Gulma Chikitsa: Difference between revisions

Line 1,309: Line 1,309:


शटीपुष्करहिङ्ग्वम्लवेतसक्षारचित्रकान्|  
शटीपुष्करहिङ्ग्वम्लवेतसक्षारचित्रकान्|  
धान्यकं च यवानीं च विडङ्गं सैन्धवं वचाम्||८६||  
धान्यकं च यवानीं च विडङ्गं सैन्धवं वचाम्||८६||  


सचव्यपिप्पलीमूलामजगन्धां सदाडिमाम्|  
सचव्यपिप्पलीमूलामजगन्धां सदाडिमाम्|  
अजाजीं चाजमोदां च चूर्णं कृत्वा प्रयोजयेत्||८७||  
अजाजीं चाजमोदां च चूर्णं कृत्वा प्रयोजयेत्||८७||  


रसेन मातुलुङ्गस्य मधुशुक्तेन वा पुनः|  
रसेन मातुलुङ्गस्य मधुशुक्तेन वा पुनः|  
भावितं गुटिकां कृत्वा सुपिष्टां कोलसम्मिताम्||८८||  
भावितं गुटिकां कृत्वा सुपिष्टां कोलसम्मिताम्||८८||  


गुल्मं प्लीहानमानाहं श्वासं कासमरोचकम्|  
गुल्मं प्लीहानमानाहं श्वासं कासमरोचकम्|  
हिक्कां हृद्रोगमर्शांसि विविधां शिरसो रुजम्||८९||  
हिक्कां हृद्रोगमर्शांसि विविधां शिरसो रुजम्||८९||  


पाण्ड्वामयं कफोत्क्लेशं सर्वजां च प्रवाहिकाम्|  
पाण्ड्वामयं कफोत्क्लेशं सर्वजां च प्रवाहिकाम्|  
पार्श्वहृद्बस्तिशूलं च गुटिकैषा व्यपोहति||९०||  
पार्श्वहृद्बस्तिशूलं च गुटिकैषा व्यपोहति||९०||  


śaṭīpuṣkarahiṅgvamlavētasakṣāracitrakān|  
śaṭīpuṣkarahiṅgvamlavētasakṣāracitrakān|  
dhānyakaṁ ca yavānīṁ ca viḍaṅgaṁ saindhavaṁ vacām||86||  
dhānyakaṁ ca yavānīṁ ca viḍaṅgaṁ saindhavaṁ vacām||86||  


sacavyapippalīmūlāmajagandhāṁ sadāḍimām|  
sacavyapippalīmūlāmajagandhāṁ sadāḍimām|  
ajājīṁ cājamōdāṁ ca cūrṇaṁ kr̥tvā prayōjayēt||87||  
ajājīṁ cājamōdāṁ ca cūrṇaṁ kr̥tvā prayōjayēt||87||  


rasēna mātuluṅgasya madhuśuktēna vā punaḥ|  
rasēna mātuluṅgasya madhuśuktēna vā punaḥ|  
bhāvitaṁ guṭikāṁ kr̥tvā supiṣṭāṁ kōlasammitām||88||  
bhāvitaṁ guṭikāṁ kr̥tvā supiṣṭāṁ kōlasammitām||88||  


gulmaṁ plīhānamānāhaṁ śvāsaṁ kāsamarōcakam|  
gulmaṁ plīhānamānāhaṁ śvāsaṁ kāsamarōcakam|  
hikkāṁ hr̥drōgamarśāṁsi vividhāṁ śirasō rujam||89||  
hikkāṁ hr̥drōgamarśāṁsi vividhāṁ śirasō rujam||89||  


pāṇḍvāmayaṁ kaphōtklēśaṁ sarvajāṁ ca pravāhikām|  
pāṇḍvāmayaṁ kaphōtklēśaṁ sarvajāṁ ca pravāhikām|  
pārśvahr̥dbastiśūlaṁ ca guṭikaiṣā vyapōhati||90||  
pārśvahr̥dbastiśūlaṁ ca guṭikaiṣā vyapōhati||90||  


shaTIpuShkarahi~ggvamlavetasakShAracitrakAn|  
shaTIpuShkarahi~ggvamlavetasakShAracitrakAn|  
dhAnyakaM ca yavAnIM ca viDa~ggaM saindhavaM vacAm||86||  
dhAnyakaM ca yavAnIM ca viDa~ggaM saindhavaM vacAm||86||  


sacavyapippalImUlAmajagandhAM sadADimAm|  
sacavyapippalImUlAmajagandhAM sadADimAm|  
ajAjIM cAjamodAM ca cUrNaM kRutvA prayojayet||87||  
ajAjIM cAjamodAM ca cUrNaM kRutvA prayojayet||87||  


Line 1,348: Line 1,360:


gulmaM plIhAnamAnAhaM shvAsaM kAsamarocakam|  
gulmaM plIhAnamAnAhaM shvAsaM kAsamarocakam|  
hikkAM hRudrogamarshAMsi vividhAM shiraso rujam||89||  
hikkAM hRudrogamarshAMsi vividhAM shiraso rujam||89||  


pANDvAmayaM kaphotkleshaM sarvajAM ca pravAhikAm|  
pANDvAmayaM kaphotkleshaM sarvajAM ca pravAhikAm|  
pArshvahRudbastishUlaM ca guTikaiShA vyapohati||90||  
pArshvahRudbastishUlaM ca guTikaiShA vyapohati||90||