Jwara Chikitsa: Difference between revisions

... प्रवृत्तिस्तु परिग्रहात्|  

निदाने पूर्वमुद्दिष्टा रुद्रकोपाच्च दारुणात्||१४||  

द्वितीये हि युगे शर्वमक्रोधव्रतमास्थितम्|  

दिव्यं सहस्रं वर्षाणामसुरा अभिदुद्रुवुः||१५||  

तपोविघ्नाशनाः कर्तुं  तपोविघ्नं महात्मनः|  

पश्यन् समर्थश्चोपेक्षां चक्रे दक्षः प्रजापतिः||१६||  

पुनर्माहेश्वरं भागं ध्रुवं दक्षः प्रजापतिः|  

यज्ञे न कल्पयामास प्रोच्यमानः सुरैरपि||१७||  

ऋचः पशुपतेर्याश्च शैव्य आहतयश्च याः|  

यज्ञसिद्धिप्रदास्ताभिर्हीनं चैव स इष्टवान्||१८||  

अथोत्तीर्णव्रतो देवो बुद्ध्वा दक्षव्यतिक्रमम्|  

रुद्रो रौद्रं पुरस्कृत्य भावमात्मविदात्मनः||१९||  

सृष्ट्वा  ललाटे चक्षुर्वै दग्ध्वा तानसुरान् प्रभुः|  

बालं क्रोधाग्निसन्तप्तमसृजत् सत्रनाशनम्||२०||  

ततो यज्ञः स विध्वस्तो व्यथिताश्च दिवौकसः|  

दाहव्यथापरीताश्च भ्रान्ता भूतगणा दिशः||२१||  

अथेश्वरं देवगणः सह सप्तर्षिभिर्विभुम्|  

तमृग्भिरस्तुवन् यावच्छैवे भावे शिवः स्थितः||२२||  

शिवं शिवाय भूतानां स्थितं ज्ञात्वा कृताञ्जलिः|  

भिया भस्मप्रहरणस्त्रिशिरा नवलोचनः||२३||  

ज्वालामालाकुलो रौद्रो ह्रस्वजङ्घोदरः क्रमात्|  

क्रोधाग्निरुक्तवान् देवमहं किं करवाणि ते||२४||  

तमुवाचेश्वरः क्रोधं ज्वरो लोके भविष्यसि|  

जन्मादौ निधने च त्वमपचारान्तरेषु च||२५||  

... pravr̥ttistu parigrahāt|  

nidānē pūrvamuddiṣṭā rudrakōpācca dāruṇāt||14||  

dvitīyē hi yugē śarvamakrōdhavratamāsthitam|  

divyaṁ sahasraṁ varṣāṇāmasurā abhidudruvuḥ||15||  

tapōvighnāśanāḥ kartuṁ  tapōvighnaṁ mahātmanaḥ|  

paśyan samarthaścōpēkṣāṁ cakrē dakṣaḥ prajāpatiḥ||16||  

punarmāhēśvaraṁ bhāgaṁ dhruvaṁ dakṣaḥ prajāpatiḥ|  

yajñē na kalpayāmāsa prōcyamānaḥ surairapi||17||  

r̥caḥ paśupatēryāśca śaivya āhatayaśca yāḥ|  

yajñasiddhipradāstābhirhīnaṁ caiva sa iṣṭavān||18||  

athōttīrṇavratō dēvō buddhvā dakṣavyatikramam|  

rudrō raudraṁ puraskr̥tya bhāvamātmavidātmanaḥ||19||  

sr̥ṣṭvā  lalāṭē cakṣurvai dagdhvā tānasurān prabhuḥ|  

bālaṁ krōdhāgnisantaptamasr̥jat satranāśanam||20||  

tatō yajñaḥ sa vidhvastō vyathitāśca divaukasaḥ|  

dāhavyathāparītāśca bhrāntā bhūtagaṇā diśaḥ||21||  

athēśvaraṁ dēvagaṇaḥ saha saptarṣibhirvibhum|  

tamr̥gbhirastuvan yāvacchaivē bhāvē śivaḥ sthitaḥ||22||  

śivaṁ śivāya bhūtānāṁ sthitaṁ jñātvā kr̥tāñjaliḥ|  

bhiyā bhasmapraharaṇastriśirā navalōcanaḥ||23||  

jvālāmālākulō raudrō hrasvajaṅghōdaraḥ kramāt|  

krōdhāgniruktavān dēvamahaṁ kiṁ karavāṇi tē||24||  

tamuvācēśvaraḥ krōdhaṁ jvarō lōkē bhaviṣyasi|  

janmādau nidhanē ca tvamapacārāntarēṣu ca||25||  

   

... pravRuttistu parigrahAt|  

nidAne pUrvamuddiShTA rudrakopAcca dAruNAt||14||  

dvitIye hi yuge sharvamakrodhavratamAsthitam|  

divyaM sahasraM varShANAmasurA abhidudruvuH||15||  

tapovighnAshanAH kartuM  tapovighnaM mahAtmanaH|  

pashyan samarthashcopekShAM cakre dakShaH prajApatiH||16||  

punarmAheshvaraM bhAgaM dhruvaM dakShaH prajApatiH|  

yaj~je na kalpayAmAsa procyamAnaH surairapi||17||  

RucaH pashupateryAshca shaivya Ahatayashca yAH|  

yaj~jasiddhipradAstAbhirhInaM caiva sa iShTavAn||18||  

athottIrNavrato devo buddhvA dakShavyatikramam|  

rudro raudraM puraskRutya bhAvamAtmavidAtmanaH||19||  

sRuShTvA  lalATe cakShurvai dagdhvA tAnasurAn prabhuH|  

bAlaM krodhAgnisantaptamasRujat satranAshanam||20||  

tato yaj~jaH sa vidhvasto vyathitAshca divaukasaH|  

dAhavyathAparItAshca bhrAntA bhUtagaNA dishaH||21||  

atheshvaraM devagaNaH saha saptarShibhirvibhum|  

tamRugbhirastuvan yAvacchaive bhAve shivaH sthitaH||22||  

shivaM shivAya bhUtAnAM sthitaM j~jAtvA kRutA~jjaliH|  

bhiyA bhasmapraharaNastrishirA navalocanaH||23||  

jvAlAmAlAkulo raudro hrasvaja~gghodaraH kramAt|  

krodhAgniruktavAn devamahaM kiM karavANi te||24||  

tamuvAceshvaraH krodhaM jvaro loke bhaviShyasi|  

janmAdau nidhane ca tvamapacArAntareShu ca||25||