Trimarmiya Chikitsa: Difference between revisions
Pallavmishra (talk | contribs) |
Pallavmishra (talk | contribs) |
||
| Line 706: | Line 706: | ||
एर्वारुबीजंत्रपुषात्कुसुम्भात्सकुङ्कुमःस्याद्वृषकश्चपेयः| | एर्वारुबीजंत्रपुषात्कुसुम्भात्सकुङ्कुमःस्याद्वृषकश्चपेयः| | ||
द्राक्षारसेनाश्मरिशर्करासुसर्वेषुकृच्छ्रेषुप्रशस्तएषः||५२|| | द्राक्षारसेनाश्मरिशर्करासुसर्वेषुकृच्छ्रेषुप्रशस्तएषः||५२|| | ||
एर्वारुबीजंमधुकंसदारुपैत्तेपिबेत्तण्डुलधावनेन| | एर्वारुबीजंमधुकंसदारुपैत्तेपिबेत्तण्डुलधावनेन| | ||
दार्वींतथैवामलकीरसेनसमाक्षिकांपित्तकृतेतुकृच्छ्रे||५३|| | दार्वींतथैवामलकीरसेनसमाक्षिकांपित्तकृतेतुकृच्छ्रे||५३|| | ||
ērvārubījaṁ trapuṣāt kusumbhāt sakuṅkumaḥ syādvr̥ṣakaśca pēyaḥ| | ērvārubījaṁ trapuṣāt kusumbhāt sakuṅkumaḥ syādvr̥ṣakaśca pēyaḥ| | ||
drākṣārasēnāśmariśarkarāsu sarvēṣu kr̥cchrēṣu praśasta ēṣaḥ||52|| | drākṣārasēnāśmariśarkarāsu sarvēṣu kr̥cchrēṣu praśasta ēṣaḥ||52|| | ||
ērvārubījaṁ madhukaṁ sadāru paittē pibēttaṇḍuladhāvanēna| | ērvārubījaṁ madhukaṁ sadāru paittē pibēttaṇḍuladhāvanēna| | ||
dārvīṁ tathaivāmalakīrasēna samākṣikāṁ pittakr̥tē tu kr̥cchrē||53|| | dārvīṁ tathaivāmalakīrasēna samākṣikāṁ pittakr̥tē tu kr̥cchrē||53|| | ||
ervArubIjaM trapuShAt kusumbhAt saku~gkumaH syAdvRuShakashca peyaH | | ervArubIjaM trapuShAt kusumbhAt saku~gkumaH syAdvRuShakashca peyaH | | ||
drAkShArasenAshmarisharkarAsu sarveShu kRucchreShu prashasta eShaH ||52|| | drAkShArasenAshmarisharkarAsu sarveShu kRucchreShu prashasta eShaH ||52|| | ||
ervArubIjaM madhukaM sadAru paitte pibettaNDuladhAvanena | | ervArubIjaM madhukaM sadAru paitte pibettaNDuladhAvanena | | ||
dArvIM tathaivAmalakIrasena samAkShikAM pittakRute tu kRucchre ||53|| | dArvIM tathaivAmalakIrasena samAkShikAM pittakRute tu kRucchre ||53|| | ||
#The seeds of ''ervaruka''- utilissimus (Roxb.), ''trapusa''- Cucumis sativus Linn and ''kusumbha'' along with ''kumkuma''- Carthamus tinctorius Linn and ''vasa- adhatoda vasaka'' Nees mixed with grape juice(''drasha rasa'')- Vitis vinifera Linn drink is prepared out of these ingredients which is extremely beneficial in ''ashmari'' (urinary calculus), ''sharkara'' (graveluria) and all types of dysuria. [52] | |||
#Drink prepared out of seeds of ''ervaruka''- utilissimus (Roxb.), ''madhuka''- Madhuca indica, ''devadaru''- Cedrus deodara Loud should be taken along with ''tandulodaka'' (rice washed water) | |||
