Jwara Chikitsa: Difference between revisions

Line 2,927: Line 2,927:


पटोलः सारिवा मुस्तं पाठा कटुकरोहिणी|  
पटोलः सारिवा मुस्तं पाठा कटुकरोहिणी|  
निम्बः पटोलस्त्रिफला मृद्वीका मुस्तवत्सकौ|| २०१||   
निम्बः पटोलस्त्रिफला मृद्वीका मुस्तवत्सकौ|| २०१||   


किराततिक्तममृता चन्दनं विश्वभेषजम्|  
किराततिक्तममृता चन्दनं विश्वभेषजम्|  
गुडूच्यामलकं मुस्तमर्धश्लोकसमापनाः||c०२||  
गुडूच्यामलकं मुस्तमर्धश्लोकसमापनाः||c०२||  


कषायाः शमयन्त्याशु पञ्च पञ्चविधाञ्ज्वरान्|  
कषायाः शमयन्त्याशु पञ्च पञ्चविधाञ्ज्वरान्|  
सन्ततं सततान्येद्युस्तृतीयकचतुर्थकान्||२०३||
सन्ततं सततान्येद्युस्तृतीयकचतुर्थकान्||२०३||


Line 2,938: Line 2,941:


paṭōlaḥ sārivā mustaṁ pāṭhā kaṭukarōhiṇī|  
paṭōlaḥ sārivā mustaṁ pāṭhā kaṭukarōhiṇī|  
nimbaḥ paṭōlastriphalā mr̥dvīkā mustavatsakau||101||  
nimbaḥ paṭōlastriphalā mr̥dvīkā mustavatsakau||101||  


kirātatiktamamr̥tā candanaṁ viśvabhēṣajam|  
kirātatiktamamr̥tā candanaṁ viśvabhēṣajam|  
guḍūcyāmalakaṁ mustamardhaślōkasamāpanāḥ||202||  
guḍūcyāmalakaṁ mustamardhaślōkasamāpanāḥ||202||  


kaṣāyāḥ śamayantyāśu pañca pañcavidhāñjvarān|  
kaṣāyāḥ śamayantyāśu pañca pañcavidhāñjvarān|  
santataṁ satatānyēdyustr̥tīyakacaturthakān||203||  
santataṁ satatānyēdyustr̥tīyakacaturthakān||203||  


Line 2,949: Line 2,955:


paTolaH sArivA mustaM pAThA kaTukarohiNI|  
paTolaH sArivA mustaM pAThA kaTukarohiNI|  
nimbaH paTolastriphalA mRudvIkA mustavatsakau||201||  
nimbaH paTolastriphalA mRudvIkA mustavatsakau||201||  


kirAtatiktamamRutA candanaM vishvabheShajam|  
kirAtatiktamamRutA candanaM vishvabheShajam|  
guDUcyAmalakaM mustamardhashlokasamApanAH||202||  
guDUcyAmalakaM mustamardhashlokasamApanAH||202||  


kaShAyAH shamayantyAshu pa~jca pa~jcavidhA~jjvarAn|  
kaShAyAH shamayantyAshu pa~jca pa~jcavidhA~jjvarAn|  
santataM satatAnyedyustRutIyakacaturthakAn||203||
santataM satatAnyedyustRutIyakacaturthakAn||203||


Line 2,966: Line 2,975:


वत्सकारग्वधौ पाठां षड्ग्रन्थां कटुरोहिणीम्|  
वत्सकारग्वधौ पाठां षड्ग्रन्थां कटुरोहिणीम्|  
मूर्वां सातिविषां निम्बं पटोलं धन्वयासकम्||२०४||  
मूर्वां सातिविषां निम्बं पटोलं धन्वयासकम्||२०४||  


वचां मुस्तमुशीरं च मधुकं त्रिफलां बलाम्|  
वचां मुस्तमुशीरं च मधुकं त्रिफलां बलाम्|  
पाक्यं शीतकषायं वा पिबेज्ज्वरहरं नरः||२०५||  
पाक्यं शीतकषायं वा पिबेज्ज्वरहरं नरः||२०५||  


मधूकमुस्तमृद्वीकाकाश्मर्याणि परूषकम्|  
मधूकमुस्तमृद्वीकाकाश्मर्याणि परूषकम्|  
त्रायमाणामुशीरं च त्रिफलां कटुरोहिणीम्||२०६||  
त्रायमाणामुशीरं च त्रिफलां कटुरोहिणीम्||२०६||  


