Changes

13,273 bytes added ,  07:09, 12 December 2017
Line 521: Line 521:  
''Vesavara'' is defined as mashed boneless flesh cooked with ''jaggery'' and ''ghrita'', mixed with black pepper 81.
 
''Vesavara'' is defined as mashed boneless flesh cooked with ''jaggery'' and ''ghrita'', mixed with black pepper 81.
   −
===References===
+
References:
 +
1. Agnivesha, Charaka Samhitā with ‘Āyurveda-Dipikā’ commentary by Chakrapānidatta, edited by Acharya J T, Reprint edition, Chaukhamba Surbharati Prakashan, Varanasi, 2000; SutraSthāna (Su).30/36
 +
2. Chakrapānidatta, commentator, Charaka Samhitā, edited by Vaidya Yadavaji Trikamaji Acharya, Reprint edition, Chaukhamba Surbharati Prakashan, Varanasi, 2000, SutraSthāna 3/1-2.
 +
3. Ibidem Chakrapānidatta (2), SutraSthāna 3/1-2.
 +
4. Ibidem Chakrapānidatta (2), SutraSthāna 3/1-2.
 +
5. Ibidem Charaka Sammhitā (1), CikitsāSthāna 7/53.
 +
6. Arunadatta commentator, Vāgbhata, Ashtānga Hridayam with commentaries ‘Sarvāngasundarā’ of Arunadatta&‘Āyurvedarasāyana’ of Hemādri, edited by Paradakara H S, Reprint 9th edition, Chaukhamba Orientalia, Varanasi, 2005, Ci.19/93.
 +
7. Shrikanthadatta commentator, Srimad Vrinda, Siddhayoga (with ‘Vyākhyākusumāvali’ commentary by Shrikanthadatta), edited by Mahādeva Chimnāj Apte, Anand Ashram Sanskrit Granthavali, 1894, 51/7.
 +
8. Ibidem Charaka Sammhitā (1), SutraSthāna 25/40.
 +
9. Sushruta Samhitā, edited by Acharya J T & N R, Reprint edition, Chaukhamba Surbharati Prakashan, Varanasi, 2003. Ci.6/19.
 +
10. Ibidem Chakrapānidatta (2), SutraSthāna 3/1-2.
 +
11. Srimad Vrinda, Siddhayoga (with ‘Vyākhyākusumāvali’ commentary by Shrikanthadatta), edited by Mahādeva Chimnāj Apte, Anand Ashram Sanskrit Granthavali, 1894; 51/9.
 +
12. Ibidem Sushruta Samhitā (9), Su.18/3.
 +
13. Ibidem Sushruta Samhitā (9), Su.18/3.
 +
14. Ibidem Sushruta Samhitā (9), Su.18/4.
 +
15. Ibidem Sushruta Samhitā (9), Su.18/6.
 +
16. Ibidem Sushruta Samhitā (9), Su.18/11.
 +
17. Ibidem Sushruta Samhitā (9), Su.18/12-13.
 +
18. Dalhana, commentator, Sushruta Samhitā, edited by Acharya J T & N R, Reprint edition, Chaukhamba Surbharati Prakashan, Varanasi, 2003, Su.18/3.
 +
19. Ibidem Sushruta Samhitā (9), Su.18/6.
 +
20. Vāgbhata, Ashtānga Hridayam with commentaries ‘Sarvāngasundarā’ of Arunadatta&‘Āyurvedarasāyana’ of Hemādri, edited by Paradakara H S, Reprint 9th edition, Chaukhamba Orientalia, Varanasi, 2005, Su.22/14-15.
 +
21. Arunadatta and Hemādri commentators, Vāgbhata, Ashtānga Hridayam with commentaries ‘Sarvāngasundarā’ of Arunadatta&‘Āyurvedarasāyana’ of Hemādri, edited by Paradakara H S, Reprint 9th edition, Chaukhamba Orientalia, Varanasi, 2005, Su.22/14-15.