Treatment of kaphaja type of dysuria | #Drink prepared out of ''daruharidra''-Berberis vulgaris L, juice of ''amalaki''-Emblica officinalis Gaertn mixed with honey is helpful in ''paittika mutra kruccra''.[53] | ||
==== Treatment of ''kaphaja'' type of dysuria ==== | |||
क्षारोष्णतीक्ष्णौषधमन्नपानंस्वेदोयवान्नंवमनंनिरूहाः| | क्षारोष्णतीक्ष्णौषधमन्नपानंस्वेदोयवान्नंवमनंनिरूहाः| | ||
तक्रंसतिक्तौषधसिद्धतैलमभ्यङ्गपानंकफमूत्रकृच्छ्रे||५४|| | तक्रंसतिक्तौषधसिद्धतैलमभ्यङ्गपानंकफमूत्रकृच्छ्रे||५४|| | ||
व्योषंश्वदंष्ट्रात्रुटिसारसास्थिकोलप्रमाणंमधुमूत्रयुक्तम्| | व्योषंश्वदंष्ट्रात्रुटिसारसास्थिकोलप्रमाणंमधुमूत्रयुक्तम्| | ||
पिबेत्त्रुटिंक्षौद्रयुतांकदल्यारसेनकैडर्यरसेनवाऽपि||५५|| | पिबेत्त्रुटिंक्षौद्रयुतांकदल्यारसेनकैडर्यरसेनवाऽपि||५५|| | ||
तक्रेणयुक्तंशितिवारकस्यबीजंपिबेत्कृच्छ्रविनाशहेतोः| | तक्रेणयुक्तंशितिवारकस्यबीजंपिबेत्कृच्छ्रविनाशहेतोः| | ||
पिबेत्तथातण्डुलधावनेनप्रवालचूर्णंकफमूत्रकृच्छ्रे||५६|| | पिबेत्तथातण्डुलधावनेनप्रवालचूर्णंकफमूत्रकृच्छ्रे||५६|| | ||
सप्तच्छदारग्वधकेबुकैलाधवंकरञ्जंकुटजंगुडूचीम्| | सप्तच्छदारग्वधकेबुकैलाधवंकरञ्जंकुटजंगुडूचीम्| | ||
पक्त्वाजलेतेनपिबेद्यवागूंसिद्धंकषायंमधुसंयुतंवा||५७|| | पक्त्वाजलेतेनपिबेद्यवागूंसिद्धंकषायंमधुसंयुतंवा||५७|| | ||
| Line 731: | Line 742: | ||
kṣārōṣṇatīkṣṇauṣadhamannapānaṁ svēdō yavānnaṁ vamanaṁ nirūhāḥ| | kṣārōṣṇatīkṣṇauṣadhamannapānaṁ svēdō yavānnaṁ vamanaṁ nirūhāḥ| | ||
takraṁ satiktauṣadhasiddhatailamabhyaṅgapānaṁ kaphamūtrakr̥cchrē||54|| | takraṁ satiktauṣadhasiddhatailamabhyaṅgapānaṁ kaphamūtrakr̥cchrē||54|| | ||
vyōṣaṁ śvadaṁṣṭrātruṭisārasāsthi kōlapramāṇaṁ madhumūtrayuktam| | vyōṣaṁ śvadaṁṣṭrātruṭisārasāsthi kōlapramāṇaṁ madhumūtrayuktam| | ||
pibēttruṭiṁ kṣaudrayutāṁ kadalyā rasēna kaiḍaryarasēna vā'pi||55|| | pibēttruṭiṁ kṣaudrayutāṁ kadalyā rasēna kaiḍaryarasēna vā'pi||55|| | ||
takrēṇa yuktaṁ śitivārakasya bījaṁ pibēt kr̥cchravināśahētōḥ| | takrēṇa yuktaṁ śitivārakasya bījaṁ pibēt kr̥cchravināśahētōḥ| | ||
pibēttathā taṇḍuladhāvanēna pravālacūrṇaṁ kaphamūtrakr̥cchrē||56|| | pibēttathā taṇḍuladhāvanēna pravālacūrṇaṁ kaphamūtrakr̥cchrē||56|| | ||
saptacchadāragvadhakēbukailādhavaṁ karañjaṁ kuṭajaṁ guḍūcīm| | saptacchadāragvadhakēbukailādhavaṁ karañjaṁ kuṭajaṁ guḍūcīm| | ||
paktvā jalē tēna pibēdyavāgūṁ siddhaṁ kaṣāyaṁ madhusaṁyutaṁ vā||57|| | paktvā jalē tēna pibēdyavāgūṁ siddhaṁ kaṣāyaṁ madhusaṁyutaṁ vā||57|| | ||
