Changes

100 bytes added ,  12:29, 28 May 2018
Line 792: Line 792:  
The diminution in digestion and loss of appetite occur in a patient of ''kapha gulma'' due to excessive indulgence in unctuous diet, therefore for the purification of the channels medicated fermented preparation-''arishta'' should be given provided the patient is habituated of taking alcohol [59]
 
The diminution in digestion and loss of appetite occur in a patient of ''kapha gulma'' due to excessive indulgence in unctuous diet, therefore for the purification of the channels medicated fermented preparation-''arishta'' should be given provided the patient is habituated of taking alcohol [59]
   −
==== Daha karma and rakta mokshana in kapha gulma ====
+
==== ''Daha karma'' and ''rakta mokshana'' in ''kapha gulma'' ====
   −
लङ्घनोल्लेखनैः स्वेदैः सर्पिःपानैर्विरेचनैः||६०||                                   
+
लङ्घनोल्लेखनैः स्वेदैः सर्पिःपानैर्विरेचनैः||६०||  
बस्तिभिर्गुटिकाचूर्णक्षारारिष्टगणैरपि|                                      
+
                                    
श्लैष्मिकः कृतमूलत्वाद्यस्य गुल्मो न शाम्यति||६१||                      
+
बस्तिभिर्गुटिकाचूर्णक्षारारिष्टगणैरपि|    
 +
                                 
 +
श्लैष्मिकः कृतमूलत्वाद्यस्य गुल्मो न शाम्यति||६१||  
 +
                   
 
तस्य दाहो हृते रक्ते शरलोहादिभिर्हितः|  
 
तस्य दाहो हृते रक्ते शरलोहादिभिर्हितः|  
laṅghanōllēkhanaiḥ svēdaiḥ sarpiḥpānairvirēcanaiḥ||60|| bastibhirguṭikācūrṇakṣārāriṣṭagaṇairapi|  
+
 
ślaiṣmikaḥ kr̥tamūlatvādyasya gulmō na śāmyati||61||         
+
laṅghanōllēkhanaiḥ svēdaiḥ sarpiḥpānairvirēcanaiḥ||60||  
 +
 
 +
bastibhirguṭikācūrṇakṣārāriṣṭagaṇairapi|  
 +
 
 +
ślaiṣmikaḥ kr̥tamūlatvādyasya gulmō na śāmyati||61||  
 +
          
 
tasya dāhō hr̥tē raktē śaralōhādibhirhitaḥ|  
 
tasya dāhō hr̥tē raktē śaralōhādibhirhitaḥ|  
    
la~gghanollekhanaiH svedaiH sarpiHpAnairvirecanaiH||60||  
 
la~gghanollekhanaiH svedaiH sarpiHpAnairvirecanaiH||60||  
 +
 
bastibhirguTikAcUrNakShArAriShTagaNairapi|  
 
bastibhirguTikAcUrNakShArAriShTagaNairapi|  
 +
 
shlaiShmikaH kRutamUlatvAdyasya gulmo na shAmyati||61||  
 
shlaiShmikaH kRutamUlatvAdyasya gulmo na shAmyati||61||  
 +
 
tasya dAho hRute rakte sharalohAdibhirhitaH|  
 
tasya dAho hRute rakte sharalohAdibhirhitaH|  
   −
If the kapha gulma does not subside by langhana, vamana, swedana, oral administration of medicated ghee, virechana, basti, pills, powder, kshara and arishta due to its firm root in the body, then first bloodletting should be done and then cauterization with such means as arrow head should be done [61]     
+
If the ''kapha gulma'' does not subside by ''langhana, vamana, swedana,'' oral administration of medicated ghee, ''virechana, basti'', pills, powder, ''kshara'' and ''arishta'' due to its firm root in the body, then first bloodletting should be done and then cauterization with such means as arrow head should be done [61]     
   −
औष्ण्यात्तैक्ष्ण्याच्च शमयेदग्निर्गुल्मे कफानिलौ||६२||                  
+
औष्ण्यात्तैक्ष्ण्याच्च शमयेदग्निर्गुल्मे कफानिलौ||६२||
 +
                 