 +
22. Ibidem Chakrapānidatta (2), CikitsaSthāna 7/84-96.
 +
23. Ibidem Sushruta Samhitā (9), Su.18/4.
 +
24. Ibidem Sushruta Samhitā (9), Su.18/10.
 +
25. Ibidem Dalhana, commentator (18), Su 18/6.
 +
26. Ibidem Sushruta Samhitā (9), Su.18/6.
 +
27. YogindraNathSen, commentator, Charaka Samhitā,Ni.1/36.
 +
28. Ibidem Dalhana, commentator (18), Su 18/6.
 +
29. Ibidem Dalhana, commentator (18), Su.18/6-9.
 +
30. Ibidem Dalhana, commentator (18), Su.18/12-14.
 +
31. Ibidem Sushruta Samhitā (9), Su.18/12-14.
 +
32. Ibidem Charaka Sammhitā (1), CikitsaSthāna.7.
 +
33. Ibidem Charaka Sammhitā (1), SutraSthāna 4.
 +
34. Ibidem Sushruta Samhitā (9), Ci.6/19.
 +
35. Ibidem Chakrapānidatta (2), SutraSthāna 3/3-17.
 +
36. Ibidem Shrikanthadatta commentator (7), 51/24.
 +
37. Ibidem Shrikanthadatta commentator (7), 51/9.
 +
38. Ibidem Chakrapānidatta (2), SutraSthāna 3/3-17.
 +
39. Ibidem Shrikanthadatta commentator (7), 51/27.
 +
40. Ibidem Chakrapānidatta (2), SutraSthāna 3/3-17.
 +
41. Ibidem Shrikanthadatta commentator (7), 51/27.
 +
42. Ibidem Chakrapānidatta (2), SutraSthāna 3/3-17.
 +
43. Ibidem Shrikanthadatta commentator (7), 51/27.
 +
44. Ibidem Sushruta Samhitā (9), Su.18/3.
 +
45. Ibidem Chakrapānidatta (2), SutraSthāna.3/1-2.
 +
46. Ibidem Dalhana, commentator (18).Su.18/1-3.
 +
47. Ibidem Chakrapānidatta (2), SutraSthāna.3/3-7.
 +
48. Ibidem Shrikanthadatta commentator (7), 51/27.
 +
49. Ibidem Shrikanthadatta commentator (7), 51/7.
 +
50. Sharma PV, 2001; Caraka Samhita (critical notes), Vol.III, Chaukhambha Orientalia, Varanasi; 62.
 +
51. Ibidem Charaka Sammhitā (1), SutraSthāna 3/9, 11 and 17.
 +
52. Ibidem YogindraNathSen (27), Ni.1/36.
 +
53. Ibidem Charaka Sammhitā (1), SutraSthāna.3/9, 11 and 17.
 +
54. Ibidem Charaka Sammhitā (1), SutraSthāna 6/24, 40.
 +
55. Ibidem Sushruta Samhitā (9), Ci.24/43.
 +
56. Ibidem Vāgbhata, Ashtānga Hridayam (20), Su.2/15, 3/19.
 +
57. Ibidem Chakrapānidatta (2), SutraSthāna 5/93-94.
 +
58. Ibidem Vāgbhata, Ashtānga Hridayam (20), Ci. 19/65-66.
 +
59. Ibidem Arunadatta commentator (6), Ci.19/65-66.
 +
60. Ibidem Chakrapānidatta (2), SutraSthāna 3/3-17.
 +
61. Ibidem Chakrapānidatta (2), KalpaSthāna Ka.4/15.
 +
62. Ibidem Chakrapānidatta (2), SutraSthāna.3/9.
 +
63. Ibidem Chakrapānidatta (2), CikitsaSthāna 7/102-104.
 +
64. Ibidem Chakrapānidatta (2), CikitsaSthāna Ci.7/119.
 +