kShAroShNatIkShNauShadhamannapAnaM svedo yavAnnaM vamanaM nirUhAH | | kShAroShNatIkShNauShadhamannapAnaM svedo yavAnnaM vamanaM nirUhAH | | ||
takraM satiktauShadhasiddhatailamabhya~ggapAnaM kaphamUtrakRucchre ||54|| | takraM satiktauShadhasiddhatailamabhya~ggapAnaM kaphamUtrakRucchre ||54|| | ||
vyoShaM shvadaMShTrAtruTisArasAsthi kolapramANaM madhumUtrayuktam | | vyoShaM shvadaMShTrAtruTisArasAsthi kolapramANaM madhumUtrayuktam | | ||
pibettruTiM kShaudrayutAM kadalyA rasena kaiDaryarasena vA~api ||55|| | pibettruTiM kShaudrayutAM kadalyA rasena kaiDaryarasena vA~api ||55|| | ||
takreNa yuktaM shitivArakasya bIjaM pibet kRucchravinAshahetoH | | takreNa yuktaM shitivArakasya bIjaM pibet kRucchravinAshahetoH | | ||
pibettathA taNDuladhAvanena pravAlacUrNaM kaphamUtrakRucchre ||56|| | pibettathA taNDuladhAvanena pravAlacUrNaM kaphamUtrakRucchre ||56|| | ||
saptacchadAragvadhakebukailAdhavaM kara~jjaM kuTajaM guDUcIm | | saptacchadAragvadhakebukailAdhavaM kara~jjaM kuTajaM guDUcIm | | ||
paktvA jale tena pibedyavAgUM siddhaM kaShAyaM madhusaMyutaM vA ||57|| | paktvA jale tena pibedyavAgUM siddhaM kaShAyaM madhusaMyutaM vA ||57|| | ||
In kaphaja dysuria the following remedies are useful | |||
In ''kaphaja'' dysuria the following remedies are useful: | |||
1. Alkaline, hot and sharp medicine and diet | 1. Alkaline, hot and sharp medicine and diet | ||
2. Sudation (Hot fomentation therapies) | 2. Sudation (Hot fomentation therapies) | ||
| Line 753: | Line 772: | ||
6. Buttermilk | 6. Buttermilk | ||
7. Medicated oil prepared by bitter drugs is used for both massages as well as oral intake. [54] | 7. Medicated oil prepared by bitter drugs is used for both massages as well as oral intake. [54] | ||
The following recipies are useful in kaphaja type of dysuria | |||
The following recipies are useful in kaphaja type of dysuria: | |||
1. Trikatu (sunthi, maricha- Piper nigrum Linn, pippali- Piper longum Linn), goksura- Tribulus terrestris Linn, truti (smaller cardamom)- Elettaria cardamomum Maton and bone of cranes(sarasa) to be taken in kola pramana along with honey and cows urine | 1. Trikatu (sunthi, maricha- Piper nigrum Linn, pippali- Piper longum Linn), goksura- Tribulus terrestris Linn, truti (smaller cardamom)- Elettaria cardamomum Maton and bone of cranes(sarasa) to be taken in kola pramana along with honey and cows urine | ||