Line 2,977: Line 2,989:


vatsakāragvadhau pāṭhāṁ ṣaḍgranthāṁ kaṭurōhiṇīm|  
vatsakāragvadhau pāṭhāṁ ṣaḍgranthāṁ kaṭurōhiṇīm|  
mūrvāṁ sātiviṣāṁ nimbaṁ paṭōlaṁ dhanvayāsakam||204||  
mūrvāṁ sātiviṣāṁ nimbaṁ paṭōlaṁ dhanvayāsakam||204||  


vacāṁ mustamuśīraṁ ca madhukaṁ triphalāṁ balām|  
vacāṁ mustamuśīraṁ ca madhukaṁ triphalāṁ balām|  
pākyaṁ śītakaṣāyaṁ vā pibējjvaraharaṁ naraḥ||205||  
pākyaṁ śītakaṣāyaṁ vā pibējjvaraharaṁ naraḥ||205||  


madhūkamustamr̥dvīkākāśmaryāṇi parūṣakam|  
madhūkamustamr̥dvīkākāśmaryāṇi parūṣakam|  
trāyamāṇāmuśīraṁ ca triphalāṁ kaṭurōhiṇīm||206||  
trāyamāṇāmuśīraṁ ca triphalāṁ kaṭurōhiṇīm||206||  


Line 2,988: Line 3,003:


vatsakAragvadhau pAThAM ShaDgranthAM kaTurohiNIm|  
vatsakAragvadhau pAThAM ShaDgranthAM kaTurohiNIm|  
mUrvAM sAtiviShAM nimbaM paTolaM dhanvayAsakam||204||  
mUrvAM sAtiviShAM nimbaM paTolaM dhanvayAsakam||204||  


vacAM mustamushIraM ca madhukaM triphalAM balAm|  
vacAM mustamushIraM ca madhukaM triphalAM balAm|  
pAkyaM shItakaShAyaM vA pibejjvaraharaM naraH||205||  
pAkyaM shItakaShAyaM vA pibejjvaraharaM naraH||205||  


madhUkamustamRudvIkAkAshmaryANi parUShakam|  
madhUkamustamRudvIkAkAshmaryANi parUShakam|  
trAyamANAmushIraM ca triphalAM kaTurohiNIm||206||  
trAyamANAmushIraM ca triphalAM kaTurohiNIm||206||  


Line 3,009: Line 3,027:


विबद्धदोषो ज्वरितः कषायं सगुडं पिबेत्|  
विबद्धदोषो ज्वरितः कषायं सगुडं पिबेत्|  
त्रिफलां त्रायमाणां च मृद्वीकां कटुरोहिणीम्||२०८||  
त्रिफलां त्रायमाणां च मृद्वीकां कटुरोहिणीम्||२०८||  


पित्तश्लेष्महरस्त्वेष कषायो ह्यानुलोमिकः|  
पित्तश्लेष्महरस्त्वेष कषायो ह्यानुलोमिकः|  
त्रिवृताशर्करायुक्तः पित्तश्लेष्मज्वरापहः||२०९||  
त्रिवृताशर्करायुक्तः पित्तश्लेष्मज्वरापहः||२०९||  


Line 3,017: Line 3,037:


vibaddhadōṣō jvaritaḥ kaṣāyaṁ saguḍaṁ pibēt|  
vibaddhadōṣō jvaritaḥ kaṣāyaṁ saguḍaṁ pibēt|  
triphalāṁ trāyamāṇāṁ ca mr̥dvīkāṁ kaṭurōhiṇīm||208||  
triphalāṁ trāyamāṇāṁ ca mr̥dvīkāṁ kaṭurōhiṇīm||208||  


pittaślēṣmaharastvēṣa kaṣāyō hyānulōmikaḥ|  
pittaślēṣmaharastvēṣa kaṣāyō hyānulōmikaḥ|  
trivr̥tāśarkarāyuktaḥ pittaślēṣmajvarāpahaḥ||209||
trivr̥tāśarkarāyuktaḥ pittaślēṣmajvarāpahaḥ||209||


Line 3,025: Line 3,047:


vibaddhadoSho jvaritaH kaShAyaM saguDaM pibet|  
vibaddhadoSho jvaritaH kaShAyaM saguDaM pibet|  
triphalAM trAyamANAM ca mRudvIkAM kaTurohiNIm||208||  
triphalAM trAyamANAM ca mRudvIkAM kaTurohiNIm||208||  


pittashleShmaharastveSha kaShAyo hyAnulomikaH|  
pittashleShmaharastveSha kaShAyo hyAnulomikaH|  
trivRutAsharkarAyuktaH pittashleShmajvarApahaH||209||  
trivRutAsharkarAyuktaH pittashleShmajvarApahaH||209||