65. Ibidem Chakrapānidatta (2), CikitsaSthāna 7/102-104.
 +
66. Ibidem Chakrapānidatta (2), CikitsaSthāna.7/119.
 +
67. Ibidem Shrikanthadatta commentator (7), 51/5.
 +
68. Ibidem Charaka Sammhitā (1), SutraSthāna 2/3.
 +
69. Ibidem Charaka Sammhitā (1), SutraSthāna.3/8.
 +
70. Ibidem Charaka Sammhitā (1), KalpaSthāna.4/15.
 +
71. Ibidem Chakrapānidatta (2), KalpaSthāna 4/15.
 +
72. Sharma PV
 +
73. Ibidem Vāgbhata, Ashtānga Hridayam (20), Ci.19/67-68.
 +
74. Ibidem Chakrapānidatta (2), SutraSthāna 3/10-11.
 +
75. Ibidem Vāgbhata, Ashtānga Hridayam (20), Ci.19/70.
 +
76. Ibidem Srimad Vrinda, Siddhayoga (11), 51/5.
 +
77. Ibidem Vāgbhata, Ashtānga Hridayam (20), Ci.19/70.
 +
78. Ibidem Srimad Vrinda, Siddhayoga (11), 51/5.
 +
79. Ibidem Chakrapānidatta (2), SutraSthāna 3/3-17.
 +
80. Ibidem Chakrapānidatta (2), SutraSthāna 3/18.
 +
81. Ibidem Chakrapānidatta (2), SutraSthāna.3/19.
 +
82. Pd. K N Sastri and Chaturvedi GN editors, Charaka Samhita, 9th edn, Sutra Sthana 3, 1980; 59-64.
 +
83. Ibidem Chakrapānidatta (2), CikitsaSthāna 25/43)
 +
 
 +
Glossary of technical terms :
 +
• Cūrṇapradēha (Cūrṇapradēha; चूर्णप्रदेह) : External medication either in form of powder or paste
 +
• Udvartana (Udvartana; उद्वर्तन) : Application of powder drug followed by massaging
 +
• Avacūrṇana (Avacūrṇana;अवचूर्णन) : Sprinkling of powder drug; dusting
 +
• Rasāñjana (Rasanjana;रसाञ्जन) : A derivative from Daruharidra obtaining by adopting the process of Rasakriya.
 +
• Pravāla (Pravala;प्रवाल) : Tender leaf, coral
 +
• Tuṣōdaka (Tushodaka, तुषोदक) : A fermentation product made of unripe and peeled yava (barley) with water.
 +
• Palāśanirdāharasa (Palashanirdaharasa,पलाशनिर्दाहरस) : A special procedure involved in extracting juice of Palāśa plant. It has been described by Cakrapāṇi in detail.
 +
• Vēsavāra (Vesavara, वेसवार) : A preparation of boneless fleshes added with black paper, meat soup.
 +
• Caturbhida-snēha (Chaturbhida-snēha,चतुर्भिदस्नेह) : Ggr̥ta, taila, vasā and majjā; mahāsnēha.
 +
• Daśamūla (Dashamoola, दशमूल) : comprising roots of 10 drugs (bilwa, agnimantha, śyonāka, gambhāri, pāṭalā, br̥hati, kaṇṭakāri, śālaparṇi, pr̥śniparṇi and gokśura)
 +
Gandhauṣadha (Gandha-aushadha,गन्धौषध) : Drugs having predominant fragrance; drugs of agurvādi gaṇa (CK, CS.Su.3/18-22) as referred in CS.Ci.3/267; elā, kumkum, candana etc (BR.26/302; 395).