 
तयोः शमाच्च सङ्घातो गुल्मस्य विनिवर्तते|  
 
तयोः शमाच्च सङ्घातो गुल्मस्य विनिवर्तते|  
auṣṇyāttaikṣṇyācca śamayēdagnirgulmē kaphānilau||62||     
+
 
 +
auṣṇyāttaikṣṇyācca śamayēdagnirgulmē kaphānilau||62||  
 +
      
 
tayōḥ śamācca saṅghātō gulmasya vinivartatē|  
 
tayōḥ śamācca saṅghātō gulmasya vinivartatē|  
 +
 
auShNyAttaikShNyAcca shamayedagnirgulme kaphAnilau||62||  
 
auShNyAttaikShNyAcca shamayedagnirgulme kaphAnilau||62||  
 +
 
tayoH shamAcca sa~gghAto gulmasya vinivartate|  
 
tayoH shamAcca sa~gghAto gulmasya vinivartate|  
   −
The fire heat due to its hot and sharp properties relieves kapha and vata in gulma, which in turn leads to dissolving the mass of gulma [62]
+
The fire heat due to its hot and sharp properties relieves ''kapha'' and ''vata'' in ''gulma'', which in turn leads to dissolving the mass of ''gulma'' [62]
   −
दाहे धान्वन्तरीयाणामत्रापि भिषजां बलम्||६३||                                
+
दाहे धान्वन्तरीयाणामत्रापि भिषजां बलम्||६३||  
 +
                             
 
क्षारप्रयोगे भिषजां क्षारतन्त्रविदां बलम्||
 
क्षारप्रयोगे भिषजां क्षारतन्त्रविदां बलम्||
dāhē dhānvantarīyāṇāmatrāpi bhiṣajāṁ balam||63||         
+
 
 +
dāhē dhānvantarīyāṇāmatrāpi bhiṣajāṁ balam||63||  
 +
        
 
kṣāraprayōgē bhiṣajāṁ kṣāratantravidāṁ balam||
 
kṣāraprayōgē bhiṣajāṁ kṣāratantravidāṁ balam||
 +
 
dAhe dhAnvantarIyANAmatrApi bhiShajAM balam||63||  
 
dAhe dhAnvantarIyANAmatrApi bhiShajAM balam||63||  
 +
 
kShAraprayoge bhiShajAM kShAratantravidAM balam|64|
 
kShAraprayoge bhiShajAM kShAratantravidAM balam|64|
   −
Cauterization comes under the perview of surgeon and use of kshara is the field of specialist in kshara karma [63]
+
Cauterization comes under the purview of the surgeon and the use of ''kshara'' is the field of specialist in ''kshara karma'' [63]
    
व्यामिश्रदोषे व्यामिश्र एष एव क्रियाक्रमः||६४||   
 
व्यामिश्रदोषे व्यामिश्र एष एव क्रियाक्रमः||६४||   
 +
 
vyāmiśradōṣē vyāmiśra ēṣa ēva kriyākramaḥ||64||
 
vyāmiśradōṣē vyāmiśra ēṣa ēva kriyākramaḥ||64||
 +
 
vyAmishradoShe vyAmishra eSha eva kriyAkramaH||64||
 
vyAmishradoShe vyAmishra eSha eva kriyAkramaH||64||
   −
If the gulma is due to two dosha then the mix treatment of the involved two dosha should be done (64).
+
If the ''gulma'' is due to two ''dosha'' then the mix treatment of the involved two ''dosha'' should be done [64]
   −
सिद्धानतः प्रवक्ष्यामि योगान् गुल्मनिबर्हणान्|                            
+
सिद्धानतः प्रवक्ष्यामि योगान् गुल्मनिबर्हणान्|
 +
                             
 
siddhānataḥ pravakṣyāmi yōgān gulmanibarhaṇān|  
 
siddhānataḥ pravakṣyāmi yōgān gulmanibarhaṇān|  
 +
 
siddhAnataH pravakShyAmi yogAn gulmanibarhaNAn|  
 
siddhAnataH pravakShyAmi yogAn gulmanibarhaNAn|  
   −
Now the specific preparations for the cure of gulma will be described (64 ½).
+
Now the specific preparations for the cure of ''gulma'' will be described [64 ½]
    
==== Tryuṣhaṇadi-ghrutam ====
 
==== Tryuṣhaṇadi-ghrutam ====