Changes

71 bytes added ,  11:41, 26 November 2017
Line 273: Line 273:  
Now I shall expound the specific ''nidana'' (etiology), ''poorvarupa'' (prodromal symptoms), ''rupa'' (symptoms) and ''upashaya'' (suitable uses) of ''jwara''. [18]
 
Now I shall expound the specific ''nidana'' (etiology), ''poorvarupa'' (prodromal symptoms), ''rupa'' (symptoms) and ''upashaya'' (suitable uses) of ''jwara''. [18]
   −
==== Etio-pathogenesis of vata-dominant jwara ====
+
==== Etio-pathogenesis of ''vata''-dominant ''jwara'' ====
    
रूक्षलघुशीतवमनविरेचनास्थापनशिरोविरेचनातियोगव्यायामवेगसन्धारणानशनाभिघातव्यवायोद्वेगशोकशोणितातिषेकजागरणविषमशरीरन्यासेभ्योऽतिसेवितेभ्यो वायुः प्रकोपमापद्यते||१९||
 
रूक्षलघुशीतवमनविरेचनास्थापनशिरोविरेचनातियोगव्यायामवेगसन्धारणानशनाभिघातव्यवायोद्वेगशोकशोणितातिषेकजागरणविषमशरीरन्यासेभ्योऽतिसेवितेभ्यो वायुः प्रकोपमापद्यते||१९||
 +
 
rūkṣalaghuśītavamanavirecanāsthāpanaśirovirecanātiyogavyāyāmavegasandhāraṇānaśanābhighātavyavāyodvegaśokaśoṇitātiṣekajāgaraṇaviṣamaśarīranyāsebhyotisevitebhyo vāyuḥ prakopamāpadyate||19||
 
rūkṣalaghuśītavamanavirecanāsthāpanaśirovirecanātiyogavyāyāmavegasandhāraṇānaśanābhighātavyavāyodvegaśokaśoṇitātiṣekajāgaraṇaviṣamaśarīranyāsebhyotisevitebhyo vāyuḥ prakopamāpadyate||19||
 +
 
rUkShalaghushItavamanavirecanAsthApanashirovirecanAtiyogavyAyAmavegasandhAraNAnashanAbhighAta-vyavAyodvegashokashoNitAtiShekajAgaraNaviShamasharIranyAsebhyo~atisevitebhyo vAyuH prakopamApadyate||19||
 
rUkShalaghushItavamanavirecanAsthApanashirovirecanAtiyogavyAyAmavegasandhAraNAnashanAbhighAta-vyavAyodvegashokashoNitAtiShekajAgaraNaviShamasharIranyAsebhyo~atisevitebhyo vAyuH prakopamApadyate||19||
Excess use of rough, light to digest, and cold (food), over administration of therapeutic emesis and therapeutic purgation, asthapana (non-unctuous enema), shirovirechana (head evacuation), overexertion, suppression of urges, anashana (fasting), injury, copulation, agitation, lamentation, excessive blood-letting, night vigils and improper/odd posture of body – cause vitiation of vayu [19]
+
 
 +
Excess use of rough, light to digest, and cold (food), over administration of therapeutic emesis and therapeutic purgation, ''asthapana'' (non-unctuous enema), ''shirovirechana'' (head evacuation), overexertion, suppression of urges, ''anashana'' (fasting), injury, copulation, agitation, lamentation, excessive blood-letting, night vigils and improper/odd posture of body – cause vitiation of ''vayu'' [19]
 +
 
स यदा प्रकुपितः प्रविश्यामाशयमूष्मणा सह मिश्रीभूयाद्यमाहारपरिणामधातुं रसनामानमन्ववेत्य रसस्वेदवहानि स्रोतांसि पिधायाग्निमुपहत्य पक्तिस्थानादूष्माणं बहिर्निरस्य  केवलं शरीरमनुप्रपद्यते, तदा ज्वरमभिनिर्वर्तयति||२०||
 
स यदा प्रकुपितः प्रविश्यामाशयमूष्मणा सह मिश्रीभूयाद्यमाहारपरिणामधातुं रसनामानमन्ववेत्य रसस्वेदवहानि स्रोतांसि पिधायाग्निमुपहत्य पक्तिस्थानादूष्माणं बहिर्निरस्य  केवलं शरीरमनुप्रपद्यते, तदा ज्वरमभिनिर्वर्तयति||२०||
 +
 
sa yadā prakupitaḥ praviśyāmāśayamūṣmaṇā saha miśrībhūyādyamāhārapariṇāmadhātuṁrasanāmānamanvavetya rasasvedavahāni srōtāṁsi pidhāyāgnimupahatya paktisthānādūṣmāṇaṁ bahirnirasya kevalaṁ śarīramanuprapadyate, tadā jwaramabhinirvartayati ||20||
 
sa yadā prakupitaḥ praviśyāmāśayamūṣmaṇā saha miśrībhūyādyamāhārapariṇāmadhātuṁrasanāmānamanvavetya rasasvedavahāni srōtāṁsi pidhāyāgnimupahatya paktisthānādūṣmāṇaṁ bahirnirasya kevalaṁ śarīramanuprapadyate, tadā jwaramabhinirvartayati ||20||
 +
 
sa yadA prakupitaH pravishyAmAshayamUShmaNA [2] saha mishrIbhUyAdyamAhArapariNAmadhAtuM rasanAmAnamanvavetya rasasvedavahAni srotAMsipidhAyAgnimupahatya paktisthAnAdUShmANaM bahirnirasya kevalaM sharIramanuprapadyate, tadA jvaramabhinirvartayati||20||  
 
sa yadA prakupitaH pravishyAmAshayamUShmaNA [2] saha mishrIbhUyAdyamAhArapariNAmadhAtuM rasanAmAnamanvavetya rasasvedavahAni srotAMsipidhAyAgnimupahatya paktisthAnAdUShmANaM bahirnirasya kevalaM sharIramanuprapadyate, tadA jvaramabhinirvartayati||20||  
This vitiated vayu, when it gets into the amashaya (stomach), afflicts agni and vitiates the first dhatu (rasa) created through this vitiated digestion process. This (vitiated admixture of vayu and rasa) blocks the channels associated with rasa and sweda (sweat), adversely affecting the digestive processes and moving that heat out of its locus into other parts of the body. This excess heat leads to jwara. [20]
+
 
 +
This vitiated ''vayu'', when it gets into the ''amashaya'' (stomach), afflicts ''agni'' and vitiates the first ''dhatu'' (''rasa'') created through this vitiated digestion process. This (vitiated admixture of ''vayu'' and ''rasa'') blocks the channels associated with ''rasa'' and ''sweda'' (sweat), adversely affecting the digestive processes and moving that heat out of its locus into other parts of the body. This excess heat leads to ''jwara''. [20]
    
==== Clinical features ====
 
==== Clinical features ====