 +
• aiḍagajaḥ (saiDagajaH ; सैडगजः ): Cassiatora
 +
• añjanaṁ (~jjanaM  ;मञ्जनं ):Antimonyisulphidum
 +
• apacīṁ (AapacIM  ; पचीं ): cervical adenitis
 +
• āragvadhaḥ (;आरग्वधः ): Cassiafistula
 +
• ārjunam(Arjunam;र्जुन):Terminalia arjuna
 +
• ārśāṁ (ArshA  ; र्शांस्य): piles
 +
• bhallātakaṁ (bhallAtakaM ;भल्लातकं ): Semicarpusanacardium
 +
• bhaurjō (bhaurjo; भौर्जो ): Betulaulitis
 +
• cirānnarāṇām(cirAnnarANAm;चिरान्नराणाम् ): chronic suffering of humans
 +
• dhavaśca (dhavashca; धवश्च ): Anogeissuslatifolia
 +
• ēlā (elA ; एला ): Elletaria cardamomum
 +
• gairikam (gairikama;गैरिक): Ferrumhaematite
 +
• gōpittapītāḥ (gopittapItAH  ; गोपित्त): ox bile
 +
• granthiśca (granthishca ; ग्रन्थिश्च ):
 +
• gr̥hadhūma (gRuhadhUma ; गृहधूम ): Kitchen soot
 +
• guḍūcī (guDUcI; गुडूची ): Tinnosporacordifolia
 +
• guggulukr̥ṣṇagandhē(guggulukRuShNagandhe;गुग्गुलुकृष्णगन्धे): Commiforamukum
 +
• harēṇu (hareNu ; हरेणु): Pisummsativum
 +
• haridrē (haridre ; हरिद्रे): Curcumalonga
 +
• karañjō (kara~jjo; करञ्जो ): Pongamiapinnata
 +
• karavīrakatvak(karavIrakatvak ; करवीरकत्वक्): Bark of Neriumindicum
 +
• kāśīsa(kAshIsa;काशीस): Ferry sulphas
 +
• khadirō (khadiro ; खदिरो ): Acasiacatechu
 +
• kiṭibhaṁ (kiTibhaM ; किटिभं ): Keloids
 +
• kr̥cchrāṇi (kRucchrANi ;कृच्छ्राणि ): Leprosy
 +
• kr̥ṣṇagandhē (kRuShNagandhe  कृष्णगन्धे) : Moringaoleifera
 +
• kuṣṭhaṁ (kuShThaM ; कुष्ठं ): Saussurealappa
 +
• kuṣṭhāni (kuShThAni ; कुष्ठानि ): Skin diseases
 +
• laśunaḥ (lashunaH ; लशुनः ): Alliumsativum
 +
• lōdhrā(lodhr; लोध्रा): Symplocos racemosa
 +
• madanaṁ (madanaM; मदनं ): Randiadumetorum
 +
• manaḥśilālē (manaHshilAle ;मनःशिलाले ): Arsenii disulphidum
 +
• musta(musta ; मुस्त):Cyperus rotundus
 +
• navaṁ kilāsaṁ (navaM  kilAsaM ; नवं किलासं ): Leucoderma of recent origin
 +
• nikumbhō (nikumbho;निकुम्भो ): Baliospermummontanum
 +
• nimbō (nimbo ; निम्बो ): Azadirachtaindica
 +
• phaṇijjhakō (phaNijjhako ; फणिज्झको ):
 +
• pīlūni (pIlUni ; पीलूनि ): Veriety of Salvadorapersica
 +
• piṣṭāḥ(piShTAH; पिष्टाः ): ground
 +
• sadadru(sadadru  ; सदद्रु): Ring worm
 +
bhagandarā (bhagandar; भगन्दरा): Fistula in ano
 +
• salōmaśō (salomasho ; सलोमशो ): Ferrisalphas
 +
• sapāmāṁ (sapAmAM; सपामां ): popular eruptions
 +
• saptaparṇau (saptaparNau ; सप्तपर्णौ ): Alstoniascholaris
