapupabhūstr̥ṇasumukhasurasakuṭhērakārjaka- gaṇḍīrakālamālakaparṇāsakṣavakaphaṇijjhakakṣāramūtrapittānīti; ēṣāmēvaṁvidhānāṁ cānyēṣāṁ kaṭukavargaparisaṅkhyātānāmauṣadhadravyāṇāṁ chēdyāni khaṇḍaśaśchēdayitvā bhēdyāni cāṇuśō bhēdayitvā gōmūtrēṇa saha sādhayitvōpasaṁskr̥tya yathāvanmadhutailalavaṇōpahitaṁ sukhōṣṇaṁ bastiṁ ślēṣmavikāriṇē vidhijñō vidhivaddadyāt| iti kaṭukaskandhaḥ||142||
 +
 
pippalIpippalImUlahastipippalIcavyacitrakashRu~ggaveramaricAjamodArdrakaviDa~ggakustumburupIlutejovatyelAkuShTha-bhallAtakAsthihi~gguniryAsakilimamUlakasarShapalashunakara~jjashigrukamadhushigrukakharapuShpabhUstRuNasumukhasurasakuTherakArjaka-gaNDIrakAlamAlakaparNAsakShavakaphaNijjhakakShAramUtrapittAnIti; eShAmevaMvidhAnAM cAnyeShAMkaTukavargaparisa~gkhyAtAnAmauShadhadravyANAM chedyAni khaNDashashchedayitvA bhedyAni cANusho bhedayitvA gomUtreNa sahasAdhayitvopasaMskRutya yathAvanmadhutailalavaNopahitaM sukhoShNaM bastiM shleShmavikAriNe vidhij~jo vidhivaddadyAt|  
 
pippalIpippalImUlahastipippalIcavyacitrakashRu~ggaveramaricAjamodArdrakaviDa~ggakustumburupIlutejovatyelAkuShTha-bhallAtakAsthihi~gguniryAsakilimamUlakasarShapalashunakara~jjashigrukamadhushigrukakharapuShpabhUstRuNasumukhasurasakuTherakArjaka-gaNDIrakAlamAlakaparNAsakShavakaphaNijjhakakShAramUtrapittAnIti; eShAmevaMvidhAnAM cAnyeShAMkaTukavargaparisa~gkhyAtAnAmauShadhadravyANAM chedyAni khaNDashashchedayitvA bhedyAni cANusho bhedayitvA gomUtreNa sahasAdhayitvopasaMskRutya yathAvanmadhutailalavaNopahitaM sukhoShNaM bastiM shleShmavikAriNe vidhij~jo vidhivaddadyAt|  
 
iti kaTukaskandhaH||142||  
 
iti kaTukaskandhaH||142||  
In pungent group (katuka skandha) the drugs included are – pippali, pippalimula, gajapippali, chavya, chitraka, shunţhi, maricha, ajamoda, ardraka, vidanga, dhanyaka, pilu, tejavati, ela, kushtha, bhallatakasthi, hinguniryasa, devadaru, mulaka, sarshapa, lashuna, karanja, shigru, madhu shigru, kharapushpa, bhustruna sumukha, surasa, kutheraka, arjaka, gandira, kalamalaka, parnasa, kshavaka, phanijjhaka, alkali, urines, and biles. These along with other similar drugs of group (pungent) should be taken and after cutting and breaking into pieces should be cooked with cow’s urine. This while lukewarm added with honey oil and salt should be used for enema in shlaishmika disorders according to procedure by experts. Thus ends the pungent group.[142]
+
 
 +
In pungent group (''katuka skandha'') the drugs included are – p''ippali, pippalimula, gajapippali, chavya, chitraka, shunţhi, maricha, ajamoda, ardraka, vidanga, dhanyaka, pilu, tejavati, ela, kushtha, bhallatakasthi, hinguniryasa, devadaru, mulaka, sarshapa, lashuna, karanja, shigru, madhu shigru, kharapushpa, bhustruna sumukha, surasa, kutheraka, arjaka, gandira, kalamalaka, parnasa, kshavaka, phanijjhaka,'' alkali, urines, and biles. These along with other similar drugs of group (pungent) should be taken and after cutting and breaking into pieces should be cooked with cow’s urine. This while lukewarm added with honey oil and salt should be used for enema in ''shlaishmika'' disorders according to procedure by experts. Thus ends the pungent group.[142]
    
==== ''Tikta skandha'' (group of bitter drugs) ====
 
==== ''Tikta skandha'' (group of bitter drugs) ====