 +
• sarjāḥ(sarjAH; सर्जाः): Vateria indica
 +
• sarṣapataila (sarShapataila ; सर्षपतैल): Mustard oil
 +
• śirīṣaḥ (shirIShaH ; शिरीषः ): Albizzialebbek
 +
• śryāhvaḥ (shryAhvaH ; श्र्याह्वः ):
 +
• strivr̥tā (strivRutA;स्त्रिवृता ): Operculinaterpethum
 +
• sumanaḥpravālāḥ(sumanaHpravAlAH; सुमनःप्रवालाः):  Jasminumofficinle
 +
• surāhvaḥ (surAhvaH ; सुराह्वः ):
 +
• surēśaluptaṁ (sureshaluptaM ; सुरेशलुप्तं ): Alopacia
 +
• vacā (vacA;वचा ): Acoruscalamus
 +
• vāsā (vAsA; वासा ):Adhatodavasica
 +
• vatsaka (vatsaka ; वत्सक): Holarrhenaantidysenterica
 +
• viḍaṅgaṁ (viDa~ggaM ; विडङ्गं ): Embeliaribes
 +
• tumburudhānyavanyaṁ (tumburudhAnya  तुम्बुरुधान्य):xanthoxylem alatum
 +
• caṇḍāṁ (caNDAM चण्डां):Angelia glauca
 +
• kaṇḍūḥ (kaNDUH  कण्डूः):Pruritus
 +
• piḍakāḥ (piDakAH  पिडकाः):Pimples
 +
• kōṭhāḥ (sakoThAH  सकोठाः):Urticaria
 +
• śōphā (shophAshca शोफाश्च):oedema 
 +
• kaṭaṅkaṭērī  (kaTa~gkaTerI कटङ्कटेरी):Berberis aristata
 +
• kampillaka  (kAsIsakampillaka कम्पिल्लक):Mallotus philippiinensis
 +
• vicarcikā (vicarcikA विचर्चिका):Pamphigus
 +
• maricā (maricAni मरिचानि):Piper nigrum
 +
• tutthaṁ (tutthaM तुत्थं):Copper sulphate
 +
• rasāñjanaṁ (rasA~jjanaM रसाञ्जनं):Concentrated aqueous extract of Berberis aristata
 +
• prapunnāḍabījaṁ (prapunnADabIjaM  प्रपुन्नाडबीजं):Seeds of cassis tora
 +
• kapittha (kapitthasya कपित्थस्य):Feronia limonia
 +
• hayamāraka (hayamAraka हयमारक):Nerium indicum
 +
• caturaṅgula (catura~ggula चतुरङ्गुल):Cassia fistula
 +
• kākamācyāḥ (kAkamAcyAH  काकमाच्याः):Solanum nigrum
 +
• kulatthāḥ  (kulatthAH कुलत्थाः):xanthoxylem
 +
• śatāhvā  (shatAhvA शताह्वा):Foeniculum vulgarize
 +
• priyālaṁ  (priyAlaM  प्रियालं):Buchanania lanzan
 +
• kaśērukaṁ  (kasherukaM कशेरुकं):scirpus grossus
 +
• sitōpalāṁ  (sitopalAM सितोपलां):Sugar
 +
• gōdhūma (godhUma गोधूम): Triticum sativum
 +
• chagalīpaya (chagalIpayashca छगलीपयश्च): Goats Milk
 +
• prapauṇḍarīkaṁ  (prapauNDarIkaM प्रपौण्डरीकं):Nymphea lotus
 +
• naladaṁ  (naladaM नलदं):Nardostachis jatamansi
 +
• kālēyaka (kAleyaka कालेयक):Santalum flavum
 +
• yavāsamūlaṁ (yavAsamUlaM यवासमूलं):Alhagi psudalhagi
 +
• śailēya  (shaileya शैलेय):Prmelia perforata
 +
• āguru (Aguru गुरु): Aquilaria agollocha
 +
sindhuvāra  (sindhuvAra सिन्धुवारः):Vitex negundo